Lịch Sử 8 Bài 22: Sự phát triển của khoa học - kĩ thuật và văn hóa thế giới nửa đầu thế kỉ XX

- Bước vào thế kỉ XX, sau cuộc cách mạng công nghiệp, nhân loại đạt được thành tựu rực rỡ về khoa học - kĩ thuật.

+ Hoá học, Sinh học, Khoa học Trái đất... đạt thành tựu tiến bộ.

+ Về vật lí:

• Sự ra đời của lí thuyết nguyên tử hiện đại.
• Lí thuyết tương đối của An-Be-Anh-Xtanh (Đức).
• Nhiều phát minh được sử dụng: Điện thoại, điện tín, ra đa, hàng không, điện ảnh.

=> Nhờ các thành tựu về khoa học - kĩ thuật mà đời sống vật chất và tinh thần của con người được nâng cao.

- Tuy nhiên, những thành tự khoa học - kĩ thuật lại được con người sử dụng để sản xuất vũ khí giết người, hậu quả khôn lường.

Văn hóa Xô viết được xây dựng trên cơ sở tư tưởng chủ nghĩa Mác- Lenin và kế thừa tinh hóa của di sản văn hóa nhân loại.

- Thành tựu của công cuộc xây dựng nền văn hóa Xô viết thể hiện trong việc xóa bỏ tình trạng mù chữ và nạn thật học, sáng tạo chữ viết cho các dân tộc, phát triển hệ thống giáo dục quốc dân, đấu tranh chống các cuộc tàn dư tư tưởng của chế độ cũ, phát triển văn học nghệ thuật.

- Trong vòng 30 năm, Liên Xô đã có một đội ngũ trí thức đông đảo phục vụ đắc lực cho công cuộc xay dựng và bảo vệ tổ quốc.

- Đội ngũ các nhà khoa học Xô viết đã đạt được những thành tựu rực rỡ và chiếm lĩnh nhiều đỉnh cao khoa học thế giới.

- Nền văn hóa nghệ thuật Xô viết có những cống hiến to lớn vào kho tàng văn hóa nhân loại.

- Các ngành văn học, thi ca, sân khấu, điện ảnh, tạo hình đều đạt được những thành tựu to lớn. Những tên tuổi lớn nổi tiếng là: Gooc-ki, Sô-lô-khốp, Sô-xta-cô-vích,… Về văn học từ năm 1928 đến năm 1950 đã xuất bản 102 800 dầu sách với 2,5 tỉ bản

- Kết quả: chưa đầy 30 năm đa số người dân có trình độ văn hóa ; có đội ngũ trí thức đông đảo phục vụ cho tổ quốc.

Câu 1:  Ý nghĩa của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật:

Gợi ý trả lời

- Là cột mốc chói lọi trong lịch sử tiến hóa văn minh của loài người.

- Mang lại những thành tựu kì diệu, những thay đổi to lớn trong cuộc sống con người.

Câu 2: Tác động của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật:

Gợi ý trả lời

- Tích cực:

+ Giúp con người thực hiện những bước nhảy vọt chưa từng thấy về sản xuất và năng suất lao động, nâng cao chất lượng cuộc sống.

+ Đưa tới những thay đổi lớn về cơ cấu dân cư lao động, tỉ lệ dân cư lao động trong nông nghiệp và công nghiệp giảm dần, tỉ lệ dân cư lao đọng trong các ngành dịch vụ tăng lên.

- Tiêu cực:

+ Tạo ra các loại vũ khí, phương tiện quân sự có sức tàn phá và hủy diệt lớn.

+ Vấn đề nhiễm môi trường, nhiễm phóng xạ nguyên tử, tai nạn lao động, tai nạn giao thông, dịch bệnh, những đe dọa về đạo đức, an ninh xã hội đối với con người.

Kết thúc bài học, các em cần ghi nhớ sự phát triển của khoa học - kĩ thuật và văn hóa thế giới nửa đầu thế kỉ XX; đồng thời nắm dduojc sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Xô viết.