Công nghệ 8 Bài 27: Mối ghép động

• Mối ghép động là mối ghép trong đó các chi tiết được ghép có sự chuyển động tương đối với nhau
• Mối ghép động trong máy giúp máy hoạt động theo chức năng nhất định của từng máy.
• Mối ghép động chủ yếu để ghép các chi tiết thành cơ cấu.
• Một nhóm nhiều vật nối với nhau bằng những khớp động, trong đó có một vật được coi là giá đứng yên, còn các vật khác chuyển động với qui luật hoàn toàn xác định đối với giá được gọi là một cơ cấu
• Ví dụ : khớp tịnh tiến; khớp quay; khớp cầu ; khớp vít ; khớp các đăng…..

a. Tư thế gấp, b. Tư thế đang mở, c. Tư thế mở hoàn toàn

a. Khớp tịnh tiến

- Cấu tạo:

• Mối ghép pít- tông có mặt tiếp xúc là mặt trụ nhẵn bóng
• Mối ghép sống trượt có mặt tiếp xúc là sống trượt- rãnh trượt nhẵn.

a. Mối ghép pit-tong, b. Mối ghép sống trượt- rãnh trượt

- Đặc điểm khớp tịnh tiến:

• Mọi điểm trên vật tịnh tiến có chuyển động giống hệt nhau về quỹ đạo, vận tốc...
• Khi làm việc các chi tiết trượt trên nhau sinh ma sát lớn,làm mòn chi tiết

→ Cần làm giảm bằng cách dùng vật liệu chống mài mòn và bề mặt đươc làm nhẵn bóng và bôi trơn dầu mỡ.

- Ứng dụng: Dùng để biến đổi chuyển động tịnh tiến thành chuyển động quay và ngược lại (như mối ghép pittông-xilanh trong động cơ).

b. Khớp quay

- Cấu tạo: 

• Trong khớp quay mỗi chi tiết chỉ có thể quay quanh một trục cố định so với chi tiết kia ở khớp quay, mặt tiếp xúc thường là mặt trụ tròn
• Chi tiết có mặt trụ trong là ổ trục
• Chi tiết có mặt trụ ngoài là trục

- Ứng dụng: Được dùng nhiều trong thiết bị, máy móc như bản lề cửa, xe đạp, xe máy, quạt điện,.... 

Câu 1: Hãy cho biết ghế xếp gồm mấy chi tiết và được ghép với nhau như thế nào?

Gợi ý trả lời

Ghế xếp gồm 4 chi tiết và được ghép với nhau bởi khớp quay

Câu 2:

• Trong chiếc xe đạp của em, khớp nào là khớp quay?
• Các khớp ở giá gương xe máy, cần ăng ten có được coi là khớp quay không? Tại sao

Gợi ý trả lời

- Trong xe đạp khớp quay là: cổ xe đạp, cái bàn đạp, trục 2 bánh xe đạp, líp xe đạp

- Các giá gương xe máy, cần ăng ten không thể coi là khớp quay vì:

• Gía gương xe máy: khớp cầu
• Cần ăn ten: khớp quay

Sau khi học xong bài này các em cần:

- Nêu được các mối ghép động, biết cấu tạo, đặc điểm, ứng dụng của mối ghép động.

- Nêu một số ứng dụng của các mối ghép động trong cuộc sống.