Thủ thuật nong và đặt stent động mạch cảnh

Định nghĩa

Nong và đặt stent động mạch cảnh là một thủ tục mở các động mạch bị tắc để ngăn ngừa hoặc điều trị đột quỵ. Các động mạch cảnh được đặt ở mỗi bên cổ và là động mạch chính cung cấp máu cho não. Thủ tục liên quan đến việc tạm thời chèn và thổi phồng một quả bóng nhỏ, nơi động mạch cảnh bị tắc để mở rộng động mạch.

Nong động mạch cảnh thường được kết hợp với vị trí của một cuộn dây kim loại nhỏ gọi là ống đỡ động mạch trong động mạch bị tắc. Ống đỡ động mạch giúp chống đỡ cho động mạch mở và giảm cơ hội của nó thu hẹp lại. Nong mạch và đặt stent động mạch cảnh có thể được sử dụng khi phẫu thuật động mạch cảnh truyền thống là không khả thi hoặc là quá rủi ro.

Tại sao được thực hiện

Nong và đặt stent động mạch cảnh có thể là một điều trị đột quỵ hoặc lựa chọn thích hợp phòng chống đột quỵ nếu:

• Có một lịch sử của các vấn đề tim, chẳng hạn như suy tim sung huyết, đau thắt ngực không ổn định hoặc căng thẳng một thử nghiệm thất bại.
• Quý vị có một động mạch cảnh với một tắc nghẽn 70% hoặc nhiều hơn, đặc biệt là nếu đã có một số triệu chứng đột quỵ hoặc đột quỵ, và không có sức khỏe đủ tốt để trải qua phẫu thuật - ví dụ, nếu bị bệnh tim nặng hoặc bệnh phổi hoặc có bức xạ cho các khối u cổ.
• Đã có một endarterectomy cảnh và thu hẹp mới sau khi phẫu thuật (restenosis).
• Vị trí của thu hẹp là khó khăn để truy cập với endarterectomy.

Trong một số trường hợp, phẫu thuật động mạch cảnh truyền thống (endarterectomy) có thể được tư vấn để loại bỏ sự tích tụ các mảng (chất béo) có nghĩa là thu hẹp động mạch. Trong trường hợp khác, nong mạch vành và đặt stent có thể là một lựa chọn tốt hơn.

Rủi ro

Như với bất kỳ thủ tục phẫu thuật, biến chứng có thể xảy ra. Sau đây là một số trong những biến chứng có thể được kết hợp với nong mạch và đặt stent động mạch cảnh:

Đột quỵ hoặc ministroke (tấn công thiếu máu cục bộ thoáng qua, hoặc TIA). Trong nong mạch, cục máu đông có thể hình thành trên ống thông có thể thoát ra và đi đến bộ não. Chất làm loãng máu được đưa ra trong quá trình thủ tục để giảm nguy cơ này. Một cơn đột quỵ cũng có thể xảy ra nếu mảng bám trong động mạch được bật ra khi các ống thông được luồn qua các mạch máu.

Tái thu hẹp động mạch cảnh (restenosis). Một nhược điểm chính của nong mạch cảnh là cơ hội mà động mạch sẽ lại thu hẹp trong vòng vài tháng của thủ tục. Ống đỡ động mạch được phát triển để giảm nguy cơ của restenosis.

Các cục đông máu. Cục máu đông có thể hình thành trong ống đỡ động mạch thậm chí cả tuần hoặc vài tháng sau khi nong mạch. Những cục máu đông có thể gây ra một cơn đột quỵ hoặc tử vong. Điều quan trọng là aspirin, clopidogrel (Plavix) và các thuốc khác một cách chính xác theo quy định để giảm nguy cơ cục máu đông hình thành trong ống đỡ động mạch.

Chảy máu. Có thể bị chảy máu ở nơi trong chân, nơi ống thông được đưa vào. Thông thường, điều này chỉ đơn giản là kết quả trong một vết bầm tím, nhưng chảy máu đôi khi nghiêm trọng xảy ra và có thể cần truyền máu hoặc các thủ tục phẫu thuật.

Chuẩn bị

Trước khi nong mạch dự kiến, bác sĩ đánh giá lịch sử y tế và thực hiện một kỳ kiểm tra. Cũng có thể có một hoặc nhiều hơn các kỳ sau đây trước khi nong mạch và thủ tục đặt stent:

Siêu âm. Máy quét đi qua động mạch cảnh để sản xuất hình ảnh (sử dụng sóng âm thanh) của động mạch bị hẹp và lưu lượng máu đến não.

Chụp cộng hưởng từ (MRA) hoặc chụp động mạch cắt lớp vi tính (CTA). Những kiểm tra này cung cấp hình ảnh có nhiều chi tiết của các mạch máu bằng cách bằng cách sử dụng sóng tần số vô tuyến trong một từ trường hoặc bằng cách sử dụng X-quang.

Chụp động mạch động mạch cảnh. Trong kiểm tra này, vật liệu tương phản (có thể nhìn thấy trên X-quang) được tiêm vào động mạch để có thể được nhìn thấy và kiểm tra.

Sẽ nhận được hướng dẫn về những gì có thể hoặc không thể ăn hoặc uống trước khi nong mạch vành. Chuẩn bị có thể khác nhau nếu đã ở tại bệnh viện trước khi làm thủ thuật.

Đêm trước khi làm thủ thuật:

Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ về việc điều chỉnh thuốc hiện tại. Bác sĩ có thể hướng dẫn ngừng dùng thuốc nhất định trước khi nong mạch vành, đặc biệt nếu uống thuốc tiểu đường hay chất pha loãng máu.

Dùng thuốc đã được phê duyệt chỉ với từng ngụm nhỏ nước.

Sắp xếp cho nhà vận chuyển. Thủ thuật nong động mạch thường đòi hỏi phải ở lại bệnh viện qua đêm, và sẽ không thể tự lái xe về nhà vào ngày hôm sau vì tác dụng kéo dài của các thuốc an thần.

Những gì có thể mong đợi

Động mạch cảnh nong được coi là một thủ tục không phẫu thuật bởi vì nó ít xâm lấn hơn phẫu thuật. Cơ thể không phải cắt mở ngoại trừ một vết cắt rất nhỏ trong một mạch máu trong háng.

Gây mê toàn thân là không cần thiết, do đó, tỉnh táo trong suốt quá trình. Sẽ nhận được dịch và thuốc để thư giãn thông qua một ống thông tĩnh mạch (IV).

Trước khi các thủ thuật

Đưa đến một căn phòng hình ảnh X-quang và yêu cầu nằm trên một chiếc giường thủ tục. Còn lại đầu trong một khu vực tách hình để giúp vẫn cảm thấy thoải mái và vẫn còn trong khi hình ảnh của động mạch cảnh được đưa ra.

• Háng cạo và chuẩn bị sẵn sàng với giải pháp khử trùng, và vải vô trùng được đặt trên cơ thể.
• Gây tê được tiêm vào háng để làm tê khu vực.
• Các miếng đệm điện cực nhỏ được đặt trên ngực để theo dõi nhịp tim và nhịp điệu trong suốt quá trình.

Trong suốt quá trình

Khi đang an thần, bác sĩ làm cho một lỗ trong động mạch, thường là động mạch đùi ở vùng háng. Các bước sau đây mô tả thủ tục nong mạch và đặt stent.

Một ống nhỏ (vỏ bọc) được đặt vào động mạch. Ống thông sau đó được luồn qua ống hẹp trong động mạch cảnh theo hướng dẫn của X-ray. Sẽ không cảm thấy ống thông đi qua các động mạch bởi vì bên trong của động mạch không có dây thần kinh.

Vật liệu tương phản được tiêm vào động mạch cảnh thông qua ống thông. Vật liệu tương phản có thể gây ra một cảm giác ấm tạm thời ở một bên của khuôn mặt. Tương phản vật chất cung cấp một cái nhìn chi tiết của động mạch bị hẹp và lưu lượng máu đến não.

Một bộ lọc ô hình chữ được đặt. Các bộ lọc (thiết bị bảo vệ thuyên tắc) được đưa vào phía sau chỗ hẹp để đón bất kỳ mảnh vỡ có thể vỡ ra từ khu vực hẹp của động mạch trong suốt quá trình.

Bóng được đưa vào khu vực thu hẹp và phồng lên để đẩy các mảng bám sang một bên và mở rộng.

Một ống kim loại nhỏ lưới (stent) có thể được đặt. Ống đỡ động mạch mở rộng phục vụ như một giàn giáo giúp ngăn chặn các động mạch thu hẹp lại.

Vỏ bọc và ống thông được loại bỏ. Áp lực được áp dụng cho nơi chèn ống thông để ngăn chặn chảy máu.

Sau khi thủ thuật

Để tránh chảy máu từ nơi chèn ống thông, cần phải nằm tương đối trong vài giờ, hoặc trong các khu vực phục hồi hoặc trong phòng bệnh viện. Sau khi thủ tục, có thể nhận được siêu âm động mạch cảnh. Hầu hết mọi người được xuất viện trong vòng 48 giờ sau khi làm thủ thuật.

Chỗ ống thông có thể vẫn còn đau, bị sưng và bầm tím trong một vài ngày. Có thể có một khu vực nhỏ của sự đổi màu hoặc một khối u nhỏ trong khu vực thủng. Có thể dùng acetaminophen (Tylenol, những loại khác) trong các liều được đề nghị như cần thiết cho sự khó chịu, hoặc thuốc khác theo quy định của bác sĩ.

Có thể cần tránh hoạt động gắng sức và nâng bất cứ điều gì hơn 10 pounds (4,5 kg) trong vòng 24 giờ sau khi làm thủ thuật.

Kết quả

Đối với hầu hết mọi người, nong mạch cảnh, đặt stent tăng máu chảy qua động mạch trước đây bị chặn và làm giảm nguy cơ hoặc các triệu chứng của đột quỵ.

Tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu các triệu chứng trở lại, chẳng hạn như vấn đề đi bộ hoặc nói, tê một bên của cơ thể, hoặc các triệu chứng khác tương tự như đã có trước khi làm thủ thuật, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.

Nong mạch và đặt stent động mạch cảnh không thích hợp điều trị cho tất cả mọi người. Bác sĩ có thể xác định nếu các lợi ích lớn hơn những rủi ro tiềm năng. Bởi vì nong mạch cảnh là mới hơn so với các phẫu thuật động mạch cảnh truyền thống, kết quả lâu dài vẫn còn đang được điều tra. Nói chuyện với bác sĩ về những kết quả mà có thể mong đợi và những gì tiếp theo là cần thiết sau khi làm thủ thuật.

Thay đổi lối sống sẽ giúp duy trì kết quả tốt:

• Không hút thuốc.
• Hạ thấp mức cholesterol.
• Duy trì một trọng lượng khỏe mạnh.
• Kiểm soát các điều kiện khác, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, cao huyết áp và ngưng thở khi ngủ.
• Tập thể dục thường xuyên.

Hy vọng với những thông tin trên đây sẽ giúp các bạn có được những kiến thức cần thiết để chuẩn đoán và điều trị kịp thời!