Giải bài tập SBT Sinh học 8 Bài 39: Bài Tiết Nước Tiểu

Thành phẩn của nuớc tiểu đẩu khác vói máu như thế nào?

Phương pháp giải

- Dựa vào thành phần, kích thước các chất có trong máu và nước tiểu đầu.

Hướng dẫn giải

- Nước tiểu đầu và máu khác nhau

+ Nước tiểu đầu: Được tạo thành qua màng lọc ở cầu thận, ở đây có quá trình lọc máu để tạo thành nước tiểu đầu. Vì vậy, nước tiểu đầu giống huyết tương của máu nhưng không có các tế bào máu và prôtêin, là các phần tử có kích thước lớn nên không đi qua lỗ lọc.

+ Máu: Có chứa các tế bào máu và prôtêin.

- Thành phần nuớc tiểu chính thức khác với nước tiểu đầu ở những điểm nào?

Phương pháp giải

- Thành phần nuớc tiểu chính thức khác với nước tiểu đầu ở những điểm:

• Nồng độ chất hòa tan.
• Chất độc hại và dư thừa.
• Chất dinh dưỡng.

Hướng dẫn giải

- Sở dĩ có sự khác nhau đó là do sau khi hình thành nước tiểu đầu có quá trình hấp thụ lại các chất dinh dưỡng và tiếp tục bài tiết các chất không cần thiết đối với cơ thể ở ống thận để tạo nước tiểu chính 

Quá trình tạo nước tiểu gổm những giai đoạn nào? Mỗi giai đoạn có gì khác nhau?

Phương pháp giải

- Quá trình tạo nước tiểu gồm 3 giai đoạn:

+ Giai đoạn lọc máu.

+ Giai đoạn hấp thụ lại.

+ Giai đoạn bài tiết tiếp.

Hướng dẫn giải

- Quá trình tạo nước tiểu gồm 3 giai đoạn: Giai đoạn lọc máu, giai đoạn hấp thụ lại, giai đoạn bài tiết tiếp.

- Sự khác nhau ở mỗi giai đoạn:

- Vì sao có sự khác nhau về thành phần của nước tiểu đầu và máu?

Phương pháp giải

- Dựa vào kích thước prôtêin và sự có mặt các tế bào màu.

Hướng dẫn giải

- Điểm khác nhau về thành phần của nước tiểu đầu và máu

• Nước tiểu đầu: Không có các tế bào máu và prôtêin có kích thước lớn 
• Máu: Có các tế bào máu và các prôtêin có kích thước lớn.

- Giải thích sự khác nhau về thành phần của nước tiểu đầu và máu

• Nước tiểu đầu là sản phẩm của quá trình lọc máu ở cầu thận.
• Quá trình lọc máu ở cầu thận diễn ra do sự chênh lệch về áp suất giữa máu và nang cầu thận (áp suất lọc), phụ thuộc vào kích thước lỗ lọc.
• Màng lọc là vách mao mạch với kích thước lỗ là 30 - 40A.
• Các tế bào máu và các phân tử prôtêin có kích thước lớn nên không qua được lỗ lọc. 

- Sự tạo thành nước tiểu đã diễn ra như thế nào?

Phương pháp giải

- Tạo thành nước tiểu gồm các giai đoạn:

• Quá trình lọc máu.
• Quá trình hấp thụ lại.
• Quá trình bài tiết nước tiểu.

Hướng dẫn giải

- Sự tạo thành nước tiểu gồm các quá trình sau:

+ Quá trình lọc máu diễn ra ở cầu thận và tạo ra nước tiểu đầu trong nang cầu thận.

+ Quá trình hấp thụ lại các chất dinh dưỡng, nước và các ion cần thiết như Na⁺, Ca²⁺... diễn ra ở ống thận và kết quả là từ nước tiểu đầu tạo thành nước tiểu chính thức.

+ Quá trình bài tiết nước tiểu chính thức ra môi trường ngoài. 

- Vì sao có sự khác nhau về thành phần nước tiểu chính thức và nước tiểu đầu?

Phương pháp giải

- Nước tiểu chính thức là sản phẩm của nước tiểu đầu.

Hướng dẫn giải

- Khác nhau vì: Nước tiểu chính thức là sản phẩm của nước tiểu đầu qua 2 quá trình hấp thụ lại và bài tiết tiếp, diễn ra ở ống thận.

- Chất hoà tan được lọc qua nang cầu thận và được tái hấp thu hoàn toàn là:

A. Glucôzơ.

B. Prôtêin

C. Nước.

D. Crêatin 

Phương pháp giải

- Glucose đến ống lượn gần sẽ được tái hấp thu hoàn toàn.

Hướng dẫn giải

⇒ Đáp án: A.

Chất hoà tan được lọc qua nang cầu thận và không được tái hấp thu hoàn toàn là

A. Glucôzơ.

B. Prôtêin.

C. Nước.

D. Crêatin.

Phương pháp giải

- Creatin không được hấp thu hoàn toàn vì nó chất độc có hại cho cơ thể.

Hướng dẫn giải

⇒ Đáp án: D.

Sản phẩm chủ yếu của hệ bài tiết là

A. Cacbonic, mồ hôi, nước tiểu

B. Cacbonic, ôxi, chất thải

C. Mồ hôi, nước tiểu, các chất vô cơ

D. Cả A và B.

Phương pháp giải

- Sản phẩm chủ yếu của hệ bài tiết là: Cacbonic, mồ hôi, nước tiểu

Hướng dẫn giải

⇒ Đáp án A.

- Quá trình lọc máu có đặc điểm:

A. Diễn ra ở cầu thận và tạo ra nước tiểu đầu.

B. Diễn ra ở ống thận và tạo nước tiểu chính thức.

C. Diễn ra ở ống thận và tạo nước tiểu đầu.

D. Diễn ra ở cầu thận và tạo ra nước tiểu chính thức.

Phương pháp giải

- Quá trình lọc máu ở cầu thận để tạo thành nước tiểu đầu ở nang cầu thận.

Hướng dẫn giải

- Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của thận. Đầu tiên là quá trình lọc máu ở cầu thận để tạo thành nước tiểu đầu ở nang cầu thận.

→ Chọn A.

- Sự tạo thành nước tiểu có đặc điểm

A. Diễn ra liên tục.

B. Diễn ra gián đoạn.

C. Tuỳ từng thời điểm có thể liên tục hoăc gián đoạn.

D. Diễn ra khi trao đổi chất quá nhiều.

Phương pháp giải

- Máu luôn luôn lưu thông trong lòng mạch.

Hướng dẫn giải

- Vì máu luôn luôn lưu thông trong lòng mạch chính vì vậy mà quá trình lọc nước tiểu diễn ra liên tục

→ Chọn A.

- Sự bài tiết nước tiểu có đặc điểm:

A. Diễn ra liên tục.

B. Diễn ra gián đoạn.

C. Tuỳ từng thời điểm có thể liên tục hoặc gián đoạn.

D. Diễn ra khi trao đổi chất quá nhiều.

Phương pháp giải

- Thể tích nước tiểu trong bàng quang đạt 200ml kích thích cảm giác buồn tiểu.

Hướng dẫn giải

- Sự bài tiết nước tiểu diễn ra gián đoạn. Do thể tích nước tiểu trong bàng quang đạt 200ml kích thích cảm giác buồn tiểu.

→ Chọn B

Sự tạo thành nước tiểu và bài tiết nước tiểu có đặc điểm khác nhau là

A. Máu luôn tuần hoàn qua cầu thận nên nước tiểu được hình thành liên tục.

B. Do nước tiểu chỉ được bài tiết ra khỏi cơ thể khi lượng nước tiểu trong bóng đái lên tới 200ml nên bài tiết nước tiểu là gián đoạn.

C. Do cấu tạo của cơ quan bài tiết.

D. Cả A và B.

Phương pháp giải

- Nước tiểu được hình thành liên tục.

- Sự bài tiết nước tiểu diễn ra gián đoạn.

Hướng dẫn giải

- Máu luôn tuần hoàn qua cầu thận nên nước tiểu được hình thành liên tục. Do nước tiểu chỉ được bài tiết ra khỏi cơ thể khi lượng nước tiểu trong bóng đái lên tới 200ml nên bài tiết nước tiểu là gián đoạn.

→ Chọn D

Nước tiểu chính thức đổ vào ...(1)..., qua ...(2)... xuống tích trữ ở ...(3)..., rồi được thải ra ngoài nhờ hoạt động cơ vòng ống đái, cơ bóng đái và ...(4)...

A. Cơ bụng

B. Bể thận

C. Ống dần nước tiểu

D. Bóng đái

Phương pháp giải

- Xem lại quá trình bài tiết nước tiểu.

Hướng dẫn giải

- Nước tiểu chính thức đổ vào bể thận, qua ống dần nước tiểu xuống tích trữ ở bóng đái rồi được thải ra ngoài nhờ hoạt động cơ vòng ống đái, cơ bóng đái và cơ bụng.

→ Chọn 1-B,  2-C,  3-D, 4-A

Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở ...(1)... đầu tiên là quá trình ...(2)... ở cầu thận để ...(3)... ở nang cầu thận.

A. Cầu thận

B. Tạo thành nước tiểu đầu

C. Tạo nước tiểu chính thức

D. Lọc máu

Phương pháp giải

- Xem lại sự tạo thành nước tiểu.

Hướng dẫn giải

- Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở cầu thận đầu tiên là quá trình lọc máu ở cầu thận để tạo thành nước tiểu đầu ở nang cầu thận.

→ Chọn 1-A, 2-D, 3-B

Sự tạo thành nước tiểu ...(1)... nhưng sự bài tiết nước tiểu ...(2)... Thực chất ...(3)... là lọc máu, thải bỏ các chất cặn bã và các chất độc ra khỏi cơ thể.

A. Diễn ra gián đoạn

B. Diễn ra liên tục

C. Quá trình tạo thành nước tiểu

D. Quá trình bài tiết nước tiểu

Phương pháp giải

- Sự khác nhau giữa bài tiết nước tiểu và tạo thành nước tiểu.

Hướng dẫn giải

- Sự tạo thành nước tiểu diễn ra liên tục nhưng sự bài tiết nước tiểu diễn ra gián đoạn. Thực chất quá trình tạo thành nước tiểu là lọc máu, thải bỏ các chất cặn bã và các chất độc ra khỏi cơ thể.

→ Chọn 1-B, 2-A, 3-C

- Ghép nội dung ở cột 1 với cột 2 cho phù hợp và điền kết quả vào cột 3.

Phương pháp giải

- Dựa vào sự lọc máu ở thận.

Hướng dẫn giải

- Đáp án.

- Ghép nội dung ở cột 1 với cột 2 cho phù hợp và điền kết quả vào cột 3

Phương pháp giải

- Quá trình bài tiết nước tiểu gồm các giai đoạn:

+ Quá trình lọc máu.

+ Quá trình hấp thụ lại.

+ Quá trình bài tiết tiếp.

Hướng dẫn giải

- Đáp án nối cột.

- Điền dấu X vào đáp án đúng sai dưới bảng sau.

Phương pháp giải

- Vai trò của bài tiết: Giúp cơ thể thải loại các chất cặn bã.

- Hệ bài tiết nước tiểu gồm thận, ống dẫn nước tiểu, bóng đái và ống đái.

- Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của thận.

- Sự tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận diễn ra liên tục.

Hướng dẫn giải

- Đáp án.

Điền dấu X vào đáp án đúng sai dưới bảng sau.

Phương pháp giải

1. Đúng.

2. Sai vì prôtêin có kích thước nhỏ.

3. Đúng.

4. Đúng.

5. Quá trình hấp thụ lại các chất dinh dưỡng chịu sự ảnh hưởng bởi ống thận.

Hướng dẫn giải

- Đáp án.

Điền dấu X vào đáp án đúng dưới bảng sau.

Phương pháp giải

- Nồng độ các chất hòa tan loãng.

- Nồng độ các chất thải và các chất độc thấp, các chất dinh dưỡng cao.

Hướng dẫn giải

-  Đáp án.