Soạn bài Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận Ngữ văn 8 siêu ngắn

a. Những từ ngữ biểu lộ tình cảm như sau:

- Từ ngữ: "muốn hòa bình, phải nhân nhượng, càng lấn tới, quyết tâm cướp nước ta, thà hi sinh, nhất định không, phải hi sinh tới giọt máu cuối cùng, thắng lợi nhất định về dân tộc ta".

- Câu cảm thán biểu lộ tình cảm là:

+ "Hỡi đồng bào toàn quốc!".

+ "Hỡi anh em binh sĩ, tự vệ, dân quân!".

+ "Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước nhất định không chịu làm nô lệ".

b. Nhìn chung cả hai văn bản đều có chung mục đích là cổ động, khích lệ nhân dân. Bên cạnh đó, yếu tố biểu cảm góp phần làm cho đoạn văn có tính thuyết phục cao.

c. Các câu ở ngữ liệu 2 hay hơn, tuy cùng diễn đạt một nội dung thông tin như nhau là vì các câu ở ngữ liệu 2, lí lẽ được hỗ trợ bởi các yếu tố biểu cảm.

Cách để phát huy hết tác dụng của yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận:

a. Luận điểm được xây dựng phải khoa học và có chứng cứ cụ thể, phù hợp với vấn đề cần nghị luận. Bên cạnh đó, ngoài việc xây dựng luận điểm và lập luận, người viết còn phải tìm cách thuyết phục người đọc tin và những luận điểm và lập luận đó.

b. Những tình cảm đó còn phải được bộc lộ qua những từ ngữ, câu văn, giọng điệu phù hợp.

c. Không nên quá lạm dụng yếu tố biểu cảm trong một bài văn nghị luận.

- Những yếu tố biểu cảm liệt kê được trong đoạn trích như sau:

+ "Những tên da đen bẩn thỉu, những tên "An-Nam-mít" bẩn thỉu >< những đứa con yêu và những người bạn hiền, chiến sĩ bảo vệ công lý và tự do".

+ "Chiến tranh vui tươi, vinh dự đột ngột >< đột ngột lìa xa vợ con, phơi thây trên các bãi chiến trường".

+ "Cảnh kì diệu của trò biểu diễn khoa học về phóng ngư lôi >< xuống tận đáy biển để bảo vệ tổ quốc của các loài thủy quái".

+ "Bỏ xác tại những miền hoang vu, thơ mộng".

+ "Lấy máu mình tưới những vòng nguyệt quế, lấy xương mình chạm nên những chiếc gậy".

+ "Khạc ra từng miếng phổi".

Đoạn trích nhằm nói lên:

- Thể hiện nỗi buồn và thất vọng của tác giả trước thực tế học lơ là, học vẹt của học sinh.

- Sự bức xúc, trăn trở trước tình trạng sự học của nước nhà.

Viết một đoạn văn nghị luận để trình bày luận điểm "Chúng ta không nên học vẹt và học tủ":

Nhiều người tự nói rằng học vẹt giúp tiết kiệm thời gian để làm được nhiều việc khác, quan niệm ấy là hoàn toàn sai lầm bởi vì thực tế cho thấy chúng ta không nên học vẹt học tủ. Học là quá trình lĩnh hội và nắm bắt kiến thức. Nếu học tủ, học vẹt chung ta chỉ lưu giữ được kiến thức trong một khoảng thời gian rất ngắn rồi mau chóng lãng quên. Thật sự quan ngại về hiện tượng học tủ, học vẹt trong trường học hiện nay. Học sinh chỉ học để đối phó, để trả bài cho giáo viên. Khi học vẹt, các em không hiểu bản chất vấn đề thì làm sao có thể ghi nhớ lâu kiến thức, làm sao có kết quả tốt trong học tập? Học vẹt, học tủ chính là đang tự lãng phí thời gian học tập của mình.