Giải bài tập SGK Hóa 10 Nâng cao Bài 9: Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Nguyên tử các nguyên tố xếp ở chu kì 6 có số lớp electron trong nguyên tử là:

A. 3.

B. 5.

C. 6.

D. 7.

Chọn đáp án đúng.

Phương pháp giải

Số thứ tự của chu kì trùng với số lớp electron của nguyên tử các nguyên tố trong chu kì đó.

Hướng dẫn giải

Số lớp electron trong nguyên tử ở chu kì 6 là 6 lớp e.

Đáp án C

Số nguyên tố trong chu kì 3 và chu kì 5 là:

A. 8 và 18.

B. 18 và 8.

C. 8 và 8.

D. 18 và 18.

Chọn đáp án đúng.

Phương pháp giải

Dựa vào bảng tuần hoàn nguyên tố để trả lời câu hỏi

Hướng dẫn giải

Chọn A.

- Số nguyên tố thuộc chu kì 3 gồm: Na (Z = 11) đến Ar (Z = 18)

⇒ Có tất cả 8 nguyên tố.

- Số nguyên tố thuộc chu kì 5 gồm: Rb (Z= 37) đến Xe (Z = 54).

⇒ Có tất cả là 18 nguyên tố.

Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố, số chu kì nhỏ và chu kì lớn là:

 A. 3 và 3.

B. 3 và 4.

C. 4 và 4.

D. 4 và 3.

Chọn đáp án đúng.

Phương pháp giải

Số thứ tự của chu kì trùng với số lớp electron của nguyên tử các nguyên tố trong chu kì đó.

* Chu kì nhỏ: gồm chu kì 1, 2, 3.

* Chu kì lớn: gồm chu kì 4, 5, 6, 7.

Hướng dẫn giải

Có tất cả 7 chu kỳ trong đó có 3 chu kỳ nhỏ và 4 chu kỳ lớn

Đáp án B

Số hiệu nguyên tử của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn cho ta biết những thông tin gì?

Phương pháp giải

- Số hiệu nguyên tử Z của một nguyên tố là số đơn vị điện tích hạt nhân của nguyên tố đó.

- Nếu biết số khối A và số hiệu nguyên tử Z của nguyên tố, ta tính được số nơtron trong hạt nhân nguyên tử của nguyên tố đó N = A – Z → Số p, số e

Hướng dẫn giải

Số hiệu nguyên tử cho biết:

- Số thứ tự ô nguyên tố

- Số đơn vị diện tích hạt nhân

- Số proton và số electron.

Vì sao chu kì 2 và chu kì 3, mỗi chu kì có 8 nguyên tố?

Phương pháp giải

Dựa vào nguyên lí phân bố electron trong nguyên tử để trả lời bài tập

Hướng dẫn giải

Chu kì 2 và chu kì 3, mỗi chu kì có 8 nguyên tố vì theo các nguyên lí và quy tắc phân bố electron trong nguyên tử, có 8 nguyên tố mà nguyên tử có 2 lớp electron và cũng chỉ có 8 nguyên tố mà nguyên tử của chúng có 3 lớp electron.

a) Nhóm nguyên tố là gì?

b) Các nguyên tố s, p, d, f thuộc những nhóm nào trong bảng tuần hoàn?

Phương pháp giải

 - Nhóm nguyên tố là tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình electron tương tự nhau, do đó có tính chất hóa học gần giống nhau và được xếp thành một cột.

- Khối các nguyên tố s: gồm các nguyên tố nhóm IA và IIA

- Khối các nguyên tố p: gồm các nguyên tố thuộc các nhóm từ IIIA đến VIIIA (trừ He).

- Khối các nguyên tố d: gồm các nguyên tố thuộc nhóm B.

- Khối các nguyên tố f: gồm các nguyên tố thuộc họ Lantan và họ Actini.

Hướng dẫn giải

Câu a: Nhóm nguyên tố là tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình electron tương tự nhau, do đó có tính chất hóa học gần giống nhau và được xếp thành một cột.

Câu b: Các nguyên tố s thuộc nhóm IA, IIA và He thuộc nhóm VIIIA.

Các nguyên tố p thuộc các nhóm IIIA, IVA, VA, VIA, VIIA, VIIIA (trừ He). Các nguyên tô d thuộc các nhóm IB đến VIIIB.

Các nguyên tố f thuộc 2 họ nguyên tố Lantan và Actini.

Viết cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố từ Z = 1 đến Z = 20.

Phương pháp giải

B1: Điền lần lượt các e vào các phân lớp theo thứ tự tăng dần mức năng lượng.

B2: Sắp xếp lại theo thứ tự các lớp và phân lớp theo nguyên tắc từ trong ra ngoài.

B3: Xem xét phân lớp nào có khả năng đạt đến bão hòa hoặc bán bão hòa thì có sự sắp xếp lại các electron ở các phân lớp (chủ yếu là d và f)

Hướng dẫn giải

Viết cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố selen (Z = 34), kripton (Z = 36) và xác định vị trí của chúng trong bảng tuần hoàn.

Phương pháp giải

Viết cấu hình electron theo 3 bước:

- B1: Điền lần lượt các e vào các phân lớp theo thứ tự tăng dần mức năng lượng. 

- B2: Sắp xếp lại theo thứ tự các lớp và phân lớp theo nguyên tắc từ trong ra ngoài. 

- B3: Xem xét phân lớp nào có khả năng đạt đến bão hòa hoặc bán bão hòa thì có sự sắp xếp lại các electron ở các phân lớp (chủ yếu là d và f)

→ Rút ra nhận xét

Hướng dẫn giải

Cấu hình electron của selen (Z = 34) là:

Se (Z = 34): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p⁴ Se thuộc ô số 34 nhóm VIA, chu kì 4.

Cấu hình eleetron của kripton (Z = 36) là:

Kr (Z = 36): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p⁶ Kr thuộc ô số 36 nhóm VIIIA, chu kì 4.