Lập dàn ý bài văn thuyết minh Ngữ văn 10

- Bố cục bài văn thuyết minh cần có ba phần: Mở bài, thân bài và kết bài:

+ Mở bài: Giới thiệu sự vật, sự việc, nội dung cần đề cập.

+ Thân bài: Triển khai nội dung chính của bài viết.

• Thời gian: xưa → nay.
• Không gian: xa → gần; ngoài → trong; dưới → trên,...
• Nhận thức: dễ → khó; quen → lạ.
• Trình tự chứng minh: phản bác - chứng minh.

+ Kết bài: Bày tỏ suy nghĩ, đánh giá, cảm xúc của người viết.

- Trước khi lập dàn ý cho bài văn thuyết minh, chúng ta cần phải xác định được đề tài, đối tượng thuyết minh.

- Lập dàn ý theo những yêu cầu sau:

+ Mở bài:

• Nêu nội dung chính: nêu được đề tài (giới thiệu được đối tượng thuyết minh).
• Giúp người đọc nhận ra kiểu bài thuyết minh.
• Thu hút được sự chú ý của người đọc.

+ Thân bài:

• Nội dung chính: triển khai các nội dung chính cần thuyết minh.
• Tìm ý, chọn ý.
• Sắp xếp các ý theo trình tự không gian, thời gian, nhận thức hoặc trình tự chứng minh.

+ Kết bài:

• Trở lại đề tài của bài văn thuyết minh.
• Lưu lại những suy nghĩ, cảm xúc.

Câu 1: Để lập dàn ý bài văn thuyết minh đạt kết quả tốt thì cần lưu ý những gì?

Gợi ý trả lời:

- Nắm vững kiến thức về dàn ý và kĩ năng lập dàn ý cho bài văn thuyết minh.

- Có đầy đủ những tri thức cần thiết và chuẩn xác về đề tài, đối tượng cần thuyết minh.

- Cách sắp xếp những tri thức đó thành một hệ thống hợp lí và chặt chẽ.

Câu 2: Em hãy lập dàn ý cho bài văn thuyết minh về cây tre.

Gợi ý trả lời:

- Mở bài: Giới thiệu về ý nghĩa của cây tre ở nông thôn Việt nam.

- Thân bài:

+ Tre ra đời từ rất lâu, hàng ngàn năm trước đã có cây tre xuất hiện, cây tre có rất nhiều công dụng.

+ Tre có rất nhiều loài -> vô cùng đa dạng và phong phú.

+ Đặc điểm của cây tre về cây, về lá, về độ sinh trưởng, lớn lên,...

+ Cây tre có vai trò và ý nghĩa gì đối với con người.

- Kết bài: Cây tre tượng trưng cho tinh thần gan góc, quật cường của con người Việt Nam qua hàng ngàn thế kỉ.

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Dàn ý và yêu cầu của mỗi phần trong dàn ý của một bài văn thuyết minh.

- Cách lập dàn ý khi triển khai bài văn thuyết minh.

- Vận dụng một cách khoa học những kiến thức đã học về dàn ý bài văn thuyết minh và kĩ năng lập dàn ý thuyết minh có đề tài gần gũi quen thuộc.