Giải SBT Sinh 12 Bài 22: Bảo vệ vốn gen của loài người và một số vấn đề xã hội của di truyền học

“Gánh nặng di truyền” là gì? Nêu các biện pháp nhằm hạn chế “gánh nặng di truyền” cho loài người

Phương pháp giải

- Xem lý thuyết khái niệm “Gánh nặng di truyền” 

- Một số biện pháp làm giảm gánh nặng di truyền cho loài người:

• Giảm ô nhiễm
• Tránh giao phối cận huyết
• Thực hiện các liệu pháp gen

Hướng dẫn giải

a) “Gánh nặng di truyền” là sự tồn tại trong vốn gen của quần thể người các đột biến gây chết và nửa gây chết thường mang bản chất di truyền lặn. Khi các đột biến này chuyển qua trạng thái đồng hợp sẽ làm chết thể mang nó hay làm giảm sức sống của họ.

b) Các biện pháp làm giảm gánh nặng di truyền cho loài người

- Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế các tác nhân gây đột biến

- Thực hiện tư vấn di truyền học và sàng lọc trước sinh giúp giảm thiểu việc sinh ra những trẻ tật nguyền.

- Tránh giao phối cận huyết (kết hôn giữa những người họ hàng) —> hạn chế sinh ra các trẻ đồng hợp về các gen gây chết và nửa gây chết.

- Sử dụng liệu pháp gen (thay gen bệnh bằng gen lành). Tuy nhiên, đây là kĩ thuật của tương lai, vì hiện tại chỉ làm được đối với rất ít bệnh.

Khi nghiên cứu tiêu bản một tế bào động vật có bộ NST rất giống bộ NST ở người, người ta đếm được 48 NST, trong số đó có 2 NST không tìm được NST tương đồng với nó. Tế bào đó là

A. tế bào sinh tinh ở tinh tinh.

B. tế bào đột biến dị bội ở người.

C. tế bào giao tử đột biến ở người.

D. tế bào sinh trứng ở tinh tinh.

Phương pháp giải

Bộ NST ở động vật gồm các cặp NST thường và 1 cặp NST giới tính, cặp NST có thể gồm hai chiếc tương đồng hoặc không tùy vào giới

Hướng dẫn giải

Hai cặp NST không tương đồng ở bộ NST của tinh tinh là 2 NST giới tính và ở con đực

Chọn A

Phương pháp nào được dùng để nghiên cứu được các quy luật di truyền ở người khi không thể tiến hành các phép lai tuỳ ý như ở động vật, thực vật ?

A. Dùng phương pháp nghiên cứu tế bào

B. Dùng phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh

C. Dùng phương pháp nghiên cứu phả hệ

D. Dùng phương pháp nghiên cứu lai tế bào xôma

Phương pháp giải

Quy luật di truyền ở ngườ được rút ra khi nghiên cứu nhiều cá thể trong cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ

Hướng dẫn giải

Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp kinh điển và toàn diện nhất đểlàm sáng tỏ mối quan hệ họ hàng và tính trạng bệnh lí, cho phép xác định được đặc điểm di truyền của tính trạng bệnh lí và kiểu di truyền của gen bệnh

Chọn C

Trong chẩn đoán trước sinh, kĩ thuật chọc dò dịch ối nhằm kiểm tra

A. tính chất của nước ối.

B. tế bào tử cung của người mẹ.

C. tế bào phôi bong ra trong nước ối.

D. cả A và B.

Phương pháp giải

Tế bào phôi bong ra trong nước ối có thể đem xét nghiệm để chuẩn đoán một số bệnh di truyền

Hướng dẫn giải

Trong chẩn đoán trước sinh, kĩ thuật chọc dò dịch ối nhằm kiểm tra tế bào phôi bong ra trong nước ối.

Chọn C

Trong nghiên cứu di truyền người, phương pháp lập phả hệ dùng để

A. theo dõi một đặc điểm hay một bệnh qua một số thế hệ.

B. xác định một đặc điểm hay một bệnh có phải di truyền hay khôngề Nếu là di truyền thì di truyền theo quy luật nào.

C. xác định đặc điểm hay bệnh di truyền trên NST thường hay có liên kết với NST giới tính.

D. cả A, B và C.

Phương pháp giải

Phương pháp theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ

Hướng dẫn giải

Phương pháp theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó và kiểu di truyền của gen (trội, lặn, do một hay nhiều gen kiểm soát) được gọi là phương pháp nghiên cứu phả hệ. 

Chọn D

Tư vấn di truyền y học nhằm mục đích

A. chẩn đoán, cung cấp thông tin và cho lời khuyên về khả năng mắc một loại bệnh di truyền ở đời sau

B. cho lời khuyên trong kết hôn giữa những người có mang gen bệnh ở trạng thái dị hợp.

C. định hướng trong sinh đẻ, dự phòng và tránh hậu quả sinh ra những trẻ tật nguyền.

D. cả A, B và C.

Phương pháp giải

Tư vấn di truyền là quá trình trao đổi giữa chuyên gia di truyền với bệnh nhân về các vấn đề liên quan đến di truyền, bệnh di truyền và xét nghiệm di truyền.

Hướng dẫn giải

Các chuyên gia tư vấn di truyền đưa ra các tiên đoán về khả năng đứa trẻ sinh ra mắc 1 tật bệnh di truyền và cho các cặp vợ chồng lời khuyên có nên sinh con tiếp theo không, nếu có thì làm gì để tránh cho ra đời những đứa trẻ tật nguyền

Chọn D