Giải bài tập SBT Lịch Sử 12 Bài 18: Những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp

1. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ trong hoàn cảnh

A. quân Nhật tăng cường những hoạt động chống phá cách mạng Đông Dương.

B. quân Trung Hoa Dân quốc câu kết với quân Pháp tiến hành đàn áp cách mạng Đông Dương.

C. thực dân Pháp quay trở lại xâm lược nước ta ở Nam Bộ.

D. thực dân Pháp có những hành động phá hoại trắng trợn sau khi kí Hiệp định Sơ bộ (6 - 3 - 1946) và Tạm ước (14 - 9 - 1946) với Chính phủ ta.

2. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ xuất phát từ lí do chủ yếu là

A. thực dân Pháp ngang nhiên xé bỏ Hiệp định Sơ bộ và Tạm ước kí với Chính phủ ta.

B. thực dân Pháp khiêu khích ta ở Hà Nội.

C. chúng ta muốn nhanh chóng có hoà bình để xây dựng đất nước.

D. nến độc lập, chủ quyến của dân tộc ta bị đe doạ nghiêm trọng.

3. Sự kiện trực tiếp dẫn đến sự bùng nổ của kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp

A. Pháp tiến công lực lượng ta ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ.

B. Pháp khiêu khích, tấn công ta ở Hải Phòng, Lạng Sơn.

C. Pháp đưa quân vào kiểm soát thủ đô Hà Nội.

D. Pháp gửi tối hậu thư đòi giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, để chúng giữ gìn trật tự ở Hà Nội.

4. Văn kiện lịch sử quan trọng nói về đường lối kháng chiến chống Pháp do Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Đông Dương Trường Chinh soạn thảo là

A. Chủ nghĩa Mác và vấn đề văn hoá Việt Nam.

B. Đề cương văn hoá Việt Nam.

C. Kháng chiến nhất định thắng lợi.

D. Vấn đế dân cày.

5. Đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của Đảng ta được thể hiện qua luận điểm nào?

A. Toàn dân, toàn diện, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế

B. Tránh đối phó với nhiều kẻ thù cùng một lúc, toàn dân, toàn diện, trường kì kháng chiến.

C. Toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế

D. Toàn dân, toàn diện, tự lực cánh sinh kháng chiến

6. Ý không phản ánh đúng âm mưu của thực dân Pháp khi tấn công lên Việt Bắc trong thu - đông 1947 là

A. phá căn cứ địa Việt Bắc, tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến, tiêu diệt bộ đội chủ lực của ta.

B. giành thắng lợi quân sự, tiến tới thành lập chính phủ bù nhìn, nhanh chóng kết thúc chiến tranh.

C. ngăn chặn con đường liên lạc, sự chi viện của quốc tế cho cách mạng Việt Nam.

D. cô lập căn cứ địa Việt Bắc. 

7. Hãy sắp xếp các sự kiện sau theo trình tự thời gian về Diễn biến chiến dạch Việt Bắc thu - đông năm 1947: 1. Quân ta phục kích thắng lớn ở Khe Lau; 2. Pháp huy động 12 000 quân và hầu hết máy bay ở Đông Dương tiến công lên Việt Bắc; 3. Quân ta chủ động bao vây và tiến công, buộc địch phải rút khỏi Chợ Đồn, Chợ rã; 4. Đại bộ phận quân Pháp rút khỏi Việt Bắc, chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947 kết thúc, thắng lợi thuộc về ta

A. 3, 2, 1, 4

B. 2, 3, 1, 4

C. 1, 2, 3, 4

D. 2, 3, 4, 1

8. Ý nghĩa quan trọng nhất của chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947

A. Chứng tỏ sự trưởng thành vượt bậc của quân đội ta

B. Là cuộc phản công lớn đầu tiên của quân dân ta giành thắng lợi

C. Chứng tỏ khả năng quân dân ta có thể đẩy lùi những cuộc tiến công quân sự lớn của địch

D. Đánh bại hoàn toàn chiến lược "đánh nhanh, thắng nhanh" của địch, buộc chúng phải chuyển sang đánh lâu dài với ta, đưa cuộc kháng chiến bước sang giai đoạn mới.

9. Thuận lợi mới đối với cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta từ cuối năm 1949 - đầu năm 1950 là gì?

A. Pháp thất bại trong việc thực hiện kế hoạch cũ và phải đề ra kế hoạch Rơve

B. Trung Quốc, Liên Xô và các nước trong phe XHCN đã công nhận và lần lượt đặt quan hệ ngoại giao với nước ta

C. Pháp sa lầy trong cuộc chiến tranh Đông Dương và ngày càng lệ thuộc vào Mĩ

D. Nhân dân đặt niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và Chính phủ.

10. Khó khăn mới đối với cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta vào cuối năm 1949 - đầu năm 1950 là gì?

A. Mĩ can thiệp sâu và dính líu trực tiếp vào cuộc chiến tranh Đông Dương

B. Cuộc kháng chiến của nhân dân ta tiến hành trong điều kiện hoàn toàn tự lực cánh sinh

C. Pháp đẩy mạnh xây dựng quân đội tay sai thành lập chính quyền bù nhìn.

D. Tương quan lực lượng giữa ta và địch chênh lệch theo chiều hướng có lợi cho Pháp, bất lợi cho ta.

11. Ý không phản ánh đúng mục tiêu của ta khi mở chiến dịch Biên giới thu - đông 1950 là

A. tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch.

B. mở đường liên lạc với cách mạng Trung Quốc và thế giới dân chủ.

C. giam chân địch ở vùng rừng núi, tạo điều kiện cho quân ta mở các đợt tấn công lớn ở vùng đồng bằng.

D. mở rộng, củng cố căn cứ địa Việt Bắc, tạo đà thúc đẩy cuộc kháng chiến đi lên.

12. Hãy sắp xếp các sự kiện sau theo trình tự thời gian về diễn biến chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950: 1. Địch rút chạy khỏi Đông Khê, sau đó rút khỏi Thất Khê về Na Sầm; 2. Quân ta nổ súng tiến công và tiêu diệt cụm cứ điểm Đông Khê; 3. Đảng và chính phủ quyết định mở chiến dịch Biên giới; 4. Địch rút khỏi Đường số 4; 5. quân Pháp buộc phải rút khỏi Na Sầm về Lạng Sơn

A. 3, 2, 1, 5, 4

B. 2, 3, 1, 4, 5

C. 3, 2, 1 ,4, 5

D. 2, 3, 4, 1, 5

13. Ý nghĩa quan trọng nhất của chiến thắng Biên giới thu - đông 1950

A. là cuộc tiến công lớn đầu tiên của ta giành thắng lợi

B. chứng tỏ sự trưởng thành vượt bậc của quân đội ta.

C. chứng minh sự vững chắc của căn cứ địa Việt Bắc. 

D. quân ta đã giành được thế chủ động chiến lược trên chiến trường chính Bắc Bộ, mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến.

14. Nhân tố quyết định nhất đối với thắng lợi của quân dân ta trong chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950 là

A. vai trò lãnh đạo của Đảng, Chính phủ đối với cuộc kháng chiến 

B. hệ thống chính quyền dân chủ nhân dân được củng cố vững chắc

C. hậu phương được củng cố, lớn mạnh về mọi mặt

D. sự giúp đỡ của Trung Quốc, Liên Xô

15. Chiến dịch phản công đầu tiên của quân ta trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp 1946 -1954 là chiến dịch nào

A. Biên giới thu - đông năm 1950

B. Điện Biên Phủ năm 1954

C. Việt Bắc thu - đông năm 1947

D. Đông - xuân năm 1953 -1954

16. Chiến dịch tiến công lớn đầu tiên của bội đội chủ lực Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954) là chiến dịch nào

A. Chiến dịch Thượng Lào năm 1954

B. Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954

C. Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947

D. Chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1954

Phương pháp giải

Dựa và các kiến thức đã học và nội dung Thực dân Pháp bội ước và tiến công nước ta, Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng, Hoàn cảnh lịch sử mới của cuộc kháng chiến, Chiến dịch Biên Giới thu - đông năm 1950 được trình bày ở SGK Lịch Sử 10 để đưa ra lựa chọn phù hợp.

Gợi ý trả lời

1.D            2.B             3.D              4.C

5.C            6.B             7.B              8.D

9.B           10.A            11.C            12.A

13.D         14.A            15.A            16.C

Hãy điền chữ Đ vào ô ☐ trước câu đúng hoặc chữ s vào ô ☐ trước câu sai

1. ☐ Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, Chỉ thị Toàn dân kháng chiến và tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi là những văn kiện lịch sử quan trọng về đường lối kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp của Đảng.

2. ☐ Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp được bắt đầu bằng các cuộc chiến đấu ở khắp các tỉnh thành trong cả nước.

3. ☐ Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947 kết thúc, Khu giải phóng Việt Bắc được an toàn, biên giới giữa nước ta và Trung Quốc được khai thông.

4. ☐ Mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt thống nhất thành Mặt trận Liên Việt (6-1948).

5. ☐ Mĩ từng bước can thiệp sâu và "dính líu" trực tiếp vào cuộc chiến tranh ở Đông Dương thông qua hế hoạch Rơve.

6. ☐ Đảng và Chính phủ ta quyết định mở chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950.

Phương pháp giải

Xem lại Bài 18. Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp SGK Lịch Sử 12 để đưa ra lựa chọn đúng, sai.

Gợi ý trả lời

Đúng: 1, 5, 6

Sai: 2, 3, 4

Hãy điền những nội dung cho phù hợp vào chỗ chấm (...) trong bảng dưới đây vế cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16 trong những năm đầu kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp.

1. Ngày 19-12-1946: ...

2. Ngày 17-2-1947:...

Phương pháp giải

Xem lại mục II. Cuộc chiến đấu ở các đô thị và việc chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lâu dài để lựa chọn sự kiện và khoảng thời gian tiêu biểu.

Gợi ý trả lời

1. Ngày 19-12-1946: Cuộc chiến đấu ở Hà Nội bắt đầu, ta tiến công các vị trí quân Pháp, dựng chướng ngại vật hoặc chiến lũy ngay trên đường phố để ngăn địch.

2. Ngày 17-2-1947: Sau hai tháng chiến đấu kiên cường. Trung đoàn thủ đô rút về căn cứ an toàn.

Chứng minh tính chất chính nghĩa và tính nhân dân của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946 -1954).

Phương pháp giải

Xem lại Bài 18. Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp 1946- 1954, phân tích, suy luận

Gợi ý trả lời

* Tính chất chính nghĩa: 

- Chúng ta kháng chiến, chiến đấu là để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nền độc lập, tự do, bảo vệ chính quyền của nhân dân Việt Nam vừa giành được từ tay phát xít Nhật.

- Trong cuộc chiến tranh này, Pháp là kẻ xâm lược, phi nghĩa. Ngay khi Nhật đầu hàng Đồng minh, Pháp đã thể hiện rõ dã tâm muốn xâm lược nước ta lần nữa. Khi được quân Anh che chở, Pháp đã nổ súng khiêu khích, giết hại dân thường ngay ngày 1-9-1945 khi nhân dân Sài Gòn xuống đường mừng ngày độc lập.

- Đảng, Chính phủ và nhân dân ta ngay từ đầu thể hiện rõ thiện chí hòa bình, không muốn gây chiến tranh với Pháp, đã nhượng bộ cho chúng một số quyền lợi thông qua việc kí kết Hiệp định sơ bộ 6-3-1946, Tạm ước 14-9-1946. Nhưng quân Pháp vẫn khiêu khích, giết hại dân thường, gửi tối hậu thư đòi Chính phủ ta phải giải tán lực lượng chiến đấu, nếu không sẽ nổ súng,... Tất cả những điều đó thể hiện dã tâm xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp.

- Trong bối cảnh “Chúng ta muốn hòa bình chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa", Đảng và Chính phủ, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu lên quyết tâm “Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ” và cuộc kháng chiến toàn quốc đã bùng nổ.

* Tính nhân dân

- Toàn dân kháng chiến, toàn dân đánh giặc, trong đó lấy lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt.

- Đường lối này xuất phát từ truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc ta, từ mục đích của cuộc kháng chiến, từ quan điểm “Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng” của chủ nghĩa Mác-Lê nin, từ tư tưởng “chiến tranh nhân dân” của Chủ tịch Hồ Chí Minh và từ chủ trương “kháng chiến toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh…”.

- Muốn phát huy sức mạnh của toàn dân kháng chiến phải đánh lâu dài, muốn có lực lượng đánh lâu dài phải huy động lực lượng toàn dân. Có lực lượng toàn dân tham gia mới thực hiện được kháng chiến toàn diện và tự lực cánh sinh.

- Tính nhân dân của cuộc kháng chiến thể hiện rõ trong các văn kiện: Chỉ thị Toàn dân kháng chiến của Ban Thường vụ Trung ương Đảng ngày 12-12-1946; Lời kêu gọi toàn dân kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh tối ngày 19-12-1946 và tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Tổng bí thư Trường Chinh  (9-1947)

Trình bày kết quả và ý nghĩa của chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947 và chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950

Phương pháp giải

Xem lại mục 1. Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947 và mục 2. Chiến dịch Biên Giới thu - đông năm 1950

Gợi ý trả lời

* Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947

- Kết quả:

+ Loại khỏi vòng chiến đấu hơn 6 000 địch, bắn rơi 16 máy bay, bắn chìm 16 tàu chiến, ca nô, phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh. Cơ quan đầu não kháng chiến được bảo toàn. Bộ đội chủ lực của ta ngày càng trưởng thành.

+ Với chiến thắng Việt Bắc thu đông 1947, cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược chuyển sang giai đoạn mới.

- Ý nghĩa: Sau thất bại ở Việt Bắc, Pháp buộc phải thay đổi chiến lược chiến tranh ở Đông Dương, từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh lâu dài”, thực hiện chính sách “dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh”.

* Chiến dịch biên giới thu - đông năm 1950

- Kết quả

+ Sau hơn một tháng, chiến dịch Biên Giới kết thúc thắng lợi.

+ Loại khỏi vòng chiến đấu 8.000 địch; giải phóng biên giới Việt - Trung với 35 vạn dân, khai thông con đường nối nước ta với các nước XHCN.

+ Chọc thủng “hành lang Đông - Tây” của Pháp, phá vỡ thế bao vây của Pháp.

+ Kế hoạch Rơ-ve phá sản.

- Ý nghĩa

+ Con đường liên lạc của ta với các nước XHCN được khai thông.

+ Pháp bị động, lúng túng nhiều mặt.

+ Bộ đội ta trưởng thành, giành thế chủ động trên chiến trường chính Bắc bộ => Mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến.