Soạn bài Thực hành hàm ý (tiếp theo) Ngữ văn 12 đầy đủ

a) Trong lượt lời mở đầu cuộc thoại, bác Phô gái van xin ″Thầy tha cho nhà con, đừng bắt nhà con đi xem đá bóng nữa″.

Chúng ta thấy trong lời đáp của ông lí mang sắc thái mỉa mai, giễu cợt (ồ, việc quan không phải thứ chuyện đàn bà của các chị).

→ Nếu là cách đáp tường minh phù hợp thì phải là lời chấp nhận sự van xin hoặc từ chối, phủ định sự van xin.

b) Lời của ông Lí không đáp ứng trực tiếp hành động van xin của bác Phô mà từ chối một cách gián tiếp.

Đồng thời mang sắc thái biểu cảm: bộc lộ quyền uy, thể hiện sự từ chối lời van xin, biểu lộ thái độ mỉa mai, giễu cợt cách suy nghĩ kiểu đàn bà.

→ Tính hàm súc của câu có hàm ý

a) Câu hỏi đầu tiên của Từ:

″Có lẽ hôm nay đã là mồng hai, mồng ba đây rồi mình nhỉ?″.

→ Từ hỏi không để chỉ thời gian mà Từ muốn nhắc khéo chồng nhớ đến ngày đi nhận tiền. (Hàng tháng cứ vào kì đầu tháng thì chồng Từ đều đi nhận tiền nhuận bút).

b) Câu ″nhắc khéo″ thứ hai:

″Hèn nào mà em thấy người thu tiền nhà sáng nay đã đến...″.

→ Từ không nói trực tiếp đến việc trả tiền nhà. Từ muốn nhắc Hộ đi nhận tiền về để trả các khoản nợ (Chủ ý vi phạm phương châm cách thức)

c) Tác dụng cách nói của Từ:

- Từ thể hiện ý muốn của mình thông qua câu hỏi bóng gió về ngày tháng, nhắc khéo đến một sự việc khác có liên quan (người thu tiền nhà)...

- Cách nói nhẹ nhàng, xa xôi những vẫn đạt được mục đích. Nó tránh được ấn tượng nặng nề, làm dịu đi không khí căng thẳng trong quan hệ vợ chồng khi lâm vào hoàn cảnh khó khăn.

- Lớp nghĩa tường minh và hàm ý qua bài thơ sóng của Xuân Quỳnh:

+ Lớp nghĩa tường minh: là sự vận động không ngừng nghỉ của những con sóng thực ngoài biển khơi.

+ Lớp nghĩa hàm ý: Vẻ đẹp tâm hôn của người phụ nữ đó là những băn khoăn, suy tưởng về tình yêu của người phụ nữ trẻ. Hàm ý được thể hiện qua những hình ảnh ẩn dụ “sóng”.

- Trong văn học sử dụng hàm ý giúp mang lại những hiệu quả nghệ thuật:

+ Tạo ra nhiều lớp nghĩa phong phú, đa dạng cho tác phẩm.

+ Tạo nên tính hàm súc, cô đọng, giàu hình ảnh...

Chọn đáp án: D: Tùy từng ngữ cảnh mà hàm ý có một hay một số tác dụng.

Cách trả lời có hàm ý cho câu hỏi: ″Cậu có thích truyện Chí Phèo của Nam Cao không?″

- Ví đem vào tập đoạn trường

Thì treo giải nhất chi nhường cho ai?

- Ai mà chẳng thích?

- Hàng chất lượng cao đấy!

- Xưa cũ như trái đất rồi!