Cây ba chẽ - Chữa rắn cắn, bong gân, gãy xương, phù
Cây Ba chẽ còn có tên gọi khác là Đậu bạc đầu, Niễng đực, Ván đất, Tràng quả tam giác. Dược liệu thuộc họ Đậu có tác dụng chữa rắn cắn. Ngoài ra, dược liệu còn có khả năng điều trị bong gân, gãy xương, phù và một số bệnh về xương khớp khác. Cùng eLib.VN tìm hiểu công dụng trong y học của loài cây này qua bài viết dưới đây nhé.
Mục lục nội dung
Còn gọi là ba chẽ, niễng đực.
Tên khoa học Desmodỉum cephalotes Wall. Thuộc họ Cánh bướm Pahaceae (Papilionaceae).
1. Mô tả cây
Cây nhỏ sống lâu năm, thân nhỏ, có nhiều cành. Thường cao 0,5-0,60m nhưng cũng có thể cao tới 1,50m. Lá gồm ba lá chét hình bầu dục với lá kèm nhỏ. Đường gân mặt trên lõm. Mặt dưới lồi, mặt dưới lá phủ một lớp lông tơ trắng trông hơi lấp lánh, đặc biệt các lá non ở ngọn có phủ lớp lông tơ nhiều hơn. Hoa nhỏ màu trắng, mọc thành chùm đơn ở kẽ lá. Quả giáp, hạt hình thận. Mùa hoa quả: Hè và thu.
2. Phân bố, thu hái và chế biến
Ba chẽ là một cây mọc hoang ở nhiều nơi nhất là đồi núi ít cây vùng trung du. Nhân dân địa phương cắt cây về làm phân xanh hoặc làm củi đun. Có thể trồng bằng hạt hay bằng dâm cành, ở đồng bằng hay vùng trung du cây đều mọc tốt.
Bộ phận dùng là lá, hái lá về phơi hay sấy khô. Có thể sao cho hơi vàng và cho thơm mà dùng.
3. Thành phần hóa học
Thành phần hóa học của cây Ba chẽ gồm:
- Alcaloi 0.0048% trong lá, 0.011% trong rễ và thân dược liệu): Candixin, Phenethylamin, Salsolidin, Hocdenin
- Alcaloid có Nitơ bậc 4
- Acid nhân thơm
- Tanin
- Flavnoid
- Saponin
- Acid hữu cơ
- Flavonoid.
4. Tác dụng dược lý
Nhân dân nhiều vùng trung du đã biết sử dụng lá cây này chữa kiết lỵ. Cách dùng như sau: hái lá về phơi khô hay sao vàng. Mỗi ngày dùng từ 30 đến 50g thêm nước vào, đun sôi kỹ (sôi chừng 15 phút đến nửa giờ). Chia hai ba lần uống trong ngày. Uống liên tục từ 3 đến 5 ngày tùy theo bệnh nặng nhẹ.
Còn dùng chữa rấn cắn: Lá ba chẽ tươi giã nát hay nhai nát, nuốt nước, bã còn lại đắp lên nơi rắn cắn.
Thông tin về cây Ba chẽ và những bài thuốc chữa bệnh trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không phải tư vấn chuyên môn. Người bệnh nên chủ động liên hệ với bác sĩ hoặc những người có trình độ chuyên môn cao để tìm hiểu mức độ an toàn và hiệu quả điều trị trước khi quyết định đưa dược liệu vào quá trình chữa bệnh. eLib.VN không đưa ra lời khuyên, chẩn đoán và những phương pháp chữa bệnh thay cho bác sĩ có chuyên môn.
