Giải bài tập SGK Sinh học 10 Bài 1: Các cấp tổ chức của thế giới sống

Thế giới sống được tổ chức như thế nào? Nêu các cấp tổ chức sống cơ bản?

Phương pháp giải

Xem lại các cấp tổ chức của thế giới sống.

Hướng dẫn giải

• Thế giới sống được tổ chức theo thứ bậc rất chặt chẽ, trong đó, tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật. Ở đó, mọi cấp tổ chức của thế giới sống, cấu trúc và chức năng luôn có quan hệ mật thiết với nhau. Các cấp tổ chức của thế giới sống đều là những hệ mở, có khả năng tự điều chỉnh và không ngừng tiến hóa.
• Các cấp tổ chức sống cơ bản của thế giới sống: phân tử → bào quan → tế bào → mô → cơ quan → hệ cơ quan → cơ thể → quần thể → quần xã → hệ sinh thái → sinh quyển.

Đặc tính nổi trội là gì? Nêu một số ví dụ?

Phương pháp giải

Xem lại các cấp tổ chức của thế giới sống, khái niệm đặc tính nổi trội và cho ví dụ.

Hướng dẫn giải

• Đặc tính nổi trội là đặc tính phát triển hơn của bậc cao hơn, mà những cấp bậc thấp trước nó không có. Những đặc tính nổi trội ở mỗi cấp tổ chức được hình thành do sự tương tác của các bộ phận cấu thành. Những đặc điểm nổi trội đặc trưng cho thế giới sống như: trao đổi chất và năng lượng, sinh trưởng phát triển, cảm ứng, sinh sản…
• Ví dụ: Từng tế bào thần kinh chỉ có khả năng dẫn truyền xung thần kinh, tập hợp của 1012 tế bào thần kinh tạo nên bộ não của con người với 1025 đường liên hệ giữa chúng, đã làm cho con người có được trí thông minh và trạng thái tình cảm mà ở mức độ từng tế bào không thể có được.

Nêu một số ví dụ về khả năng tự điều chỉnh của cơ thể người?

Phương pháp giải

Mọi cấp tổ chức sống đều có các cơ chế tự điều chỉnh nhằm đảm bảo điều hòa, duy trì sự cân bằng động trong hệ thống, để tổ chức sống có thể tồn tại và phát triển.

Hướng dẫn giải

• Mọi cấp tổ chức sống từ thấp đến cao đều có các cơ chế tự điều chỉnh nhằm đảm bảo điều hòa, duy trì sự cân bằng động trong hệ thống, để tổ chức có thể tồn tại và phát triển.
• Ví dụ: tuyến giáp hoạt động mạnh, tiết nhiều hoocmon tiroxin làm tăng cường chuyển hóa năng lượng, nhiệt độ cơ thể tăng, ngược lại tuyến giáp hoạt động kém, lượng hoocmon tiết ra không đủ điều hòa thì chuyển hóa giảm, trẻ chậm lớn, trí não kém phát triển.

Hãy chọn câu trả lời đúng nêu dưới đây.

Các loài sinh vật mặc dù rất khác nhau nhưng chúng vẫn có những đặc điểm chung là vì:

a) Chúng sống trong những môi trường giống nhau.

b) Chúng đều được cấu tạo từ tế bào.

c) Chúng đều có chung một tổ tiên.

d) Tất cả các điều nêu trên đều đúng.

Phương pháp giải

Xem lại các cấp tổ chức của thế giới sống.

Hướng dẫn giải

• Các loài sinh vật mặc dù rất khác nhau nhưng chúng vẫn có những đặc điểm chung là vì chúng đều có chung một tổ tiên.

⇒ Đáp án c