Công nghệ 8 Bài 22: Dũa và khoan kim loại

Các loaị dũa: dũa tròn, dũa dẹt, dũa tam giác, dũa vuông , dũa bán nguyệt.

a. dũa tròn, b. dũa dẹt, c. dũa tam giác, d. dũa vuông, e. dũa bán nguyệt

a. Kĩ thuật dũa

- Chuẩn bị 

• Cách chọn etô và tư thế  đứng giũa giống như tư thế đứng cưa.
• Kẹp vật dũa chặt vừa phaỉ sao cho mặt phẳng cần dũa cách mặt  phẳng từ 10 đến 20 mm
• Đối với các vật mền ,cần lót tôn mỏng hoặc gỗ ở má etô để tránh bị xước vật.

- Cách cầm dũa và thao tác dũa

• Tay phải cầm dũa hơi ngửa lòng bàn tay, tay trái đặt hẳn lên đầu dũa.
• Khi dũa phải thực hiện hai chuyển động: Một là đẩy dũa tạo lực cắt, khi đó hai tay ấn xuống, điều khiển lực ấn của hai tay cho dũa đựợc thăng bằng. Hai là khi kéo dũa về không cần cắt, do đó kéo nhanh và nhẹ nhàng.

b. An toàn khi dũa

• Không được dùng dũa không có cán họăc cán vỡ
• Bàn nguội phải chắc chắn, vật dũa phải được kẹp chặt
• Không thổi phoi, tránh phoi bắn vào mắt.

Khoan là phương pháp phổ biến để gia công lỗ trên vật đặc hoặc làm rộng lỗ  đã có sẵn.

a. Mũi khoan

Mũi khoan có 3 phần chính: Phần cắt, phần dẫn hướng và phần đuôi.

b. Máy khoan

• Có nhiều loại máy khoan: khoan tay, khoan máy....
• Cấu taọ của chúng được giới thiệu trên các hình sau:

a. Khoan tay, b. Khoan máy 

c. Kĩ thuật khoan

• Lấy dấu, xác định tâm lỗ cần khoan.
• Chọn mũi khoan có đường kính bằng đường kính lỗ cần khoan.
• Lắp mũi khoan vào bầu khoan
• Kẹp vật khoan trên etô trên bàn khoan.
• Quay tay quay cho mũi khoan đi xuống, điều chỉnh sao cho tâm lỗ càn khoan trùng với tâm mũi khoan.
• Bấm công tắc điện, điều chỉnh tay quay từ từ để mũi khoan khoan hết chiều sâu của lỗ cần khoan.

a. lắp mũi khoan, b. kẹp vật khoan, c. điều chỉnh mũi khoan

d. An toàn khi khoan

• Không dùng mũi khoan cùn, không khoan khi mũi khoan và vật khoan chưa được kẹp chặt.
• Vật khoan phải thẳng góc với mũi khoan để tránh gãy mũi khoan.
• Không dùng tay hoặc để vật chạm vào mũi khoan khi mũi khoan đang quay.

Câu 1: Em hãy cho biết trong quá trình dũa mà không giữ được thăng bằng thì bề mặt vật dũa sẽ như thế nào?

Gợi ý trả lời

Bề mặt vật dũa sẽ không phẳng và tạo nên vát ở các cạnh 

Câu 2: Kể tên các loại dũa?

Gợi ý trả lời

Đó là dũa tròn, dũa dẹt, dũa tam giác, dũa vuông, dũa bán nguyệt.

Câu 3: Kể tên các yêu cầu về an toàn khi dũa?

Gợi ý trả lời

• Không được dùng dũa không có cán họăc cán vỡ
• Bàn nguội phải chắc chắn, vật dũa phải được kẹp chặt
• Không thổi phoi, tránh phoi bắn vào mắt.

Sau khi học xong bài này các em cần:

• Giải thích được khái niệm dũa kim loại bằng tay.
• Hiểu được cơ sở khoa học kĩ thuật dũa và khoan kim loại.
• Vận dụng được để lựa chọn các loại dụng cụ gia công phù hợp với công việc.