Suy nghĩ và cảm nhận về vấn đề tham nhũng qua truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày

a. Mở bài:

- Giới thiệu truyện cười "Nhưng nó phải bằng hai mày".

- Giới thiệu sơ qua về tình huống truyện và dẫn dắt vào phân tích truyện, hiện tượng tham nhũng ngày xưa.

b. Thân bài:

- Trong truyện "Nhưng nó phải bằng hai mày" hành vi ăn hối lộ được thể hiện qua hành động và ngôn ngữ trắng trợn, trơ trẽn của viên lí trưởng. 

- "Tao biết mày phải... nhưng nó lại phải... bằng hai mày". Cứ theo lời phán xét của thầy lí thì cả hai "bị cáo" đều "phải", chỉ có Ngô "phải bằng hai Cải mà thôi".

- Hành động nhận hối lộ bật ra mạnh mẽ hơn khi lời nói của thầy lí trưởng được kết hợp với hành động của hắn "xòe năm ngón tay  trái úp lên năm ngón tay mặt".

- Cách xử này thì khi vào vụ kiện, mỗi bên dù đúng hay sai đều phải tăng cường của đút lót.

- Phê phán quan xử kiện với thói ăn hối lộ.

- Phê phán những người nông dân vừa là nạn nhân vừa là thủ phạm tiếp tay cho thói tham tiền.

c. Kết bài:

- Cảm nhận của cá nhân em về hiện tượng tham nhũng qua truyện cười "Nhưng nó phải bằng hai mày".

Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, có rất nhiều thể loại văn học có giá trị nhân văn sâu sắc, để lại những bài học ý nghĩa. Truyện cười - một thể loại vừa mang đến tiếng cười sảng khoái, giúp người đọc giải trí, nhưng qua đó nó cũng để lại những bài học, lên án những bộ phận xấu trong xã hội. Ta có thể thấy rõ vấn đề tham nhũng xấu xa qua chuyện cười "Nhưng nó phải bằng hai mày".

Cải và Ngô là nhân vật chính của câu chuyện, hai người này đánh nhau và dẫn nhau đi xử kiện, mong thầy lí xử công bằng. Để mong lí trưởng có thể giảm nhẹ tội cho mình, Cải đã đi trước thầy lí năm đồng, Ngô lót trước mười đồng. Nhưng khi xử kiện, Cải vẫn bị phạt mười roi. Chàng ta giơ tay năm ngón ra hiệu cho quan, mong quan xét lại, nhưng thầy lí lại úp năm ngón này lên năm ngón kia và nói: "Tao biết mày phải nhưng nó phải bằng hai mày". Một câu nói gây cười mà thật châm biếm, rằng đồng tiền chính là thước đo của sự công lí, ai có nhiều tiền hơn thì người ấy sẽ thắng.

Qua cách xử kiện và qua lời nói của thầy lí, ta thấy trong thời phong kiến suy tàn, với nạn tham nhũng nặng nề, chân lí bị bóp méo, công lí bị thiên lệch trắng trợn. Cái chất hài hước trong nụ cười dân gian được tạo bởi nghịch lí giữa cái tính duy nhất của "lẽ phải'' với cái có thể so sánh song hành: "Mày phải, nhưng nó còn phải bằng hai mày".

Câu chuyện ở đây không chỉ dừng lại ở tiếng cười hồn nhiên nữa mà đó là tiếng cười đả kích và châm biếm, tiếng cười như một đòn roi quất thẳng vào mặt bọn quan lại, công lí không có chỗ đứng trong, tiền bạc trở thành một vũ khí sắc nhọn nhất trong mọi mối quan hệ. Qua việc xử kiện, ta thấy được bộ mặt nhơ nhuốc của thầy lí nói riêng và của bọn quan lại nói chung, đó là tệ tham nhũng, là nạn đục khoét những người dân nghèo vô tội.

Đúng như lời của một bài ca dao xưa:

"Con ơi,nhớ lấy câu này

Cướp đêm là giặc cướp ngày là quan"

Hiện tượng tham nhũng đã xuất hiện từ xưa, thời phong kiến và đến hiện nay vẫn còn tồn tại không ít. Đảng và Nhà nước ta vẫn đang nỗ lực đưa ra các biện pháp ngăn chặn tệ nạn này và luôn hướng tới một xã hội công bằng, chí công vô tư. Để đạt được vậy, toàn nhân dân cũng phải cùng chung tay thực hiện nghiêm chỉnh, làm đúng theo pháp luật.

Cốt truyện đơn giản, lời văn sống động qua cách chơi chữ, miêu tả hành động của nhân vật, truyện cười dân gian "Nhưng nó phải bằng hai mày" đã để lại bài học đắt giá cho người đời sau. Sống trung thực, thẳng thắn, đừng để như Cải, Ngô để rồi "tiền mất, tật mang".

Truyện cười là thể loại truyện rất phong phú và có vài trò to lớn trong văn học dân gian Việt Nam nói riêng và trong văn học Việt Nam nói chung, dường như mỗi câu chuyện đem đến cho người đọc những tiếng cười với những cung bậc khác nhau: tiếng cười hài hước, dí dỏm, tiếng cười mỉa mai, châm biếm, đả kích, có cả tiếng cười phê phán lật tẩy... "Nhưng nó phải bằng hai mày" là tiếng cười như một đòn roi đối với nạn tham nhũng trong việc xử kiện của bọn quan lại trong xã hội phong kiến suy tàn.

Câu chuyện kể về việc hai người nông dân là Cải và Ngô đánh nhau rồi cùng nhau đi kiện. Cải sợ kém thế lót trước năm đồng, Ngò lo lót mười đồng. Khi xứ kiện thầy lí xử nhẹ cả hai, vẫn phạt Cải chục roi. Cải xòe năm ngón tay ngụ ý nhắc thầy lí số tiền đã lo lót. Nhưng thầy lí lấy năm ngón tay của bàn tay trái úp lên mặt của bàn tay phải, ám hiệu số quan tiền Ngò đã lo lót lớn gấp đôi. Hài hước nhất là thầy lí còn nói: "Tao biết mày phải, nhưng nó phải bằng hai mày".

Câu chuyện đã vẽ ra một tình huống xử kiện thật buồn cười, từ lời nói cho đến hành động của cả quan và kẻ bị xét xử, nhưng nó thực chân thực trong cái xã hội bấy giờ. Mang danh là quan mang lại sự bình ổn cho dân, vậy mà thầy lí lại tiếp tay, trắng trợn nhận lấy tiền hối lộ của dân. Luôn nhân cơ hội dân gặp bức bách mà thừa nước lấn tới, vơ vét của dân. Cải và Ngô là hai nạn nhân vừa đáng thương mà cũng vừa đáng giận vì đã tiếp tay cho kẻ tham nhũng. Cả hai chỉ vì muốn bị phạt ít hơn nên đã đành đút lót, dẫu vậy hình phạt roi vẫn còn, chỉ là kẻ nào nhiều tiền hơn thì bị phạt ít hơn.

Tiếng cười từ câu chuyện là tiếng cười châm biếm cho những kẻ tham lam, tham quan hối lộ. Chính cách chơi chữ trong truyện đã tạo ra tiếng cười sắc nhọn tát thẳng vào bọn quan. Tiền bạc chính là thứ đo nhân cách của bọn quan, là thứ có thể bóp méo được sự thật. Qua đó, ta có thể thấy được bộ mặt giả danh, giả nhân giả nghĩa của thầy lí nói riêng của bọn quan lại nói chung. Đây là một cuộc chiến gian nan, trường kì và vô cùng phức tạp, đòi hỏi tất cả mọi người, từ thầy lí đến Cải và Ngô, từ lãnh đạo đến nhân dân đều phải nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật.

Hơn bao giờ hết, nhân dân ta đều đã hiểu rằng, nếu không đẩy lùi được nạn tham nhũng thì chẳng những kinh tế đất nước không thoát được khỏi đói nghèo, mà lẽ phải, sự thật, công lí đều bị bóng đen của đồng tiền bao phủ. Là học sinh, chúng ta cũng phải sớm có ý thức chống tham nhũng, xây dựng xã hội Việt Nam trong sạch và văn minh.