Soạn bài Sự việc và nhân vật trong văn tự sự siêu ngắn

a.

- Sự vệc khởi đầu: (1)

- Sự việc phát triển: (2, 3, 4, 5)

- Sự việc cao trào: (6)

- Sự việc kết thúc: (7)

→ Các sự việc xảy ra theo một trình tự thời gian, nguyên nhân dẫn đến kết quả.

b.

- Các yếu tố trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh:

• Do ai làm: Sơn Tinh, Thủy Tinh.

• Ở đâu: thành Phong Châu, núi Tản Viên, miền biển.

• Lúc nào: đời vua Hùng mười tám.

• Nguyên nhân: tranh chấp cùng cầu hôn con gái vua của hai chàng trai.

• Diễn biến: Sơn Tinh đến trước lấy được vợ, Thủy Tinh đến sau tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh.

• Kết quả: Sơn Tinh thắng, từ đó hằng năm Thủy Tinh đều dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.- Không thể xóa bỏ thời gian, địa điểm, việc Sơn Tinh có tài, việc vua ra điều kiện kén rể. Vì nếu mất đi một trong số các yếu tố đó, câu chuyện sẽ thiếu thông tin, không rõ ràng, không cụ thể.

- Thủy Tinh nổi giận là có lí. Không lấy được Mị Nương, mà sính lễ vua yêu cầu là những thứ dễ tìm trên mặt đất, bất lợi cho Thủy Tinh (có lẽ ngay từ đầu nhà vua đã yêu mến Sơn Tinh hơn).

c. 

- Sự việc thể hiện mối thiện cảm của người kể với Sơn Tinh và vua Hùng: Sơn Tinh được kể về tài lạ trước; Sơn Tinh lấy được vợ và chiến thắng; vua Hùng không tự đề ra cách chọn rể mà có bàn bạc với Lạc hầu.

- Việc Sơn Tinh thắng Thủy Tinh hai lần thể hiện ý nghĩa luôn chiến thắng thiên tai của con người.

- Không thể cho Thủy Tinh thắng. Vì sẽ làm mất đi ý nghĩa của truyện.

- Không thể xóa bỏ sự việc "Hằng năm Thủy Tinh lại dâng nước..." vì đó là sự việc giải thích sự xuất hiện của lũ.

a. Trong truyện “Sơn Tinh, Thủy Tinh”:

- Nhân vật chính: Sơn Tinh, Thủy Tinh có vai trò quan trọng nhất.

- Kẻ được nói nhiều nhất: Thủy Tinh.

- Nhân vật phụ: Hùng Vương, Mị Nương. Họ là những người cần thiết, không thể bỏ được vì nếu bỏ có thể câu chuyện sẽ bị đi chệch hướng.

b. Nhân vật trong văn tự sự được kể:

- Được gọi tên, đặt tên: Sơn Tinh, Thủy Tinh, Hùng Vương, Mị Nương…

- Được giới thiệu lai lịch, tài năng:

• Sơn Tinh: vùng núi Tản Viên, có tài lạ: vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi; vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi.

• Thủy Tinh: ở miền biển, gọi gió, gió đến; hô mưa; mưa về.

a. Việc làm các nhân vật: Xem lại mục I.2.b ở trên.

Vai trò, ý nghĩa các nhân vật:

• Quyết định cốt lõi, chủ đề câu chuyện.

• Nói lên thái độ người kể.

b. Tóm tắt truyện theo nhân vật chính:

Thần Núi Sơn Tinh và thần Nước Thủy Tinh cùng đến cầu hôn công chúa Mị Nương trong một lần vua Hùng kén rể. Vua Hùng không biết từ chối ai nên đưa ra điều kiện kén rể, ai đem lễ vật đến trước sẽ lấy được Mị Nương. Hôm sau Sơn Tinh đến trước đón Mị Nương về, Thủy Tinh đến sau tức giận dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng thua trận rút lui. Về sau mỗi năm Thủy Tinh đều dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thất bại.

c. Nếu đổi nhan đề truyện thành:

- Vua Hùng kén rể hoặc Bài ca chiến công của Sơn Tinh thì không đúng trọng tâm chủ đề truyện, không bao hàm hết nội dung, ý nghĩa.

- Truyện Vua Hùng, Mị Nương, Sơn Tinh và Thủy Tinh thì không xác định rõ về nhân vật chính, phụ.

- Kể việc gì? (Không nghe lời mẹ dặn.)

- Diễn biến sự việc? (Chiều thứ 7, mẹ dặn ở nhà nhớ làm bài tập Toán để tối về mẹ cho đi chơi nhưng em không nghe lời chỉ có xem ti vi và rủ các bạn sang chơi. Kết quả: bài tập chưa làm, tối về em bị phạt và không được đi chơi cùng gia đình).

- Nhân vật chính ai? (Là chính bản thân em).