Hoá học 8 Bài 10: Hóa trị

a. Cách xác định

- Quy ước: Gán cho H hoá trị I , chọn làm đơn vị.

- Một nguyên tử của nguyên tố khác liên kết với bao nhiêu nguyên tử Hiđro thì nói nguyên tố đó có hoá trị bằng bấy nhiêu.

- Dựa vào khả năng liên kết của các nguyên tố khác với O. (Hoá trị của oxi bằng 2 đơn vị , Oxi có hoá trị II).

- Hoá trị của nhóm nguyên tử:

Liên kết với 1 nguyên tử H.

H2SO4: SO4 có hoá trị II.

HOH : OH có hoá trị I

b. Kết luận

Coi nhóm nguyên tử như một nguyên tố bất kỳ.

- Hóa trị là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử nguyên tố này với nguyên tử nguyên tố khác.

- Hóa trị của một nguyên tố được xác định theo hóa trị của H chọn làm đơn vị và hóa trị của O là hai đơn vị

a. Quy tắc

* CTTQ: AxBy → ax = by

* Quy tắc: Trong công thức hóa học , tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố này bằng tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố kia.

x,y,a,b là số nguyên

Quy tắc này đúng cho cả B là nhóm nguyên tử.

b. Vận dụng:

Tính hoá trị của một nguyên tố

ZnCl2: 1.a= 2.I ⇒ a= II

AlCl3: 1.a= 3.I ⇒ a = III

CuCl2: 1.a = 2.I ⇒ a= II 

Tính hóa trị của Fe trong hợp chất.

a. FeCl2 biết Cl có hóa trị I

b. Fe2(SO4)3 biết nhóm SO4 có hóa trị II.

Hướng dẫn giải

a. Gọi hoá trị của sắt là a:

a = 2.I ⇒ a = II

Vậy hóa trị của Fe trong hợp chất FeCl2 là II

b. Gọi hoá trị của sắt là b: 

2.b = 3.II ⇒ a = III

Vậy hóa trị của Fe trong hợp chất Fe2(SO4)3 là III

Lập công thức hóa học của các hợp chất sau:

a. Hợp chất tạo bởi S (VI) và oxi

b. Hợp chất tạo bởi Na (I) và (SO4) (II)

c. Hợp chất tạo bởi P (III) và H

d. Hợp chất tạo bởi Cu(II) và (SO4) (II)

e. Hợp chất tạo bởi Ca(II) và (NO3) (I)

Hướng dẫn giải

Các bước lập Công thức hóa học

- Viết CTHH dạng chung AxBy.

- Với a,b là hóa trị lần lượt của A, B

- Theo quy tắc hóa trị ta có x.a = b.y

- Chuyển thành tỉ lệ  \(\frac{x}{y} = \frac{b}{a} = \frac{{b'}}{{a'}}\)                  

- Lấy x = b hay b’ và y = a hay a’( nếu a’ ,b’ là những số nguyên đơn giản hơn so với a , b)

- Viết Công thức hóa học của hợp chất.

Lưu ý: Trong công thức AxBy , nếu hóa trị của A và B như nhau, thì x = y = 1

a. Hợp chất tạo bởi S (VI) và oxi là SO2

b. Hợp chất tạo bởi Na (I) và (SO4) (II) là Na2SO4

c. Hợp chất tạo bởi P (III) và H là: PH3

d. Hợp chất tạo bởi Cu(II) và (SO4) (II) là CuSO4

e. Hợp chất tạo bởi Ca(II) và (NO3) (I) là: Ca(NO3)2

Chọn công thức hóa học phù hợp với hóa trị IV của N trong các công thức hóa học sau: NO, N2O3 , N2O, NO2  .

Hướng dẫn giải

Trong hợp chất NO thì N có hóa trị II

Trong hợp chất N2O3 thì N có hóa trị III

Trong hợp chất N2O thì N có hóa trị I

Trong hợp chất NO2 thì N có hóa trị IV (Đáp án đúng)

Câu 1: Cho hợp chất của X là XO và Y là Na₂Y. Công thức của XY là

Câu 2: Tính hóa trị của C trong CO biết Oxi hóa trị là II?

Câu 3: Trong P₂O₅ , P hóa trị mấy?

Câu 4: Lập công thức hóa học biết hóa trị của X là I và số p = e là 13 và Y có nguyên tử khối là 35,5?

Câu 5: Lập công thức hóa học của Ca(II) với OH(I)?

Câu 1: Biết hidroxit có hóa trị I, công thức hóa học nào đây là sai

A. NaOH

B. CuOH

C. KOH

D. Fe(OH)₃

Câu 2: Bari có hóa tri II. Chọn công thức sai

A. BaSO₄

B. BaO

C. BaCl

D. Ba(OH)₂

Câu 3: Nguyên tử Fe có hóa trị II trong công thức nào?

A. FeO

B. Fe₂O₃

C. Fe

D. FeCl₃

Câu 4: Ta có một oxit tên CrO. Vậy muối của Crom có hóa trị tương ứng là

A. CrSO₄

B. Cr(OH)₃

C. Cr₂O₃

D. Cr₂(OH)₃

Câu 5: Chọn câu sai

A. Hóa tri là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử nguyên tố này với nguyên tử nguyên tố kia

B. Hoá trị của một nguyên tố được xác định theo hóa trị của H chọn làm đơn vị và hóa trị của oxi là 2 đơn vị

C. Quy tắc hóa trị : x.a=y.b

D. Photpho chỉ có hóa trị IV