Soạn bài Đô-xtôi-ép-xki (X.Xvai-Gơ) Ngữ văn 12 đầy đủ

- Số phận :

• Nhân vật này hiện lê trong tâm hồn của người đọc là con người phải chịu nhiều nỗi khổ nhưng giàu nghị lực trong cuộc sống. Ông phải chịu những nỗi đau khổ cả về thể xác và tinh thần.

• Có hai thời điểm đối lập trong cuộc sống của ông: thời điểm thứ nhất là thời điểm của sự tuyệt vọng lớn nhất (sống lưu vong, phải cầm cố, quỳ gối trước bao nhiêu kẻ thấp hèn, tiền nợ, …) và thời điểm trở về tổ quốc ⇒ một giây hạnh phúc tuyệt đỉnh.

- Tính cách :

• Tính cách làm nổi bật lên toàn bộ con người này: Ông là người giàu nghị lực: Dù có lúc ông đã tuyệt vọng đến mức muốn bỏ đi nhiều thứ, thế nhưng với tinh thần cao quý của mình, ông không chấp nhận đầu hàng trước số phận, vẫn đứng dạy mạnh mẽ..
• Là con người luôn sáng bừng nghị lực và niềm đam mê nghệ thuật, lòng yêu thương con người.

Hiệu quả cấu trúc tương phản: Thể hiện sự đối lập giữa một bên là đời số vật chất và tinh thần khốn khổ, với một bên là sự vĩ đại trong những đóng góp to lớn của ông cho đất nước. Sự tôn sùng của nhân dân.

⇒ Nổi bật cả hai đặc điểm trong cuộc đời ông: người bị hành khổ và người đạt đến đỉnh vinh quang.

- Biện pháp so sánh:

• “Tác phẩm… là rượu ngon".

• “Đếm các ngày như trước đây… như một kẻ hành khất”.

• “Lời như sấm sét”.

- Biện pháp ẩn dụ:

• Quả đã được cứu thoát, vỏ khô rụng xuống.

• Thành phố ngàn tháp chuông.

⇒ Hình ảnh ẩn dụ, so sánh thuộc lĩnh vực tôn giáo nhằm mục đích khẳng định Đô-xtoi-ép-xki là vị thánh, con người siêu phàm.

- Tác dụng khi gắn nhân vật với bối cảnh thời sự chính trị và văn chương:

• Một nhà văn vĩ đại không thể tồn tại riêng lẻ mà phải đặt trong quan hệ gắn bó với bối cảnh của dân tộc, đất nước.

• Tác giả biết phản ánh hiện thực của cuộc sống thông qua văn chương, khẳng định giá trị và lịch sử của cả một dân tộc đối với tình thế của đất nước.

• Tác giả biết đặt cái riêng nằm trong cái chung để so sánh, làm nổi bật lên tính cách, số phận của nhân vật thông qua bối cảnh thời sự chính trị và văn chương.

• Luôn biết nhìn nhận về con người trong cuộc sống, ca ngợi tính cách của nhân vật, khi bối cảnh xã hội rối ren, con người đang bị kìm chặt trong xã hội đó.

⇒ Tác giả đặt cuộc đời nhân vật với bối cảnh chính trị văn chương. Từ đó, khẳng định sự vĩ đại của nhà văn không những đối với lịch sử văn học mà còn cả lịch sử xã hội đất nước.