Giải bài tập SGK Địa lí 9 Bài 20: Vùng Đồng bằng sông Hồng

Điều kiện tự nhiên của Đồng bằng sông Hồng có những thuận lợi, khó khăn gì cho phát triển kinh tế - xã hội?

Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức về điều kiên tự nhiên của Đồng bằng sông Hồng để chỉ ra những thuận lợi và khó khăn trong phát triển kinh tế- xã hội.

Gợi ý trả lời

Thuận lợi:

- Đất phù sa màu mỡ là tài nguyên quý giá nhất của vùng, phân bố trên nền địa hình rộng lớn, bằng phẳng. Kết hợp với điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm, nguồn nước dồi dào thuận lợi cho thâm canh tăng vụ trong sản xuất nông nghiệp.

- Có một mùa đông lạnh phù hợp để phát triển rau màu ưa lạnh (cà chua, bắp cải…)

- Khoáng sản có giá trị nhất là các mỏ đá (Hải Phòng, Hà Nam, Ninh Bình), sét cao lanh (Hải Dương), than nâu (Hưng Yên), khí tự nhiên(Thái Bình). Thuận lợi để phát triển công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng,  khai thác khí tự nhiên.

- Nguồn nước dồi dào từ sông Hồng, nước khoáng và vùng biển rộng lớn phía Đông Nam. Có vai trò cung cấp nước cho sản xuất sinh hoạt, phát triển du lịch, đánh bắt nuôi trồng thủy sản, giao thông vận tải biển…

- Tài nguyên biển đang được khai thác hiệu quả nhờ phát triển nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, du lịch.

Khó khăn:

- Địa hình thấp, có nhiều ô trũng, mùa mưa dễ gây ngập lụt kéo dài.

- Đất trong đê không được bồi đắp thường xuyên và đang dần thoái hóa, rìa đồng bằng đất bạc màu.

- Chịu ảnh hưởng của gió mùa đông bắc với những đợt giá rét, khí hậu nhiệt đới ẩm dễ phát sinh dịch bệnh (sốt xuất huyết) và khó khăn trong bảo dưỡng máy mọc thiết bị sản xuất.

- Nguồn tài nguyên tại chỗ hạn chế, phần lớn phải nhập khẩu nguyên nhiên liệu từ các vùng khác về.

Tầm quan trọng của hệ thống đê điều ở Đồng bằng sông Hồng?

Phương pháp giải

Dựa vào những lợi ích mà hệ thống đê điều ở Đồng bằng sông Hồng mang lại để nêu lên tầm quan trọng của nó đối với con người.

Gợi ý trả lời

- Vai trò hàng đầu là ngăn lũ, bảo vệ vùng dân cư trong đê trước các thiên tai bão, lũ.

- Vùng ngoài đê hàng năm được bồi đắp phù sa màu mỡ và mở rộng về phía biển.

- Hệ thống đê ở đồng bằng sông Hồng còn là nét văn hóa độc đáo của nền văn hóa sông Hồng, văn hóa Việt Nam.

Dựa vào bảng số liệu diện tích đất nông nghiệp, dân số của cả nước và Đồng bằng sông Hồng, năm 2002.

Vẽ biểu đồ cột thể hiện bình quân đất nông nghiệp theo đầu người ở Đồng bằng sông Hồng và cả nước (ha/người). Nhận xét.

Phương pháp giải

- Sử dụng kĩ năng tính toán xử lí số liệu (tính giá trị bình quân đầu người).

- Sử dụng kĩ năng vẽ biểu đồ cột và nhận xét biểu đồ.

Gợi ý trả lời

Bình quân đất nông nghiệp đầu người ở đồng bằng sông Hồng và cả nước năm 2002.

- Vẽ biểu đồ

- Nhận xét

• Bình quân đất nông nghiệp theo đầu người ở Đồng bằng sông Hồng rất nhỏ (0,05 ha/người).
• Bình quân đất nông nghiệp theo đầu người ở Đồng bằng sông Hồng thấp hơn rất nhiều so với cả nước (thấp hơn 0,12 ha/người).