10 Mở bài hay Đoàn thuyền đánh cá - Huy Cận

 “Chàng Huy Cận khi xưa hay sầu lắm/Nỗi nhớ thương không biết đã tan chưa?” (Mai sau). Trước cách mạng tháng Tám, thơ Huy Cận thường u sầu ảo não. Nhưng từ khi cách mạng tháng Tám thành công đã tiếp thêm cho thơ ông một luồng sinh khí mới, những trang thơ dạt dào niềm vui khi viết về cuộc sống mới, con người mới. Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” là một tác phẩm mang cảm xúc  như thế. Nó đã ghi lại hành trình đẹp đẽ của đoàn thuyền: ra khơi lúc hoàng hôn, đánh cá lúc trăng lên và trở về lúc bình minh. Nhưng có lẽ khung cảnh đẹp đẽ và hùng vĩ nhất là lúc đoàn thuyền ra khơi được thể hiện rõ trong khổ thơ đầu.

 Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận là một "bài thơ cuộc đời". Bài thơ được sáng tác năm 1958 nhân một chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Hòn Gai, Cẩm Phả. Thông qua một đêm đánh cá của đoàn thuyền lớn trên biển, tác giả ca ngợi cuộc sống  lao động mới mẻ của người lao động tràn đầy lạc quan tin tưởng, làm chủ thiên nhiên, biển cả bao la. Qua bài thơ ta cảm nhận được không khí lao động khẩn trương, hăng say, nhộn nhịp.

Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới .Sau  cách mạng ông nhanh chóng hoà nhập vào công cuộc kháng chiến vĩ đại và trường kì của dân tộc. Hoà bình lập lại, từng trang thơ Huy Cận ấm áp hơi thở của cuộc sống đang lên. Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”được sáng tác ở Hòn Gai năm 1958 nhân một chuyến đi thực tế dài ngày. Bài thơ thực sự là một bài ca ca ngợi cuộc sống của những con người lao động mới.

Huy Cận là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới. Sau Cỏch mạng, thơ Huy Cận tràn đầy niềm vui, niềm tin yêu cuộc sống mới. Thiên nhiên vũ trụ là nguồn cảm hứng dồi dào trong thơ Huy Cận và nó mang những nét đẹp riêng. Một trong những bài thơ được nhiều người yêu thích nhất là bài “  Đoàn thuyền đánh cá” được viết năm 1958 tại vùng biển Quảng Ninh. Với bút pháp lóng mạn kết hợp hiện thực và nhiều hỡnh ảnh kỡ vĩ, trỏng lệ ,bài thơ đó ca ngợi thiờn nhiờn vũ trụ và con người lao động trong cuộc sống mới ở miền Bắc thời kỳ xây dụng chủ nghĩa xó hội.

Trước đây nửa thế kỷ, khi mới cầm bút Huy Cận trình làng bài “Tràng giang” với khổ thơ đầu đặc sắc:

“Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp

Con thuyền xuôi  mái nước song song

Thuyền về nước lại sầu trăm ngả

Củi một cành khô lạc mấy dòng”

Giữa cái mênh mông, rộng dài của sông nước, con thuyền và cành củi khô biểu tượng cho kiếp sống của con người trôi xuôi, bơ vơ vô định. Trước cái bơ vơ vô định ấy, thi sĩ đã bâng khuâng thương mình, thương người, muốn chia sẻ tấm lòng “sầu trăm ngả” tới bạn đọc. Từ ấy trở đi, hình tượng trong thơ “ con người” và “vũ trụ” trở thành một nét riêng trong thi pháp thơ Huy Cận. Đến năm 1958, nét riêng ấy lại được thể hiện rõ ràng trong bài “Đoàn thuyền đánh cá”. Bài thơ ra đời năm 1958 trong mạch nguồn cảm xúc biết bao yêu thương về một cuộc sống “ mỗi ngày lại sáng”. Đó vừa là một bức tranh đẹp đẽ, vừa là một khúc ca hào hứng, phấn khởi, say mê với công việc của mình. Đó là những con người làm chủ cuộc sống mới.

Huy Cận - một nhà thơ nổi tiếng từ phong trào Thơ mới tiêu biểu cho nền thơ hiện đại của Việt Nam, nếu như trước cách mạng tháng Tám thơ của Huy Cận mang đậm triết lý và nỗi buồn nhân thế thì sau cách mạng, các tác phẩm thơ ca của ông lại tràn ngập niềm vui, tình yêu thiên nhiên, con người và cuộc sống mới. Một trong những bài thơ tiêu biểu đánh dấu sự chuyển biến trong giọng điệu và phong cách sáng tác của Huy Cận giai đoạn sau cách mạng có thể kể đến là  “Đoàn thuyền đánh cá”. Bài thơ đã khắc họa một bức tranh về cuộc sống lao động của nhân dân miền Bắc sau ngày giải phóng, đó là công cuộc xây dựng đất nước mà ở đó có sự hòa hợp giữa thiên nhiên đất trời với con người lao động trong sự thay da đổi thịt của đất nước, vui say hân hoan trong cuộc sống mới.

Một trong những bài thơ tiêu biểu cho hồn thơ Huy Cận sau cách mạng tháng Tám là bài “Đoàn thuyền đánh cá”, bài thơ được sáng tác năm 1958, khi  miền Bắc đã được độc lập tự do và đang xây dựng chủ nghĩa xã hội. Bài thơ là bức tranh sống động, chân thực về thiên nhiên cuộc sống con người trong cuộc sống lao động mới, với sự sáng tạo của mình, Huy Cận đã vẽ nên những mảng màu tươi sáng, đẹp đẽ và tráng lệ, có sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người, bên cạnh đó tác giả còn gửi gắm qua những câu thơ niềm vui và sự tự hào trước sự đổi mới của đất nước.

Cách mạng tháng Tám thắng lợi không chỉ mang lại sự khởi sắc trong mọi mặt đời sống xã hội mà còn mang đến hơi thở mới trong cảm hứng thơ ca của những người nghệ sĩ. Huy Cận trước cách mạng đã viết bài thơ “Tràng giang” u ám nỗi buồn: 

“Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song
Thuyền về nước lại sầu trăm ngả
Củi một cành khô lạc mấy dòng”

Thế nhưng sau cách mạng thơ của Huy Cận lại bừng sáng, tươi mới và đầy sức sống, tất cả là nhờ có chuyến đi thực tế tại vùng biển Quảng Ninh. Tại đây Huy Cận được hoà vào nhịp sống phấn khởi, hăng say lao động của những ngư dân để rồi viết nên bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” như một bài ca về cuộc đời. 

“Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận không chỉ được nhắc đến là một bài thơ xuất sắc viết về cuộc sống con người sau cách mạng tháng Tám mà hơn thế nó là một bản hòa ca về cuộc sống lao động đầy hăng say và hứng khởi của nhân dân miền Bắc sau ngày giải phóng. Trong bản hòa ca ấy, Huy Cận là người nhạc trưởng với tài năng và sự sáng tạo của mình đã ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên đất nước con người, đó là biển cả mênh mông, là nguồn hải sản bất tận và những con người lao động chăm chỉ, cần cù đang ngày đêm vươn khơi, bám biển làm giàu và bảo vệ đất nước.

Có ai đó từng cho rằng: một trong những nguồn gốc quan trọng cùa thơ ca chính là đời sống lao động của nhân dân. Điều đó hẳn đúng với bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận. Bài thơ thực sự cẩt lên từ nhịp sống lao động hăng say, khoáng đạt của những người dân vùng chài. Qua bài thơ, người đọc cảm nhận được vẻ đẹp và mối giao hòa giữa con người và thiên nhiên trên cái nền lộng lẫy, tráng lệ của vũ trụ biển cả.