Triệu chứng ho - Nguyên nhân, nguy cơ và cách điều trị

Ho là gì?

Ho là một phản xạ phổ biến giúp làm sạch cổ họng hoặc để tống dị vật ra ngoài. Ho hắng giọng thường là hành vi chủ động, do đó cần phân biệt với ho do nguyên nhân bệnh lý.

Ho kéo dài dưới 3 tuần là ho cấp tính. Hầu hết tình trạng này sẽ ngừng hoặc cải thiện đáng kể trong vòng 2 tuần. Nếu kéo dài từ 3-8 tuần và có cải thiện vào thời gian cuối thì được gọi là ho bán cấp. Trường hợp kéo dài dai dẳng hơn 8 tuần được xem là ho mạn tính.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ho là gì?

Ho không phải là bệnh mà là triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau. Một số dấu hiệu và triệu chứng đi kèm với tình trạng này bao gồm:

• Sốt ;
• Ớn lạnh;
• Nhức mỏi cơ thể;
• Viêm họng;
• Buồn nôn hoặc nôn;
• Đau đầu;
• Đổ mồ hôi đêm ;
• Sổ mũi.

Trong hầu hết trường hợp, tình trạng này sẽ khỏi hoặc cải thiện đáng kể trong vòng 2 tuần. Tuy nhiên, bạn cần đi khám bệnh nếu không hết ho và kèm theo một số triệu chứng khác như sau:

• Sốt ;
• Đau ngực ;
• Đau đầu'
• Buồn ngủ ;
• Mất tỉnh táo ;
• Ho ra máu hoặc khó thở (cần cấp cứu ngay).

Nguyên nhân của ho là gì?

Tình trạng này có thể là do:

• Dị vật hoặc tác nhân kích ứng. Ho là một cách để làm sạch cổ họng. Khi đường thở bị tắc do chất nhầy hoặc khói bụi, phản ứng phản xạ của cơ thể là ho để tống các tác nhân kích ứng này khỏi cổ họng, giúp hô hấp dễ dàng hơn. Tuy không kéo dài nhưng tình trạng này có khả năng gia tăng khi tiếp tục tiếp xúc với các tác nhân kích ứng.
• Virus và vi khuẩn. Nguyên nhân phổ biến nhất là do nhiễm trùng hô hấp, chẳng hạn như cảm lạnh hoặc cúm. Nhiễm trùng đường hô hấp thường có thể kéo dài từ vài ngày đến một tuần. Người bệnh có khả năng cần phải dùng thuốc kháng sinh.
• Hút thuốc. Hút thuốc là một nguyên nhân phổ biến khác gây ho mạn tính.
• Hen suyễn. Trẻ nhỏ bị ho có thể do hen suyễn. Thông thường, cơn ho hen có âm thanh khò khè đặc biệt nên dễ xác định bệnh.
• Thuốc. Một số loại thuốc cũng có tác dụng phụ hiếm gặp là gây ho, chẳng hạn như thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE) thường được sử dụng để điều trị tăng huyết áp và bệnh tim. Tình trạng này sẽ hết khi ngừng thuốc.

Ngoài ra, một số tình trạng sức khỏe sau cũng có thể là nguyên nhân:

• Tổn thương dây thanh quản;
• Hội chứng chảy dịch mũi sau;
• Các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn như viêm phổi, ho gà và viêm thanh khí phế quản cấp (bệnh Croup);
• Các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn như thuyên tắc mạch phổi và suy tim;
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế giúp chẩn đoán ho

Bác sĩ sẽ chẩn đoán nguyên nhân bằng các câu hỏi thăm khám triệu chứng của người bệnh, chẳng hạn như:

Tình trạng này bắt đầu từ khi nào? Có các dấu hiệu và triệu chứng nào kèm theo hay không? Tình trạng có nặng hơn hay dịu đi khi thực hiện một số hành động nhất định nào đó hay không?…

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm trước khi chẩn đoán. Người bệnh cần phải cung cấp thông tin một cách chính xác cho bác sĩ.

Những phương pháp điều trị ho

Thông thường, các cơn ho do nhiễm virus có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu quá khó chịu và bị ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, người bệnh có thể sử dụng một số thuốc ức chế ho như pholcodine, dextromethorphan và thuốc kháng histamin. 

Nếu ho có đàm (đờm), người bệnh có thể sử dụng thêm một số thuốc long đàm. Trường hợp nhiễm trùng do vi khuẩn thì bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thêm thuốc kháng sinh.

Những biện pháp nào giúp phòng ngừa ho?

Để ngăn ngừa tình trạng này, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

• Ngừng hút thuốc. Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ dẫn đến ho mãn tính. Sau khi cai thuốc, cơn ho có thể tiếp diễn đến 3 tháng hoặc lâu hơn vì cơ thể cần thời gian loại bỏ sự tích tụ độc chất từ đường thở.
• Thay đổi chế độ ăn uống. Chế độ ăn nhiều trái cây, chất xơ và flavonoid (có trong đậu nành) sẽ giúp cơ thể giảm tỷ lệ mắc các triệu chứng hô hấp mạn tính. Ngoài ra cần uống nhiều nước mỗi ngày.
• Tránh tiếp xúc với nguồn bệnh truyền nhiễm. Hãy đeo khẩu trang khi giao tiếp hoặc không tiếp xúc gần với người đang mắc bệnh đường hô hấp để tránh lây nhiễm.
• Giữ vệ sinh cá nhân. Rửa tay thường xuyên và không dùng chung đồ dùng, khăn hoặc gối với người khác.
• Nghỉ ngơi đầy đủ. Cải thiện chất lượng giấc ngủ để hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa sự tấn công từ virus.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến triệu chứng ho, hy vọng bài viết sẽ hữu ích cho các bạn trong quá trình tìm hiểu và điều trị. Chúc các bạn sức khỏe!