Giải bài tập SBT Địa lí 12 Bài 23: Thực hành: Phân tích sự chuyển dịch cơ cấu ngành trồng trọt

Cho bảng số liệu sau:

DIỆN TÍCH GIEO TRỒNG PHÂN THEO NHÓM CÂY Ở NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 1990-2010

(Đơn vị: nghìn ha)

a) Tính cơ cấu diện tích gieo trồng phân theo nhóm cây ở nước ta giai đoạn trên

CƠ CẤU DIỆN TÍCH GIEO TRỒNG PHÂN THEO NHÓM CÂY Ở NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 1990-2010

(Đơn vị:%)

b) Rút ra nhận xét về sự chuyển dịch cơ cấu diện tích gieo trồng các nhóm cây ở nước ta

Phương pháp giải

a) Để tính cơ cấu diện tích gieo trồng phân theo nhóm cây, ta sử dụng công thức:

Cơ cấu diện tích gieo trồng phân theo nhóm = (Diện tích từng nhóm)/(tổng diện tích).100%

b) Dựa vào sự thay đổi về cơ cấu diện tích để nhận xét về sự chuyển dịch cơ cấu diện tích gieo trồng các nhóm cây ở nước ta.

Gợi ý trả lời

a)

CƠ CẤU DIỆN TÍCH GIEO TRỒNG PHÂN THEO NHÓM CÂY Ở NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 1990-2010

(Đơn vị:%)

b) Nhận xét:

Sự chuyển dịch cơ cấu diện tích gieo trồng các nhóm cây ở nước ta:

- Cây lương thực: diện tích gieo trồng tăng 2164.5 nghìn ha nhưng tỉ trọng giảm 9.5%

- Cây công nghiệp diện tích gieo trồng tăng 495.1 nghìn ha và tỉ trọng tăng 2.5%

- Các loại cây khác diện tích gieo trồng tăng và tỉ trọng cũng tăng.

→ Ngành trồng trọt nước ta phát triển theo hướng đa dạng hóa cơ cấu cây trồng.

Cho bảng số liệu sau:

DIỆN TÍCH GIEO TRỒNG CÂY CÔNG NGHIỆP LÂU NĂM VÀ HÀNG NĂM Ở NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 1975-2010

(Đơn vị: nghìn ha)

a) Tính cơ cấu diện tích cây công nghiệp hàng năm và lâu năm ở nước ta trong giai đoạn 1975- 2010

b) Phân tích xu hướng biến động cơ cấu diện tích gieo trồng cây công nghiệp hàng năm và cây công nghiệp lâu năm ở nước ta trong giai đoạn trên

Phương pháp giải

a) Để tính cơ cấu diện tích cây công nghiệp, ta sử dụng công thức:

Cơ cấu diện tích cây công nghiệp hàng năm = (diện tích cây công nghiệp hàng năm)/(diện tích cây công nghiệp hàng năm+ diện tích cây công nghiệp lâu năm).100%

Cơ cấu diện tích cây công nghiệp lâu năm = (diện tích cây công nghiệp lâu năm)/(diện tích cây công nghiệp hàng năm+ diện tích cây công nghiệp lâu năm).100%

b) Dựa vào sự thay đổi cơ cấu diện tích và tốc độ tăng trưởng để xác định xu hướng biến động trong giai đoạn trên.

Gợi ý trả lời

a)

CƠ CẤU DIỆN TÍCH GIEO TRỒNG CÂY CÔNG NGHIỆP LÂU NĂM VÀ HÀNG NĂM Ở NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 1975-2010

(Đơn vị: %)

b) 

- Về tốc độ tăng trưởng (năm 2010 so với năm 1975): Diện tích cây công nghiệp lâu năm tăng nhanh hơn diện tích gieo trồng cây công nghiệp hàng năm.

+ So với năm 1975, diện tích gieo trồng cây công nghiệp lâu năm năm 2010 tăng 1724.6 nghìn ha (tăng gấp 10 lần).

+ Cũng trong thời gian trên, diện tích gieo trồng cây công nghiệp hàng năm tăng 590.1 nghìn ha (tăng gấp 3.8 lần). Riêng trong giai đoạn 1985 - 1990, diện tích gieo trồng cây công nghiệp hàng năm giảm, sau đó tăng dần.

- Về sự thay đổi cơ cấu (giai đoạn 1975 - 2005):

+ Tỉ lệ diện tích gieo trồng cây công nghiệp hàng năm ngày càng giảm, từ 54,9% (năm 1975) xuống còn 29.7% (năm 2010), giảm 25.2%.

+ Tỉ lệ diện tích gieo trồng cây công nghiệp lâu năm không ngừng tăng, từ 45,1% (năm 1975) lên 70.3% (năm 2010), tăng 25.2%.

Cho bảng số liệu sau:

DIỆN TÍCH LÚA PHÂN THEO MÙA VỤ Ở NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 1990- 2010

(Đơn vị: nghìn ha)

a) Tính cơ cấu diện tích lúa phân theo mùa vụ ở nước ta qua 3 năm 1990, 2000, 2010

b) Nhận xét và giải thích.

Phương pháp giải

a) Để tính cơ cấu diện tích lúa phân theo mùa vụ, ta sử dụng công thức:

Cơ cấu diện tích = (diện tích mùa vụ)/(tổng diện tích).100%

b) Dựa vào sự thay đổi cơ cấu diện tích mùa vụ qua các năm để nhận xét, kết hợp với mục đích thay đổi cây trồng, những điều kiện thuận lợi và bất lợi để giải thích sự thay đổi đó.

Gợi ý trả lời

a)

CƠ CẤU DIỆN TÍCH LÚA PHÂN THEO MÙA VỤ Ở NƯỚC TA GIAI ĐOẠN 1990-2010

(Đơn vị:%)

b)

- Nhận xét:

+ Tổng diện tích trồng lúa năm 2010 giảm so với năm 2000.

+ Trong năm 2000 và 2010 diện tích lúa đông xuân luôn chiếm tỉ trọng lớn nhất, tiếp đến là lúa hè thu.

+ Trong các năm 2000, 2010 cơ cấu diện tích lúa phân theo mùa vụ có sự chuyển dịch theo hướng tích cực. Tăng tỉ trọng diện tích trồng vụ đông xuân và vụ hè thu, giảm tỉ trọng diện tích vụ mùa.

- Giải thích:

+ Tổng diện tích trồng lúa giảm do chuyển diện tích trồng các loại cây trồng khác có năng suất và giá trị cao hơn, một phần bị thu hẹp do chuyển mục đích khác.

+ Diện tích lúa vụ đông xuân tăng và có tỉ trọng lớn nhất do điều kiện thuận lợi: Tránh được thời kì mùa bão, ít sâu bệnh, năng suất cao, khá ổn định, chi phí sản xuất thấp, thuỷ lợi đáp ứng được nhu cầu tưới tiêu.

+ Tỉ trọng diện tích lúa mùa giảm do có nhiều bất lợi: Ở miền Bắc và miền Trung trùng với mùa mưa bão, đồng bằng sông Cửu Long chịu ảnh hưởng của nước lũ sông Mê Công. Đây là thời kì phát triển nhiều của sâu bệnh. Vụ hè thu tăng nhanh về tỉ trọng do đây là vụ lúa ngắn ngày, năng suất khá cao, lúa mùa sớm có năng suất thấp của vụ mùa ở đồng bằng sông Cửu Long chuyển sang vụ hè thu.