Soạn bài Bố cục văn bản Ngữ văn 8 đầy đủ

Văn bản Người thầy đạo cao đức trọng có thể chia làm 3 phần.

• a. Mở bài: Từ Ông Chu Văn An... đến không màng danh lợi.
• b. Thân bài: Từ Học trò theo ông... đến cho vào thăm.
• c. Kết bài: Từ Kìn ông mất... đến thương tiếc.

a. Mở bài: Giới thiệu Chu Văn An, người thầy đạo cao đức trọng.

b.Thân bài: Triển khai vấn đề đã giới thiệu: Hai ý kiến đánh giá.

• Chu Văn An là người tài cao.
• Chu Văn An là người đức trọng được học trò kính trọng.

c. Kết bài: Kết thúc vấn đề: Đánh giá chung: ông mất ai cũng thương tiếc.

• Phần mở đầu: giới thiệu chủ đề của văn bản.
• Phần thân bài: triển khai các khía cạnh, giải quyết chủ đề.
• Phần kết: tổng kết chủ đề, đánh giá chung.

- Bố cục của văn bản:

• Mở bài: Giới thiệu nội dung, thu hút sự chú ý của người đọc.
• Thân bài: Phát triển và giải quyết một cách cụ thể vấn đề đã nêu ở phần mở bài, duy trì sự chú ý của người đọc.
• Kết bài: Tóm tắt kết luận và đáp ứng sự chờ đợi của người đọc.

- Mở bài thường nêu ra chủ đề văn bản, Thân bài trình bày các khía cạnh của chủ đề, Kết bài tổng kết chủ đề văn bản.

• Theo sự hồi tưởng những kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên của mình. Các cảm xúc lại được sắp xếp theo thứ tự thời gian: những cảm xúc trên đường đến trường, những cảm xúc khi vào lớp học
• Theo sự liên tưởng đối lập những cảm xúc về cùng một đối tượng : trước đây và buổi tựu trường đầu tiên.

Phần thân bài của văn bản Trong lòng mẹ trình bày diễn biến tâm lý của bé Hồng:

Bé Hồng thương mẹ ⇒ căm thù những cổ tục đã đầy đọa mẹ ⇒ bỏ ngoài tai những lời nói từ dã tâm thâm độc của người cô ⇒ nỗi sung sướng, hạnh phúc khi được gặp lại mẹ.

• Khi miêu tả người trình bày lần lượt: hình dáng, cử chỉ, nét mặt, giọng nói, sở thích, tình cảm.
• Khi miêu tả con vật lần lượt theo trình tự: tả bao quát hình dáng, tả chi tiết các bộ phận, chú ý đến tiếng kêu, màu lông, thói quen, quan hệ của con vật với người.

Các sự việc trong phần Thân bài của văn bản Người thầy đạo cao đức trọng có hai đoạn. Mỗi đoạn thể hiện một mặt của vấn đề, trước về đạo cao (thầy giáo giỏi), sau về đức trọng (không màng danh lợi)

• Chu Văn An có nhiều học trò giỏi, đỗ đạt cao ⇒ Chu Văn An là người thầy giáo giỏi.
• Chu Văn An có nhiều lần can ngăn vua, ông cáo quan về quê ⇒ Chu Văn An là người cương trực, tính tình thẳng thắn, không màng danh lợi.

Cách sắp xếp nội dung phần Thân bài của văn bản: Tùy vào kiểu văn bản, chủ đề, ý đồ giao tiếp của người viết mà nội dung phần Thân bài được sắp xếp theo trình tự thời gian, không gian, theo sự phát triển của sự việc hay theo mạch suy luận, phù hợp với sự triển khai chủ đề và tiếp nhận của người đọc.

a.

• Đoạn văn (a) nói tới chủ đề cánh rừng chim ở phương Nam.
• Cách sắp xếp theo trình tự: từ xa đến gần, từ trong ra ngoài, từ gần ra xa.

b.

• Đoạn (b) trình bày chủ đề vẻ đẹp của Ba Vì theo mùa trong năm.
• Tác giả tập trung tả vẻ đẹp của Ba Vì theo thời điểm chủ yếu là buổi chiều và ban đêm khi có trăng lên.

c.

- Đoạn (c) chủ đề nói về trí tưởng tượng của dân gian trong truyện truyền thuyết.

- Cách sắp xếp đối xứng: một bên là lịch sử, một bên là truyền thuyết có cốt lõi lịch sử. Sự việc sắp xếp theo mạch suy luận: Nêu luận đề rồi đưa ra dẫn chứng.

•  “Lịch sử thường sẵn những trang đau thương… Ta thử lấy truyện Hai Bà Trưng mà xét…”
• “Nghe Truyện Phù Đổng Thiên Vương, tôi thường tưởng tượng đến một trang nam nhi…” (Nhảy xuống Hồ Tây tắm, xong mới ôm vết thương lên ngựa…)

• Hồng sống xa mẹ nên rất muốn được đi thăm mẹ, nhưng nhận ra dã tâm của người cô nên đã từ chối.
• Khi nghe bà cô nói những lời độc ác về mẹ, cậu bé không giấu nổi tình thương mẹ nên đã khóc.
• Hồng cảm thông, thấu hiểu nỗi khổ của mẹ nên muốn nghiền nát những cổ tục đày đọa mẹ
• Những ý xấu của người cô không làm cho Hồng xa lánh mẹ mà càng khiến em yêu thương mẹ nhiều hơn.

- Cách sắp xếp phần thân bài như trên là không hợp lý.

• Trước hết, cần giải thích nghĩa đen và nghĩa bóng của câu tục ngữ.
• Sau đó chứng minh: Những người thường xuyên chịu khó hòa mình vào đời sống sẽ nắm chắc tình hình, học hỏi được nhiều điều bổ ích⇒ các vị lãnh tụ bôn ba tìm đường cứu nước ⇒ trong thời kì đổi mới, nhờ giao lưu với nước ngoài, ta học tập được công nghệ tiên tiến của thế giới. (trình bày theo trình tự thời gian).