Giải bài tập SBT Vật Lí 9 Bài 32: Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng

Tìm từ thích hợp cho các chỗ trống:

a. Dòng điện cảm ứng chỉ xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín trong thời gian có sự…..qua tiết diện S của cuộn dây.

b. Khi số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín biến đổi thì trong cuộn dây dẫn xuất hiện…

Phương pháp giải

Vận dụng điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín là: số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đó biến thiên.

Hướng dẫn giải

a)   Dòng điện cảm ứng chỉ xuất hiện trong dây dẫn kín trong thời gian có sự biến đổi của số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây.

b)   Khi số đường sức từ qua tiêt diện S của cuộn dây dẫn kín biến đổi thì trong cuộn dây dẫn xuất hiện dòng điện cảm ứng.

Trong trường hợp nào dưới đây, trong cuộn dây dẫn kín xuất hiện dòng điện cảm ứng?

A. Số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín lớn.

B. Số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín được giữ không thay đổi.

C. Số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín thay đổi.

D. Từ trường xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín mạnh.

Phương pháp giải

Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng qua cuộn dây dẫn kín là số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đó biến thiên

Hướng dẫn giải

- Trong các trường hợp trên, trường hợp trong cuộn dây dẫn kín xuất hiện dòng điện cảm ứng là trường hợp C: Số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín thay đổi.

- Chọn đáp án C

Vì sao khi cho nam châm quay trước một cuộn dây dẫn kín như thí nghiệm ở hình 32.1 thì trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng?

Phương pháp giải

Khi xuất hiện dòng điện cảm ứng thì số đường sức từ xuyên qua cuộn dây sẽ thay đổi

Hướng dẫn giải

Khi cho nam châm quay trước một cuộn dây dẫn kín như thí nghiệm ở hình 32.1 thì trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng nam châm quay thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây thay đổi.

Dựa vào điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng. Hãy vẽ sơ đồ thiết kế dụng cụ cho ta một dòng điện cảm ứng liên tục.

Phương pháp giải

Vẽ sơ đồ như hình bên dưới

Hướng dẫn giải

Vẽ một thiết bị gồm một ống dây dẫn kín, một nam châm và một bộ phận làm cho cuộn dây dẫn hoặc nam châm quay liên tục.

Với điều kiện nào thì xuất hiện dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín?

A. Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện cuộn dây rất lớn.

B. Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện cuộn dây được giữ không tăng.

C. Khi không có đường sức từ nào xuyên qua tiết diện cuộn dây.

D. Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện cuộn dây biến thiên.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi này cần nắm được điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín

Hướng dẫn giải

- Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín là số đường sức từ xuyên qua tiết diện S biến thiên.

- Chọn đáp án D

Trên hình 32.2, thanh nam châm chuyển động như thế nào thì không tạo ra dòng điện cảm ứng trong cuộn dây?

A. Chuyển động từ ngoài vào trong ống dây. 

B. Quay quanh trục AB.

C. Quay quanh trục CD.

D. Quay quanh trục PQ.

Phương pháp giải

Khi không thể làm cho số đường sức từ qua cuộn dây thay đổi thì cũng không thể làm xuất hiện dòng điện cảm ứng được

Hướng dẫn giải

- Khi thanh nam châm chuyển động quanh quanh trục PQ thì số đường sức từ qua tiết diện của cuộn dây sẽ không thay đổi nên sẽ không tạo ra dòng điện cảm ứng trong cuộn dây.

- Chọn đáp án D

Trên hình 32.3, khi cho khung dây quay quanh trục PQ thì trong khung dây có xuất hiện dòng điện cảm ứng hay không? Vì sao?

Phương pháp giải

Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng qua cuộn dây dẫn kín là số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đó biến thiên

Hướng dẫn giải

Khi khung dây quay quanh trục PQ thì trong khung dây không có xuất hiện dòng điện cảm ứng. Vì khi nam châm quay quanh trục PQ thì số đường sức từ của nam châm xuyên qua tiết diện S của cuộn dây không biến thiên, nên không xuất hiện dòng điện cảm ứng

Một HS nói rằng: “Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín là chuyển động tương đối giữa nam châm và cuộn dây”. Lời phát biểu này đúng hay sai? Tại sao?

Phương pháp giải

Vận dụng điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng để trả lời câu hỏi này

Hướng dẫn giải

Lời phát biểu trên là sai. Vì “điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín là có chuyển động tương đối giữa nam châm và cuộn dây trong lòng cuộn dây”. Do vậy, lời phát biểu trên thiếu: trong lòng cuộn dây