Giải SBT Sinh 11 Bài 3: Thoát hơi nước

Ánh sáng và AAB tác động như những tác nhân điều chỉnh sự thoát hơi nước qua khí khổng. Cơ chế tác động đến quá trình thoát hơi nước của các tác nhân này như thế nào? Hãy làm rõ vấn đề này 

Phương pháp giải

Dựa trên 2 cơ chế:

- Cơ chế ánh sáng làm thay đổi nồng độ CO₂ 

- Cơ chế AAB: dựa vào sự tổng hợp và vận chuyển AAB đến tế bào khí khổng

Hướng dẫn giải

Cơ chế tác động: 

- Cơ chế ánh sáng (phản ứng quang chủ động): Khi có ánh sáng, lục lạp trong tế bào khí khổng tiến hành quang hợp -> thay đổi nồng độ CO₂-> thay đổi nồng độ pH-> kich thích quá trính biến đổi tinh bột thành đường dấn tới nồng độ chất tan trong tế bào tăng -> áp suất thẩm thấu trong tế bào khí khổng tăng -> tế bào khí khổng hút nước ->khí khổng mở tăng thoát hơi nước,

Ngược lại khi không có ánh sáng, quá trình hô hấp diễn ra mạnh làm tăng nồng độ H₂CO₃ nên làm pH giảm làm giảm sức hút nước của tế bào dẫn đến khí khổng đóng lại.

- Cơ chế AAB: Axit abxixic(phản ứng đóng thủy chủ động): Vào ban trưa hoặc khi khô hạn, AAB được tăng cường tổng hợp và vận chuyển đến tế bào khí khổng kích thích các bơm ion hoạt động -> các ion thoát ra khỏi tế bào khí khổng làm giảm áp suất thẩm thấu và giảm sức trương nước -> khí khổng đóng -> thoát hơi nước giảm.

Lập bảng so sánh các con đường thoát hơi nước ở lá. Vì sao diện tích bề mặt lá lớn hơn khí khổng nhưng lượng nước thoát ra lại ít hơn?

Phương pháp giải

Dựa vào các tiêu chuẩn so sánh: diện tích bề mặt thoát hơi nước, khả năng điều chỉnh, vận tốc thoát hơi nước, tác nhân điều chỉnh, hiệu quả thoát hơi nước, sự kiểm soát 

Hướng dẫn giải

Hãy giải thích những loài cây trong vườn và những loài cây trên đồi, cây nào có cường độ thoát hơi nước qua cutin mạnh hơn?

Phương pháp giải

Tùy môi trường sống, cây phải điều chỉnh sự thoát nước để đảm bảo đủ nước cung cấp cho cây.

Hướng dẫn giải

Vì môi trường đất ở trên đồi rất khô cằn, lượng nước rất ít, những loài cây trên đồi phải biến đổi hình dạng lá, thân để làm sao có thể giảm lượng nước thoát ra ngoài, còn những cây trong vườn thì môi trường đất ẩm ướt hơn → nên lượng nước qua cutin của những loài cây trong vườn mạnh hơn.

Hãy bố trí thí nghiệm để so sánh tốc độ thoát hơi nước ở hai mặt lá?

Phương pháp giải

Thí nghiệm dựa vào sự chuyển từ màu xanh da trời sang màu hồng và diện tích giấy có màu hồng để đánh giá.

Hướng dẫn giải

- Dùng 2 miếng giấy lọc tẩm côban clorua đã sấy khô (có màu xanh da trời) đặt đối xứng nhau qua 2 mặt lá. Tiếp theo, dùng cặp gỗ hoặc cặp nhựa kẹp ép 2 bản kính vào 2 miếng giấy này ở cả 2 mặt của lá tạo thành hệ thống kín.

- Bấm giây đồng hồ để so sánh thời gian giấy chuyển màu từ xanh da trời sang màu hồng và diện tích giấy có màu hồng ở mặt trên và mặt dưới của lá trong cùng thời gian. Sau đó ghi vào bảng sau:

• Ngày, giờ:
• Tên cây, vị trí của lá:
• Thời gian chuyển màu của giấy tẩm côban clorua