Lý 9 Bài 42: Thấu kính hội tụ

- Thấu kính hội tụ thường dùng có phần rìa mỏng hơn phần giữa.

- Mỗi thấu kính đều có trục chính, quang tâm, tiêu điểm và tiêu cự.

• \(\Delta \) là trục chính.

• O là quang tâm.

• F và F’ là các tiêu điểm.

• Khoảng cách OF = OF’ = f gọi là tiêu cự của thấu kính.

​         

- Một chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính.

- Đường truyền của ba tia sáng đặc biệt: 

• Tia tới song song với trục chính cho tia ló đi qua tiêu điểm F'.

• Tia tới qua quang tâm O cho tia ló tiếp tục truyền thẳng.

• Tia tới qua tiêu điểm F cho tia ló song song với trục chính.

• Căn cứ vào: thấu kính hội tụ có phần rìa mỏng hơn phần giữa.

• Căn cứ vào tính chất: một chum tia tới song song với trục chính của thấu kính hội tụ cho chùm tia ló hội tụ tại tiêu điểm của thấu kính. Nếu chiếu chùm ánh sáng mặt trời vào thấu kính, nếu chùm tia ló là hội tụ thì thấu kính đó là thấu kính hội tụ.

Câu 1: Trên hình 42.6 có vẽ thấu kính hội tụ quang tâm O, trục chính là  ∆, hai tiêu điểm F và F', các tia tới 1, 2, 3. Hãy vẽ tia ló của các tia này

Hướng dẫn giải

Đường truyền của ba tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ như sau:

Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương của tia tới.

Tia tới song song với trục chính thì tia ló qua tiêu điểm.

Tia tới qua tiêu điểm thì tia ló song song với trục chính.

Hình vẽ:

Câu 2: Chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính có đặc điểm gì mà người ta gọi thấu kính đó là thấu kính hội tụ?

Hướng dẫn giải

Một chùm tia sáng song song qua thấu kính, chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính hôi tụ tại một điểm, thấu kính đó được gọi là thấu kính hội tụ.

Câu 1: Cho một thấu kính có tiêu cự là 20 cm. Độ dài FF’ giữa hai tiêu điểm của thấu kính là bao nhiêu?

Một chùm tia sáng song song qua thấu kính, chùm tia khúc xạ ra khỏi thấu kính hôi tụ tại một điểm, thấu kính đó được gọi là thấu kính hội tụ.Các hình được vẽ cùng tỉ lệ. Hình vẽ nào mô tả tiêu cự của thấu kính hội tụ là lớn nhất?

Câu 3: Cho một thấu kính hội tụ có khoảng cách giữa hai tiêu điểm là 60 cm. Tiêu cự của thấu kính là

Câu 4: Chùm tia sáng đi qua thấu kính hội tụ mô tả hiện tượng gì?

Câu 1: Vật liệu nào không được dùng làm thấu kính?

A. Thủy tinh trong

B. Nhựa trong

C. Nhôm

D. Nước

Câu 2: Chiếu một tia sáng vào một thấu kình hội tụ. Tia ló ra khỏi thấu kính sẽ song song với trục chính, nếu:

A. Tia tới đi qua quang tâm mà không trùng với trục chính.

B. Tia tới đi qua tiêu điểm nằm ở trước thấu kính.

C. Tia tới song song với trục chính.

D. Tia tới bất kì.

Câu 3: Tia tới đi qua quang tâm của thấu kính hội tụ cho tia ló

A. đi qua tiêu điểm

B. song song với trục chính

C. truyền thẳng theo phương của tia tới

D. có đường kéo dài đi qua tiêu điểm

Câu 4: Thấu kính hội tụ là loại thấu kính có

A. phần rìa dày hơn phần giữa.

B. phần rìa mỏng hơn phần giữa.

C. phần rìa và phần giữa bằng nhau.

D. hình dạng bất kì.

​Câu 5: Thấu kính hội tụ có đặc điểm biến đổi chùm tia tới song song thành

A. chùm tia phản xạ.

B. chùm tia ló hội tụ.

C. chùm tia ló phân kỳ.

D. chùm tia ló song song khác.

Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Thấu kính hội tụ cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được : 

• Vẽ được ường truyền của một số tia sáng qua thấu kính hội tụ

• Nắm được cách nhận biết thấu kính hội tụ