Ra- ma buộc tội (trích Ra- ma- ya- na- sử thi Ấn độ)

- Ra-ma-ya-na và Ma-ha-bha-ra-ta là hai bộ sử thi Ấn Độ nổi tiếng, văn học Ấn Độ.

- Hai tác phẩm này có ảnh hưởng sâu rộng, lâu bền trong văn học, văn hóa không những của dân tộc Ấn mà còn của nhiều nước Đông Nam Á.

- Sự ra đời: Ra-ma-ya-na được hình thành vào khoảng thế kỉ III trước công nguyên, được bổ sung, trau chuốt bởi nhiều thế hệ tu sĩ - thi nhân và đạt đến hình thức hoàn thiện cuối cùng nhờ đạo sĩ Van-mi-ki.

- Tóm tắt tác phẩm: Tác phẩm bao gồm 24.000 câu thơ đôi kể về những kì tích của hoàng tử Ra-ma

• Khúc ca 1: Miêu tả thời niên thiếu của Ra-ma

• Khúc ca 2: Nguyên nhân lưu đày của Ra-ma

• Khúc ca 3: Nàng Xi- ta bị quỷ vương Ra-va-na-bắt

• Khúc ca 4: Ra-ma liên kết với vua khỉ Xu-gri-va

• Khúc ca 5: Cuộc do thám của tướng khỉ Ha-nu-man

• Khúc ca 6: Cuộc giao tranh giữa Ra-ma và quỷ vương, sự ghen tuông của Ra-ma

• Khúc ca 7: Kể về cuộc đoàn viên

- Vị trí đoạn trích: Đoạn trích thuộc Khúc thứ 6, Chương 79.

- Bố cục: 2 đoạn

• Đoạn 1: (từ đầu đến "chịu đựng được lâu") Lời buộc tội của Ra-ma

• Đoạn 2: (phần còn lại) Lời đáp và hành động của Xi-ta

- Những diễn biến, tâm trạng của Ra-ma

+ Tiêu diệt Ra-va-na vì uy tín và danh dự của dòng họ ⇒ giải quyết xung đột có tính cộng đồng

+ Với tư cách là vua, người anh hùng không chấp nhận một người vợ đã chung chạ với kẻ khác

+ Với tư cách là chồng, Ra-ma ghen tuông, ngờ vực đức hạnh của Xi-ta.

+ Qua ngôn ngữ, giọng điệu

• Lời lẽ trịnh trọng oai nghiêm của bậc quân vương: “ta” – “phu nhân cao quý”.

• Lời lẽ lạnh lùng, phũ phàng, thậm chí sỉ nhục Xi ta trước mặt mọi người “phải biết chắc…nghi ngờ đức hạnh của nàng”.

+ Qua thái độ

• Xem thường, xúc phạm đến phẩm hạnh của Xi-ta

• Xua đuổi Xita

+ Trước hành động cao cả của Xi-ta (bước lên giàn hoả thiêu):

• Rama kiên quyết không nói một lới, ngồi câm lặng “đầu dán xuống đất”.

• Rama tê dại “nom chàng khủng khiếp như thần chết”.

⇒ Tâm trạng Rama là sự đan xen giữa tình yêu và lòng ghen, giữa tình cảm đời thường và phong thái cao quý của bậc quân vương. Do đó nó diễn ra phức tạp, nhiều cung bậc, nhiều sắc thái.

- Xi-ta ngạc nhiên đến sững sờ trước sự tức giận, lời lẽ buộc tội của chồng

- Trái tim tan nát, nghẹn ngào nức nở mà thanh minh tấm lòng chung thuỷ của mình bằng những lời lẽ đầy sức mạnh, thấu tình, đạt lí.

• Xi-ta phê phán, trách móc Ra-ma đã quá xem nàng là phụ nữ tầm thường, không hiểu nàng.
• Xi-ta phân biệt giữa số mệnh quyền lực của kẻ khác - quỷ Ra-va-na bắt cóc nàng và vòng kiểm soát của nàng-trái tim nàng luôn thuộc về Ra-ma

- Xi-ta chọn hành động quyết liệt: lên dàn hỏa thiêu

- Xi-ta cầu khẩn thần A-nhi chứng giám, lựa chọn cái chết để chứng minh phẩm hạnh

⇒ Phẩm chất cao quý của Xi-ta: người phụ nữ thủy chung, kiên trinh và bất khuất, dám bước qua mạng sống của mình, chấp nhận thử thách để chứng minh phẩm hạnh.

Câu 1: Diễn biến tâm trạng của Xi-ta được biểu hiện như thế nào?

Gợi ý trả lời:

- Trước khi gặp chồng: Xi-ta nóng lòng mong muốn gặp lại người chồng yêu quý. Thậm chí nàng không muốn trang điểm, bỏ qua tục lệ tắm rửa vì muốn tới gặp chồng cho nhanh. Việc làm đó của Xi-ta chứng tỏ tình yêu nềng nàn mà nàng dành cho chồng.

- Khi gặp chồng:

+ Xi-ta bị đặt vào những tình huống như thế nào ?

+ Xi-ta có bị bất ngờ không ? Phản ứng của nàng trong các tình huống ấy như thế nào ?

+ Từ hi vọng chuyển sang thất vọng, Xi-ta đi đến quyết định gì ? Vì sao ?

Câu 2: Cách lập luận của Xi-ta được thể hiện như thế nào?

Gợi ý trả lời:

- Cách xưng hô thân mật chàng – thiếp của Xi-ta nhằm mục đích gì ?

- Phản ứng lại Ra-ma, Xi-ta đã có những nhận xét như thế nào về lời lẽ của chàng ?

- Nếu Ra-ma dùng danh dự để buộc tội Xi-ta thì Xi-ta đứng trên lập trường nào để tự bênh vực, bảo vệ mình ?

- Tại sao Xi-ta lại nhấn mạnh hoàn cảnh “mình đang chết ngất đi” ?

- Việc Xi-ta viện dẫn dòng dõi thần linh của mình khi đối đáp vói Ra-ma có ý nghĩa gì ?

- Tại sao Xi-ta lại nhấn mạnh tình yêu của mình đối với Ra-ma ?

- Lời đối thoại của Xi-ta cho thấy nàng có những tư cách nào ?

- Cách lập luận đó dẫn tói hành động nào ? Ý nghĩa của hành động đó ?

Lập luận của Xi-ta trước những lời buộc tội của Ra-ma cho thấy bản lĩnh của người phụ nữ thuỷ chung, của tình yêu son sắt. Xi-ta dũng cảm chấp nhận cái chết để chứng minh sự trong trắng toàn vẹn của mình. Đây cũng là một mẫu anh hùng tiêu biểu của sử thi