Hóa học 12 Bài 16: Thực hành một số tính chất của Protein và vật liệu Polime

- Nghiên cứu các phản ứng về sự đông tụ protein, phản ứng màu biure

- Nghiên cứu một vài tính chất của Polime và vật liệu Polime

- Không dùng tay cầm trực tiếp hóa chất.

- Không đổ hóa chất này vào hóa chất khác ngoài chỉ dẫn.

- Không đổ lại hóa chất thừa lại lọ đựng ban đầu.

- Không dùng hóa chất nếu không biết hóa chất gì.

- Không nếm hoặc ngửi trực tiếp hóa chất.

- Khi mở lọ hóa chất và lấy hóa chất không để dây ra bàn, dùng xong đậy nắp lại ngay.

- Khi nhỏ hóa chất lỏng vào ống nghiệm ta nghiêng ống nghiệm 45⁰ rồi nhỏ từ từ vào ống nghiệm.

- Sự đông tụ của Protein khi đun nóng.

- Phản ứng màu Biure

- Tính chất của một vài vật liệu Polime khi đun nóng

- Phản ứng của một vài vật liệu Polime với kiềm

a. Dụng cụ

- Đèn cồn, ống nghiệm, Pipet

b. Hóa chất

- Lòng trắng trứng

- Dung dịch protein 10%, NaOH 30%, NaOH 10%, HNO₃ 20%, AgNO₃ 1%, dung dịch CuSO₄ 2%

- Mẫu PE, PVC, sợi len, sợi xenlulozo

a. Thí nghiệm 1: Sự đông tụ protein khi đun nóng.

+ Cho vào ống nghiệm 2-3ml dd protein 10% (lòng trắng trứng)

+ Đun nóng ống nghiệm đến khi sôi trong khoảng 1 phút

b. Thí nghiệm 2: Phản ứng màu biure.

+ Cho vào ống nghiệm 1ml dd protein 10%, 1ml dd NaOH 30% và 1 giọt dd CuSO₄ 2%.

+ Lắc nhẹ ống nghiệm và quan sát hiện tượng

c. Thí nghiệm 3: Tính chất của một vài vật liệu polime khi đun nóng.

- Chuẩn bị 4 mẫu vật liệu

+ Mẫu màng mỏng PE

+ Mẫu ống nhựa dẫn nước làm bằng PVC

+ Mẫu sợi len

+ Mẫu vải sợi xenlulozo

- Hơ nóng lần lượt các mẫu gần ngọn lửa vài phút, quan sát hiện tượng

- Đốt cháy các vật liệu trên, quan sát sự cháy và mùi.

d. Thí nghiệm 4: Phản ứng của 1 vài vật liệu polime với kiềm

- Cho lần lượt vào 4 ống nghiệm:

+ Ống 1: một mẩu màng mỏng PE

+ Ống 2: ống nhựa dẫn nước PVC

+ Ống 3: sợi len

+ Ống 4: vải sợi xenlulozo hoặc bông

- Cho vào mỗi ống nghiệm 2ml dd NaOH 10%

- Đun ống nghiệm đến sôi, để nguội. Quan sát

- Gạn lớp nước sang các ống nghiệm khác lần lượt là 1’, 2’, 3’, 4’.

- Axit hóa ống nghiệm 1’, 2’ bằng HNO₃ 20% rồi thêm vào mỗi ống vài giọt dd AgNO₃ 1%.

- Cho thêm vào ống nghiệm 3’, 4’ vài giọt dd CuSO₄ 2%.

Quan sát rồi đun nóng đến sôi.

Hiện tượng: Dung dịch protein đục dần sau đó đông tụ lại thành từng mảng bám vào thành ống nghiệm.

Giải thích: Vì thành phần chính của lòng trắng trứng là protein nên dễ bị đông tụ khi đun nóng

Hiện tượng: Dung dịch xuất hiện màu tím đặc trưng.

Giải thích: Do tạo ra Cu(OH)₂ theo PTHH: 2NaOH + CuSO₄ → Na₂SO₄ + Cu(OH)₂

Phản ứng giữa Cu(OH)₂ với các nhóm peptit –CO–NH– tạo ra sản phẩm màu tím.

Hiện tượng: Khi đốt cháy các vật liệu:

+ PVC bị chảy ra trước khi cháy, cho nhiều khói đen, khí thoát ra có mùi xốc khó chịu.

+ PE bị chảy ra thành chất lỏng, mới cháy cho khí, có một ít khói đen.

+ Xenlulozơ: cháy mạnh, khí thoát ra không có mùi.

Giải thích:

PVC cháy theo PTHH: (C₂H₃Cl)_n + 5/2 nO₂ → 2nCO₂ + nH₂O + nHCl.

Phản ứng cho khí HCl nên có mùi xốc.

PE cháy theo PTHH: (C₂H₂)_n + 3nO₂ → 2nCO₂ + 2nH₂O.

Phản ứng cho khí CO₂ nên không có mùi xốc.

Sợi len và vải sợi xenlulozơ cháy theo PTHH:

(C₆H₁₀O₅)_n + 6nO₂ → 6nCO₂ + 5nH₂O.

Khí thoát ra là CO₂ không có mùi.

Hiện tượng:

+ Ống 1' : không có hiện tượng.

+ Ống 2' : xuất hiện kết tủa trắng.

+ Ống 3' : xuất hiện màu tím đặc trưng.

+ Ống 4' : không có hiện tượng.

Giải thích: 

+ Ống 2' : Có phản ứng

(C₂H₃Cl)_n + nNaOH → (C₂H₃OH)_n + nNaCl;  

NaOH_dư + HNO₃ → NaNO₃  +  H₂O;  

NaCl  +  AgNO₃  → AgCl \(\downarrow\) +  NaNO₃

+ Ống 3' : protein bị thủy phân tạo ra các amino axit, đipeptit, tripeptit, ... có pứ màu với Cu(OH)₂

Câu 1: Cho vào ống nghiệm 1 ml dung dịch protein 10%, 1 ml dung dịch NaOH 30% và 1 giọt dung dịch CuSO₄ 2%. Lắc ống nghiệm, quan sát thấy xuất hiện màu

A. tím.    

B. xanh.    

C. vàng, 

D. đỏ.

Câu 2: Cho vào ống nghiệm 1 ml dung dịch anilin, nhỏ tiếp vào đó vài giọt dung dịch Br2. Quan sảt thấy xuất hiện kết tủa màu

A. tím.    

B. xanh.    

C. trắng    

D. nâu đỏ.

Câu 3: Dung dịch chất nào sau đây làm xanh quỳ tím ?

A. glyxin    

B. phenylamin    

C. metylamin    

D. alanin

Câu 4: Lần lượt nhúng quỳ tím vào các dung dịch sau : propylamin, anilin, glyxin, lysin, axit glutamic, alanin. số trường hợp làm quỳ tím chuyển sang màu xanh là

A. 2    

B. 1.    

C. 3.    

D. 4.

Sau bài học cần nắm:

• Kĩ năng tiến hành thí nghiệm, khẳng định tính đúng đắn của lí thuyết đã học.
• Biết làm một số thí nghiệm nghiên cứu về tính chất của Protein và một số vật liệu Polime
• Rèn luyện kĩ năng, khả năng quan sát thí nghiệm trên và vận dụng lí thuyết để giải thích các hiện tượng xảy ra trong phản ứng.