Địa lí 12 Bài 27: Vấn đề phát triển một số ngành công nghiệp trọng điểm
Hôm nay, chúng ta cùng đến với bài: " Vấn đề phát triển một số ngành công nghiệp trọng điểm". Thông qua bài học, chúng ta cùng tìm hiểu về công nghiệp năng lượng và công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm. Đó là những ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta.
Mục lục nội dung
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1. Công nghiệp năng lượng
Công nghiệp năng lượng bao gồm:
- Khai thác nguyên, nhiên liệu: Than, dầu khí, các loại khác…
- Sản xuất điện: Thủy điện, nhiệt điện, các loại khác…
a. Công nghiệp khai thác nguyên, nhiên liệu
Công nghiệp khai thác than:
- Sản lượng liên tục tăng
- Than Antraxit: ở Quảng Ninh, trữ lượng hơn 3 tỉ tấn
- Than nâu:Ở ĐBSH, trừng lượng hàng chục tỉ tấn
- Than Bùn: ở U Minh.
Công nghiệp khai thác dầu, khí:
- Dầu khí tập trung ở thềm lục địa, trữ lượng vài tỉ tấn dầu và hàng trăm tỉ m3 khí.
- Hai bể trầm tích lớn nhất về trữ lượng là bể Cửu Long và Nam Côn Sơn.
- Khai thác dầu khí bắt đầu từ 1986, sản lượng tăng liên tục.
- Khí đốt ở Nam Côn Sơn từ mỏ Lan Tây, Lan Đỏ -> sản xuất khí điện đạm ( Phú Mĩ, Cà Mau)
- Công nghiệp lọc hóa dầu với nhà máy lọc dầu Dung Quất ( Quảng Ngãi).
b. Công nghiệp điện lực
- Tiềm năng phát triển: than, dầu trữ năng thủy điện, gió…
- Sản lượng điện tăng nhanh 5,2 tỉ kWh (1985) lên đến 52,1 tỉ kWh (2005).
- Mạng lưới tải điện: đường dây siêu cao áp 500 KV từ Hòa Bình đi Phú Lâm.
- Tiềm năng thủy điện nước ta lớn, các nhà máy phân bố ở các sông có độ dốc lớn, nguồn nước dồi dào như: sông Hồng, sông Đồng Nai, sông Xê xan,…
- Cơ sở nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện miền Bắc là than ở Quảng Ninh. Miền Trung và miền Nam lại dựa vào nguồn dầu nhập nội.
1.2. Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm
- Cơ cấu: rất đa dạng trong đó có ba nhóm ngành chính đó là chế biến sản phẩm trồng trọt, chế biến sản phẩm chăn nuôi và chế biến thủy, hải sản.
- Có nguồn nguyên liệu tại chỗ phong phú, thị trường tiêu thụ rộng lớn.
- Chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp.
- Việc phân bố ngành công nghiệp này mang tính quy luật: phụ thuộc và nguồn nguyên liệu và thị trường.
2. Luyện tập
Câu 1: Dựa vào bản đồ Địa chất – khoáng sản Việt Nam hoặc Alat địa lí Việt Nam) và kiến thức đã học, hãy trình bày về tài nguyên than của nước ta (Các loại, trữ lượng, phân bố).
Gợi ý làm bài
Than ở nước ta được phân làm ba loại: Than antraxit, than nâu và than bùn.
- Than antraxit trữ lượng ba tỉ tấn, phân bố chủ yếu ở Quảng Ninh
- Than nâu trữ lượng hàng chục tỉ tấn, phân bố ở đồng bằng Sông Hồng.
- Than bùn tập trung ở nhiều nơi, song tập trung nhiều nhất ở đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là khu vực rừng U Minh.
Câu 2: Hãy phân tích những thế mạnh về tự nhiên đối với việc phát triển công nghiệp điện lực nước ta?
Gợi ý làm bài
Ở nước ta có nhiều thế mạnh về tự nhiên để phát triển ngành công nghiệp điện lực.
- Than: than antraxit, tập trung ở khu vực Quảng Ninh với trữ lượng hơn 3 tỉ tấn, cho nhiệt lượng 7.000 - 8.000calo/kg. Ngoài ra có than bùn, than nâu.
- Dầu khí: tập trung ở các bể trầm tích chứa dầu ngoài thềm lục địa với trữ lượng vài tỉ tấn dầu và hàng trăm tỉ m3 khí. Hai bể trầm tích có triển vọng nhất về trữ lượng và khả năng khai thác là bể Cửu Long và bể Nam Côn Sơn.
- Nguồn thuỷ năng: Tiềm năng rất lớn, về lí thuyết, công suất có thể đạt khoảng 30 triệu kw với sản lượng 260 - 270 tỉ kw. Tiềm năng này tập trung chủ yếu ở hệ thống sông Hồng (37%) và hệ thống sông Đồng Nai (19%).
- Các nguồn năng lượng khác (sức gió, sức nước, năng lượng Mặt Trời,....) ở nước ta rất dồi dào, cho phép đa dạng hoá ngành điện lực.
Câu 3: Hãy giải thích vì sao công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm là ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay?
Gợi ý làm bài
Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm là ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta hiện nay vì:
Ngành có thế mạnh lâu dài, dựa trên nguyên liệu tại chỗ phong phú và thị trường tiêu thụ rộng lớn ở trong và ngoài nước.
Ngành mang lại hiệu quả cao về kinh tế - xã hội.
Ngành có tác động mạnh mẽ đến việc phát triển các ngành kinh tế khác (trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản).
3. Trắc nghiệm Online
Các em hãy luyện tập bài trắc nghiệm Vấn đề phát triển một số ngành công nghiệp trọng điểm Địa lý 12 sau để nắm rõ thêm kiến thức bài học.
4. Kết luận
Sau bài học cần nắm các nội dung sau:
- Biết được cơ cấu ngành công nghiệp năng lượng của nước ta cũng như các nguồn lực tự nhiên, tình hình sản xuất và phân bố của tùng phân ngành.
- Hiểu rõ được cơ cấu ngành CN thực phẩm, cơ sở nguyên liệu, tình hình sản xuất và phân bố của từng phân ngành.
Tham khảo thêm
- doc Địa lí 12 Bài 26: Cơ cấu ngành công nghiệp
- doc Địa lí 12 Bài 28: Vấn đề tổ chức lãnh thổ công nghiệp
- doc Địa lí 12 Bài 29: Thực hành: Vẽ biểu đồ, nhận xét và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu công nghiệp
