Giải bài tập SGK Sinh 12 Nâng cao Bài 44: Sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất

Tại sao hoá thạch là bằng chứng của tiến hoá?

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết kiến thức về các bằng chứng tiến hóa.
• Xem lại lý thuyết về kiến thức hóa thạch.

Hướng dẫn giải

• Hoá thạch là một trong các bằng chứng tiến hoá của sinh vật qua các thời gian địa chất.
• Căn cứ vào tuổi của hoá thạch và đất đá kết hợp với sự biến đổi địa chất, khí hậu, có thể xác định được lịch sử phát triển của Trái Đất và sinh vật, phân định được thời gian địa chất.

Người ta căn cứ vào đâu để tính tuổi của hoá thạch?

Phương pháp giải

• Xem lại kiến thức về sự phát triển sinh giới qua các đại địa chất
• Hóa thạch là một trong các bằng chứng tiến hóa của sinh vật qua các thời gian địa chất. Căn cứ vào tuổi của hóa thạch và đất đá kết hợp với sự biến đổi địa chất, khí hậu, có thể xác định được lịch sử phát triển của Trái Đất và sinh vật, phân định được thời gian địa chất.

Hướng dẫn giải

Căn cứ vào hoá thạch trong các lớp đất đá có thể suy ra lịch sử phát sinh, phát triển và diệt vong của sinh vật.

• Để xác định tuổi tương đối của lớp đất đá cũng như hóa thạch chứa trong đó, người ta thường căn cứ vào thời gian lắng đọng của các lớp trầm tích phủ lên nhau theo thứ tự từ nông tới sâu. Lớp càng sâu có tuổi cổ hơn, nhiều hơn so với lớp nông -> phương pháp địa tầng học
• Để xác định tuổi tuyệt đối người ta thường sử dụng phương pháp đồng vị phóng xạ, căn cứ vào thời gian bán rã của một số chất đồng vị phóng xạ nào đó có trong hóa thạch.
• Đối với hóa thạch tương đối mới người ta dùng cacbon 14 để xác định tuổi.
• Đối với các hóa thạch cổ xưa, có tuổi hàng trăm triệu hoặc hàng tỉ năm, người ta dùng urani 238 để xác định.

Nêu các sinh vật điển hình của các kỉ?

Phương pháp giải

• Xem kiến thức về các đại địa chất và sinh vật tương ứng xuất hiện qua các kỉ của sự phát triển.
• Người ta chia lịch sử Trái Đất kèm theo sự sống thành 5 đại: đại Thái cổ, đại Nguyên sinh, đại Cổ sinh, đại Trung sinh, đại Tân sinh. Mỗi đại được chia thành nhiều kỉ có sinh vật sống điển hình, thể hiện mối tương quan giữa địa chất, khí hậu và sinh vật sống trong kỉ đó.

Phân tích mối quan hệ giữa điều kiện địa chất khí hậu với sinh vật qua các kỉ địa chất. Cho một số ví dụ?

Phương pháp giải

• Xem lại kiến thức về sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất

• Người ta chia lịch sử Trái Đất kèm theo sự sống thành 5 đại: đại Thái cổ, đại Nguyên sinh, đại Cổ sinh, đại Trung sinh, đại Tân sinh. Mỗi đại được chia thành nhiều kỉ có sinh vật sống điển hình, thể hiện mối tương quan giữa địa chất, khí hậu và sinh vật sống trong kỉ đó.

Hướng dẫn giải

- Sự tiến hoá của sinh vật có liên quan với điều kiện địa chất khí hậu qua các thời đại và kỉ địa chất.

- Ví dụ:

• ở kỉ Giura thuộc đại Trung sinh, hình thành hai lục địa, biển tiến vào lục địa, khí hậu ấm áp do đó cây hạt trần, bò sát cổ phát triển mạnh và ngự trị;
• ở kỉ Thứ ba thuộc đại Tân sinh khí hậu ấm áp dẫn đến thực vật có hoa, các động vật (nhất là côn trùng) phát triển và phân hoá nhiều, đa dạng;
• ở kỉ Pecmi thuộc đại Cổ sinh, liên kết đại lục, biển thu hẹp, băng hà, khí hậu khô lạnh dẫn đến tuyệt diệt nhiều động vật biển,
• cuối kỉ Phấn trắng nhiều bò sát cổ bị tuyệt diệt do khí hậu khô, do nhiều thiên thạch va chạm vào Trái Đất.

Hãy chọn phương án trả lời đúng. Thực vật có hoa xuất hiện vào đại nào sau đây?

A. Đại Cổ sinh.

B. Đại Trung sinh.

C. Đại Tân sinh.

D. Đại Nguyên sinh, Thái cổ.

Phương pháp giải

Người ta chia lịch sử Trái Đất kèm theo sự sống thành 5 đại: đại Thái cổ, đại Nguyên sinh, đại Cổ sinh, đại Trung sinh, đại Tân sinh. Mỗi đại được chia thành nhiều kỉ có sinh vật sống điển hình, thể hiện mối tương quan giữa địa chất, khí hậu và sinh vật sống trong kỉ đó.

Hướng dẫn giải

Thực vật có hoa xuất hiện vào kỉ Phấn trắng thuộc đại Trung sinh.

Đáp án B