Lý 9 Bài 39: Tổng kết chương II Điện Từ Học
Hôm nay, eLib xin chia sẻ bài học dưới đây với mục đích ôn tập lý thuyết của chương và hướng dẫn giải các bài tập. Hi vọng với kiến thức trọng tâm và hướng dẫn trả lời câu hỏi một cách chi tiết, đây sẽ là tài liệu giúp các em học tập tốt hơn.
Mục lục nội dung
1. Tóm tắt lý thuyết
Câu 1: Nam châm có mấy cực? Là những cực nào? Tương tác giữa các cực như thế nào?
- Nam châm có hai cực. Khi để tự do cực luôn chỉ về phía Bắc gọi là cực Bắc (N), cực còn lại là cực Nam (S)
- Các cực cùng tên thì đẩy nhau. Các cực khác tên thì hút nhau.
Câu 2: Nêu cách nhận biết từ trường?
Cách nhận biết: Dùng nam châm thử (một kim nam châm có thể quay tự do quanh một trục). Đặt nam châm thử vào trong không gian cần xác định, nếu nam châm thử nệch khỏi hướng Bắc - Nam (do tác dụng của lực từ) thì không gian đó có từ trường.
Câu 3: Phát biểu quy tắc nắm bàn tay phải?
Quy tắc nắm tay phải: Nắm bàn tay phải sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
Câu 4: Nêu cấu tạo của nam châm điện? Lõi sắt non có vai trò gì trong nam châm điện?
- Cấu tạo:
- Nam châm điện gồm một ống dây dẫn bên trong có lõi sắt non.
- Lõi sắt non có vai trò làm tăng tác dụng từ của nam châm.
Câu 5: Kể một số ứng dụng của nam châm?
Một số ứng dụng của nam châm điện:
- Loa điện
- Rơle điện từ
- Cần cẩu điện dùng để di chuyển các đồ vật bằng vật liệu sắt từ.
Câu 6: Phát biểu quy tắc bàn tay trái để xác định chiều lực điện từ tác dụng lên dây dấn có dòng điện chay qua đặt trong từ trường?
Đặt bàn tay trái sao cho đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của lực điện từ tác dụng lên dây dẫn.
Câu 7: Nêu cấu tạo của động cơ điện một chiều?
- Cấu tạo:
- Động cơ điện một chiều có hai bộ phận chính là nam châm và khung dây dẫn.
- Ngoài ra, để khung dây có thể quay liên tục còn phải có bộ góp điện gồm 2 vành bán khuyên và 2 thanh quét để đổi chiều dòng điện chạy qua khung dây.
Câu 8: Dòng điện xoay chiều là gì? Phân biệt dòng điện xoay chiều và dòng điện một chiều?
- Dòng điện xoay chiều là dòng điện có chiều luân phiên thay đổi
- Phân biệt dòng điện xoay chiều với dòng điện một chiều:
- Dòng điện một chiều là dòng điện có chiều không đổi.
- Dòng điện xoay chiều là dòng điện luân phiên đổi chiều.
Câu 9: Đo hiệu điện thế và cường độ dòng điện xoay chiều bằng dụng cụ gì?
Đo hiệu điện thế và cường độ dòng điện xoay chiều bằng vôn kế và ampe kế xoay chiều.
Câu 10: Nêu công thức tính công suất hao phí trên đường dây truyền tải điện năng đi xa và nêu cách làm giảm hao phí đó tối ưu nhất?
- Php=\(P^2 . R \over U^2\)
- Biện pháp để làm giảm hao phí trên đường dây tải điện tối ưu nhất là tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu đường dây tải điện
Câu 11: Nêu cấu tạo của máy biến thế? Viết công thức máy biến thế. Khi nào gọi là máy tăng thế? khi nào gọi là máy giảm thế?
- Cấu tạo: Gồm hai cuộn dây có số vòng dây khác nhau quấn trên một lõi bằng thép có pha silic.
- Công thức: k = \(U_1\over U_2\) = \(N_1 \over N_2\)
- Ta có : \(N_1 \over N_2\) (gọi là hệ số máy biến thế)
- Nếu k > 1 (tức U1>U2 hay N1>N2) là máy hạ thế.
- Nếu k < 1 (tức U12 hay N12) là máy tăng thế.
2. Bài tập minh họa
2.1. Dạng 1: Xác định Hiệu điện thế hai đầu cuộn thứ cấp
Người ta dùng một máy biến thế có số vòng cuộn sơ cấp gồm 500 vòng, cuộn thứ cấp có 50 000 vòng đặt ở đầu một đường dây tải điện để truyền đi một công suất điện 1 000 kW. Hiệu điện thế đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp là 2000V. Hiệu điện thế hai đầu cuộn thứ cấp là:
Hướng dẫn giải:
Áp dụng công thức:
k = \(U_1\over U_2\) = \(N_1 \over N_2\) suy ra: U2= \(U_1 N_2\over N_1\)= \(2000.50000 \over 500\)= 1000000 V= 1000KV
2.2. Dạng 2: Giải thích cơ chế hoạt động của đinamô
Vì sao khi núm đinamô quay, đèn lại sáng?
Hướng dẫn giải:
Vì trong đinamô xe đạp có nam châm và cuộn dây dẫn kín, khi nam châm quay trước cuộn dây làm xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín, đèn sáng
3. Kết luận
Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Tổng kết chương II: Điện Từ Học cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được:
-
Củng cố và nắm chắc các kiến thức cơ bản của chương 2.
-
Vận dụng được một cách tổng hợp các kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề ( Trả lời câu hỏi, giải bài tập, giải thích các hiện tượng ...) có liên quan.
Tham khảo thêm
- doc Lý 9 Bài 21: Nam châm vĩnh cửu
- doc Lý 9 Bài 22: Tác dụng từ của dòng điện- Từ trường
- doc Lý 9 Bài 23: Từ phổ- Đường sức từ
- doc Lý 9 Bài 24: Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua
- doc Lý 9 Bài 25: Sự nhiễm từ của sắt, thép- Nam châm điện
- doc Lý 9 Bài 26: Ứng dụng của nam châm
- doc Lý 9 Bài 27: Lực điện từ
- doc Lý 9 Bài 28: Động cơ điện một chiều
- doc Lý 9 Bài 29: Thực hành: Chế tạo nam châm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện
- doc Lý 9 Bài 30: Bài tập vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái
- doc Lý 9 Bài 31: Hiện tượng cảm ứng điện từ
- doc Lý 9 Bài 32: Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng
- doc Lý 9 Bài 33: Dòng điện xoay chiều
- doc Lý 9 Bài 34: Máy phát điện xoay chiều
- doc Lý 9 Bài 35: Các tác dụng của dòng điện xoay chiều- Đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều
- doc Lý 9 Bài 36: Truyền tải điện năng đi xa
- doc Vật lý 9 Bài 37: Máy biến thế
- doc Vật lý 9 Bài 38: Thực hành: Vận hành máy phát điện và máy biến thế