Giải bài tập SGK Vật lý 7 Bài 26: Hiệu điện thế giữa hai đầu dụng cụ điện

Quan sát thí nghiệm về hiệu điện thế khi bóng đèn chưa được mắc vào mạch điện và khi bóng đèn đã được mắc vào mạch điện.

Quan sát số chỉ của vôn kế. Nêu nhận xét về hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn khi chưa mắc vào mạch.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không thì không có dòng điện chạy qua bóng đèn.

Hướng dẫn giải

Vôn kế luôn chỉ số 0 khi bóng đèn chưa mắc vào mạch điện.

Đọc và ghi số chỉ của ampe kế, của vôn kế khi ngắt và khi đóng công tắc vào bảng 1.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm:

• Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không thì không có dòng điện chạy qua bóng đèn.
• Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn  càng  lớn (nhỏ) thì dòng điện chạy qua bóng đèn có cường độ càng lớn (nhỏ).

Hướng dẫn giải

Học sinh tự làm và ghi số liệu vào bảng 1.

Từ kết quả thí nghiệm 1 và 2 trên đây, hãy viết đầy đủ các câu sau:

• Khi hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không thì…dòng điện chạy qua bóng đèn.
• Khi hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn càng… thì dòng điện chạy qua bóng đèn có cường độ càng….

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm lý thuyết Vật lý về hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn.

Hướng dẫn giải

• Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không thì không có dòng điện chạy qua bóng đèn.
• Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn  càng  lớn (nhỏ) thì dòng điện chạy qua bóng đèn có cường độ càng lớn (nhỏ).

Một bóng đèn có ghi 2,5 V. Hỏi có thể mắc đèn này vào hiệu điện thế là bao nhiêu để nó không bị hỏng?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: Số vôn ghi trên mỗi dụng cụ dùng điện là giá trị hiệu điện thế định mức. Mỗi dụng cụ điện sẽ hoạt động bình thường khi được sử dụng đúng với hiệu điện thế định mức của nó. Nếu quá mức đó thì dụng cụ điện sẽ hỏng.

Hướng dẫn giải

Để bóng đèn 2,5V sáng bình thường và không bị hỏng ta mắc bóng đèn vào hiệu điện thế 2,5V.

Hãy quan sát các hình 26.3 a, b để tìm hiểu sự tương tự giữa một số bộ phận trong các hình này.

Từ đó tìm từ, cụm từ thích hợp cho trong ngoặc (hiệu điện thế, nguồn điện, chênh lệch mức nước, dòng điện, dòng nước) điền vào chỗ trống trong các câu sau:

a) Khi có sự…giữa hai điểm A và B thì có…. Chảy từ A đến B.

b) Khi có ….giữa hai đầu bóng đèn thì có…chạy qua bóng đèn.

c) Máy bơm nước tạo ra sự…tương tự như…. tạo ra…..

Phương pháp giải

Để tìm từ, cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống cần nắm lý thuyết Vật lý về sự tương tự giữa hiệu điện thế và sự chênh lệch mực nước.

Hướng dẫn giải

a) Khi có sự…giữa hai điểm A và B thì có…. chảy từ A đến B.

Khi có sự chênh lệch mức nước giữa hai điểm A và B thì có dòng nước chảy từ A đến B.

b) Khi có ….giữa hai đầu bóng đèn thì có…chạy qua bóng đèn.

Khi có hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn thì có dòng điện chạy qua bóng đèn.

c)  Máy bơm nước tạo ra sự…tương tự như…. tạo ra…..

Máy bơm nước tạo ra sự chênh lệch mức nước tương tự như nguồn điện tạo ra hiệu điện thế.

Trong những trường hợp nào dưới đây có hiệu điện thế bằng không (không có hiệu điện thế)?

A. Giữa hai đầu bóng đèn đang sáng 

B. Giữa hai cực của pin còn mới 

C. Giữa hai đầu của bóng đèn pin được tháo rời khỏi đèn pin 

D. Giữa hai cực của acquy đang thắp sáng đèn của xe máy

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng ta cần nắm: Hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn bằng không thì không có dòng điện chạy qua bóng đèn.

Hướng dẫn giải

Giữa hai đầu của bóng đèn pin được tháo rời khỏi đèn pin có hiệu điện thế bằng không (không có hiệu điện thế).

⇒ Chọn đáp án C

Cho mạch điện có sơ đồ như hình 26.4. Biết rằng khi công tắc đóng thì đèn sáng. Hỏi khi công tắc ngắt thì giữa hai điểm nào có hiệu điện thế (khác không) ?

A. Giữa hai điểm A và B;

B. Giữa hai điểm E và C;

C. Giữa hai điểm D và E;

D. Giữa hai điểm A và D

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng ta cần nắm: Khi công tắc ngắt hay khóa K mở thì lúc này chỉ giữa hai đầu nguồn điện có hiệu điện thế.

Hướng dẫn giải

Chọn câu A vì điểm B nối cực (+) và điểm A nối với cực (-) của nguồn điện nên khi ngắt công tắc và đặt vôn kế vào hai đầu A, B sẽ tạo ra sự chênh lệch về điện thế giữa hai điểm A, B.

⇒ Chọn đáp án A

 Vôn kế trong sơ đồ nào trong hình 26.5 có số chỉ khác không?

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng ta cần nắm: Khi mắc đúng vôn kế vào giữa hai cực của nguồn điện (hay pin) thì số chỉ của nó sẽ khác 0 (không)

Hướng dẫn giải

Khi mắc đúng vôn kế vào giữa hai cực của nguồn điện (hay pin) thì số chỉ của nó sẽ khác 0 (không).

→ Chọn câu C (vì chốt + và chốt - của vôn kế lần lượt được nối đúng với cực (+) và cực (-) của nguồn điện bằng dây dẫn không bị ngắt mạch.)

⇒ Chọn đáp án C