Sinh học 6 Bài 27: Sinh sản sinh dưỡng do người

• Đoạn cành có đủ mắt, đủ chồi đem cắm xuống đất ẩm, sau một thời gian sẽ có hiện tượng từ các mắt sẽ mọc ra rễ và mầm non mới, từ đó có thể phát triển thành cây mới.
• Giâm cành là cắt một đoạn cành có đủ mắt, chồi cắm xuống đất ẩm cho cành đó bén rễ, phát triển thành cây mới.
• Một số cây được trồng bằng cách giâm cành: khoai lang, rau muống, sắn, dâu tằm, mía, rau ngót… Cành của những cây này có khả năng ra rễ phụ rất nhanh nên có thể trồng bằng cách giâm cành.

A- Đoạn cành Lan hồ điệp được cắm xuống đất ẩm

B- Đoạn cành Lan hồ điệp đó sau một thời gian

• Chiết cành là làm cho cành ra rễ ngay trên cây rồi mới cắt đem trồng thành cây mới.
• Rễ chỉ có thể mọc ra từ mép vỏ phía trên của vết cắt vì khoanh vỏ đã cắt bỏ gồm cả mạch rây của cành đó, chất hữu cơ do lá chế tạo ở phần trên không thể chuyển qua mạch rây đã bị cắt xuống dưới, nên tích lại ở đó. Do có độ ẩm của bầu đất bao quanh đã tạo điều kiện cho rễ hình thành ở đó.
• Những cây thường được trồng bằng cách chiết cành: cam, chanh, bưởi, na, hồng, nhãn, vải, cà phê…. Những cây này thường không được trồng bằng cách giâm cành vì chúng rất chậm ra rễ phụ nên nếu giâm xuống đất cành dễ bị chết.

1- Lột một đoạn vỏ 2- Làm bầu đất

1- Cành mới ra rễ 2- Cắt cành đã ra rễ đem trồng xuống đất

Ghép cây là dùng một bộ phận sinh dưỡng ( mắt ghép, chồi ghép, cành ghép) của một cây gắn vào một cây khác (gốc ghép) cho tiếp tục phát triển. Ví dụ: hoa hồng, hồng…

1- Rạch vỏ gốc ghép 2- Cắt lấy mắt ghép 3- Luồn mắt ghép vào vết rạch 4- Buộc dây để giữ mắt ghép

• Lấy một phần rất nhỏ của mô phân sinh ở cây, nuôi trong ống nghiệm có môi trường dinh dưỡng đặc vô trùng để tạo thành một mô non có thể chia nhỏ và tái sinh nhiều lần liên tiếp. Sau đó dùng chất kích thích thực vật làm các mô non này phân hoá thành vô số cây con có đủ mọi đặc tính của cây gốc ban đầu.
• Nhân giống vô tính trong ống nghiệm là cách nhân giống cây nhanh nhất và tiết kiệm nhất, vì từ một mảnh nhỏ của một loại mô bất kì của cây thực hiện kĩ thuật nhân giống trong một thời gian ngắn là có thể tạo ra vô số cây giống cung cấp cho sản xuất.
• Bằng phương pháp nhân giống vô tính trong ống nghiệm, chỉ trong 8 tháng từ một củ khoai tây, người ta có thể thu được 2000 triệu cây khoai tây con, đủ giống để trồng trên 40 ha đất.

Câu 1: Thế nào là giâm cành, chiết cành, ghép cây?

Hướng dẫn giải

• Giâm cành là cắt một đoạn cành có đủ mắt, chồi cắm xuống đất ẩm cho cành đó bén rễ phát triển thành cây mới.     

• Chiết cành là làm cho cành ra rễ ngay trên cây rồi mới cắt đem trồng thành cây mới.                                       

• Ghép cây là dùng một bộ phận sinh dưỡng ( mắt ghép, chồi ghép, cành ghép) của một cây gắn vào một cây khác (gốc ghép) cho tiếp tục phát triển.

Câu 2: Chiết cành khác với giâm cành ở điểm nào?

Hướng dẫn giải

Câu 1: Hãy kể tên một số loại cây được trồng bằng cách giâm cành? Cành của những cây này thường có đặc điểm gì mà người ta có thể giâm được?

Câu 2: Vì sao ở cành chiết, rễ chỉ có thể mọc ra từ mép vỏ phía trên của vết cắt?

Câu 3: Hãy kể tên một số cây thường được trồng bằng cách chiết cành? Vì sao những cành này không được trồng bằng cách giâm cành?

Câu 4: Ghép mắt gồm những bước nào?

Câu 1: Để rút ngắn thời gian thu hoạch, người thường trồng khoai lang theo hình thức nào dưới đây?

A. Trồng bằng củ

B. Giâm cành

C. Chiết cành

D. Ghép cành

Câu 2: Phương pháp chiết cành không được áp dụng đối với loại cây nào dưới đây?

A. Dừa

B. Nhãn

C. Na

D. Ổi

Câu 3: Trong các phương pháp nhân giống cây trồng dưới đây, phương pháp nào cho hiệu quả kinh tế cao nhất?

A. Giâm cành

B. Chiết cành

C. Ghép cây

D. Nhân giống vô tính

Câu 4: Phương pháp nhân giống nào dưới đây sẽ cho ra cây giống mang đặc điểm di truyền của hai cá thể khác nhau?

A. Nhân giống vô tính

B. Giâm cành

C. Ghép cây

D. Chiết cành

Sau khi học xong bài này các em cần:

• Nêu được thế nào là giâm cành, chiết cành và ghép cây, nhân giống vô tính trong ống nghiệm.
• Nêu được ưu điểm của hình thức nhân giống vô tính trong ống nghiệm.