Giải bài tập SBT Lịch Sử 8 Bài 29: Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và những chuyển biến về kinh tế, xã hội ở Việt Nam

Hãy khoanh tròn chữ in hoa trước ý trả lời đúng

Câu 1: Công cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp được tiến hành bắt đầu vào năm

A. 1884

B. 1888

C. 1897

D. 1914

Câu 2: Đứng đầu Liên bang Đông Dương là

A. Tổng thống

B. Thống đốc

C. Thống sứ

D. Toàn quyền

Câu 3: Tổ chức bộ máy nhà nước của Liên Bang Đông Dương gồm có

A. 3 xứ (Bắc Kì, Trung Kì, Nam Kì)

B. 4 xứ (Bắc Kì, Trung Kì, Nam Kì, Lào)

C. 4 xứ (Bắc Kì, Trung Kì, Nam Kì, Cam-pu-chia)

D. 5 xứ (Bắc Kì, Trung Kì, Nam Kì, Cam-pu-chia, Lào)

Câu 4: Các cấp chính trong Liên Bang Đông Dương bao gồm:

A. Kì, phủ, huyện, xã

B. Kì, tỉnh, phủ, huyện, xã

C. Kì, tỉnh, phủ, huyện, châu, xã

D. Tỉnh, phủ, huyện, châu, xã

Câu 5: Ý nào sau đây không phải là chính sách mà thực dân Pháp thực hiện trong quá trình khai thác thuộc địa ở Việt Nam?

A. Ra sức cướp đoạt ruộng đất của nông dân để lập đồn điền, bót lột bằng phát canh thu tô.

B. Bắt nhân dân ta phải đi phu dịch như cướp đường, đào sông, xây cầu,...

C. Đẩy mạnh khai thác mỏ (than và kim loại).

D. Đầu tư vốn vào phát triển công nghiệp.

Câu 6: Hệ thống giáo dục phổ thông được thực dân Pháp chia làm

A. 2 bậc: Tiểu học và Trung học

B. 3 bậc: Ấu học Tiểu học và Trung học

C. 3 bậc: Tiểu học Trung học và Trung học nghề

D. 4 bậc: Ấu học Tiểu học, Trung học và Trung học nghề

Câu 7: Dưới tác động của khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp, xã hội Việt Nam đã có những chuyển biến nào?

A. Xuất hiện giai cấp công nhân.

B. Giai cấp nông dân khổ cực vì bị hai tầng áp bức của đế quốc và phong kiến.

C. Tầng lớp tư sản và tiểu tư sản ra đời.

D. Cả A và B và C đều đúng.

Câu 8: Những giai cấp, tầng lớp ở nước ta lúc bấy giờ có thể tham gia phong trào cách mạng giải phóng dân tộc là

A. Địa chủ, nông dân, tư sản

B. Công nhân, nông dân, tiểu tư sản, tư sản

C. Công nhân, nông dân, tiểu tư sản, địa chủ vừa và nhỏ

D. Công dân và nông dân

Phương pháp giải

Từ các kiến thức đã học ở bài 29. Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và những chuyển biến về kinh tế, xã hội ở Việt Nam được trình bày ở trang 137 SGK Lịch sử 8 để phân tích từng câu và đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.

Ví dụ: Công cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp được tiến hành bắt đầu vào năm 1897

Hướng dẫn giải

1.C            2.D             3.D             4.C

5.C            6.B             7.D              8.C

Hãy nối nội dung ở cột I với nội dung ở cột II cho phù hợp?

Cột I:

1. Giai cấp địa chủ phong kiến 

2. Giai cấp nông dân 

3. Giai cấp công nhân 

4. Tâng lớp tư sản 

5. Tầng lớp tiểu tư sản 

Cột II:

A, là các chủ xưởng thủ công nhỏ, cơ sở buôn bán nhỏ, những viên chức cấp thấp.

B, bị tước đoạt ruộng đất, bị nhiều thứ thuế và vô số các khoản phụ thu của chức dịch trong các làng.

C, đã đầu hàng, làm tay sai cho thực dân Pháp

D, là các nhà thầu khoán, đại lí, chủ xí nghiệp, chủ xưởng, chủ hãng buôn.

E, phần lớn xuất thân từ nông dân, không có ruộng đất nên phải tìm đến các hầm mỏ, nhà máy, đồn điền xin làm công ăn lương.

Phương pháp giải

Xem lại mục 1 trang 140 SGK Lịch sử 8 về những chuyển biến về xã hội Việt Nam (1897 – 1914) ở vùng nông thôn để phân tích và nối các ý với nội dung phù hợp đã cho.

Ví dụ: Giai cấp địa chủ phong kiến đã đầu hàng, làm tay sai cho thực dân Pháp

Hướng dẫn giải

1.C           2.B

3.E           4.D           5.A

Hãy điền chữ Đ (đúng) hoặc chữ S (sai) vào ô ☐ trước các câu sau.

☐ Trong công nghiệp, thực dân Pháp tập trung vào công nghiệp chế biến.

☐ Thực dân Pháp xây dựng hệ thống giao thông vận tải để phục vụ cho việc phát triển kinh tế của thuộc địa.

☐ Hàng hoá của Pháp và hàng hoá các nước khác nhập khẩu vào Việt Nam bị đánh thuế rất nặng.

☐ Chính sách văn hoá, giáo dục của Pháp đã có tác dụng "khai hoá văn minh" cho người bản địa, làm cho người bản địa tin theo văn minh phương Tây.

☐ Giai cấp nông dân Việt Nam rất hăng hái tham ra cách mạng.

Phương pháp giải

Để giải quyết bài tập này các em cần xem lại nội dung các mục I và II.1 được trình bày ở bài 29 SGK Lịch sử 8 để phân tích những chuyển biến về xã hội Việt Nam ở vùng nông thôn và các chính sách văn hóa, giáo dục, kinh tế của Pháp để phân tích từng nhận định.

Hướng dẫn giải

Đúng: 1, 5 

Sai: 2, 3, 4 

Thống kê về tình hình các giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX?

Phương pháp giải

Từ những chuyển biến về xã hội Việt Nam ở vùng nông thôn được trình bày ở trang 140 SGK Lịch sử 8 để trả lời.

- Địa chủ phong kiến: chia thành địa chủ nhỏ và địa chủ lớn.

- Nông dân: rất khốn khổ

- Công nhân: bị phân hóa

- Tư sản: có tinh thần chống Pháp.

Hướng dẫn giải

- Địa chủ phong kiến: Tầng lớp này ít chia làm 2 loại là địa chủ lớn dựa vào Pháp mà áp bức nhân dân,còn địa chủ nhỏ vừa bị chèn ép nên rất có tinh thần chống Pháp

- Nông dân: Phân hóa rỏ rệt, bị chèn ép chủ yếu. -chịu tô thuế nậng nề ... cộng với nạn cướp đất xây dựng đồn điền nhà máy xí nghiệp nên rất khốn khổ

- Công nhân: vào các thành phố xin việc ở nhà máy và xi nghiệp đồn điền (bị phân hóa)

- Tư sản: 

+ Rất có tinh thần chống Pháp tuy nhiên ko phát huy được sức mạnh do thiếu đi sự lãnh đạo

+ Phát triển về số lượng làm việc ở các đồn điền nhà máy -phong trào ban đầu họ chỉ vì quyền lợi kinh tế,theo kiểu hưởng ứng phong trào chống Pháp

+ Tiểu tư sản gồm thấu khoán chỉ xí nghiệp chủ xưởng,.. đây là lớp người đầu của thế hệ tiểu tư sản không có đinh hướng về chính trị

+ Học sinh sinh viên,giáo viên nhà báo,viên chức ... rất có tinh thần chống Pháp là lực lượng lãnh đạo CM sau này.

Các chính sách về kinh tế mà thực dân Pháp thực hiện ở Việt Nam nhằm mục đích gì?

Phương pháp giải

Dựa vào nội dung chính được trình bày ở mục 2. Chính sách kinh tế của Pháp (1897 – 1914) trang 138 SGK Lịch sử 8 để phân tích, trả lời

- Thực dân Pháp thực hiện chính sách kinh tế → biến nước ta thành thị trường tiêu thụ hàng hoá ế thừa và cung cấp nguyên vật liệu.

→ Thủ đoạn của thực dân Pháp

Hướng dẫn giải

Các chính sách về kinh tế mà thực dân Pháp đã thực hiện ở Việt Nam nhằm mục đích:

- Thực dân Pháp thực hiện chính sách kinh tế thực dân phản động và bảo thủ → nhằm biến nước ta thành thị trường tiêu thụ hàng hoá ế thừa và cung cấp nguyên vật liệu cho chúng.

- Thủ đoạn:

+ Thực hiện chính sách độc quyền về kinh tế trên tất cả các ngành nông nghiệp, công nghiệp, thương nghiệp.

+ Đặt ra nhiều thứ thuế vô lý (thuế thân, thuế chợ, thuế đò…)

+ Duy trì phương thức sản xuất phong kiến lạc hậu nhằm mục đích bóc lột tối đa kìm hãm nền kinh tế của nước trong vòng lạc hậu

+ Thực dân Pháp thiết lập một cách hạn chế phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa.

Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp đã tác động như thế nào đến xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX? 

Phương pháp giải

Từ những chuyển biến về xã hội Việt Nam được trình bày ở trang 140 SGK Lịch sử 8 để phân tích những chính sách của thực dân Pháp.

- Giai cấp địa chủ phong kiến đầu hàng

- Giai cấp nông dân bị áp bức bóc lột nặng nề

- Tầng lớp tư sản xuất hiện...

Hướng dẫn giải

Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp tác động đến xã hội Việt Nam:

Bên cạnh các giai cấp cũ không ngừng bị phân hoá, xã hội Việt Nam đã xuất hiện thêm những giai cấp, tầng lớp mới:

- Giai cấp địa chủ phong kiến đã đầu hàng, làm chỗ dựa, tay sai cho thực dân Pháp. Tuy nhiên, có một bộ phận địa chủ vừa và nhỏ có tinh thần yêu nước.

- Giai cấp nông dân, số lượng đông đảo, bị áp bức bóc lột nặng nề nhất, họ sẵn sàng hưởng ứng, tham gia cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. Một bộ phận nhỏ mất ruộng đất vào làm việc trong các hầm mỏ, đồn điền.

- Tầng lớp tư sản đã xuất hiện, có nguồn gốc từ các nhà thầu khoán, chủ xí nghiệp, xưởng thủ công, chủ hãng buôn... bị kìm hãm, chèn ép. Vì thế lực kinh tế nhỏ bé, lệ thuộc nên họ không dám mạnh dạn đấu tranh, chỉ mong muốn có những thay đổi nhỏ để dễ bề làm ăn sinh sống.

- Tiểu tư sản thành thị, bao gồm chủ các xưởng thủ công nhỏ, cơ sở buôn bán nhỏ, viên chức cấp thấp và những người làm nghề tự do. Đó là những người có trình độ học vấn, nhạy bén với thời cuộc nên đã sớm giác ngộ và tích cực tham gia vào cuộc vận động cứu nước đầu thế kỉ XX.

- Công nhân phần lớn xuất thân từ nông dân, làm việc trong các đồn điền, hầm mỏ, nhà máy, xí nghiệp, lương thấp nên đời sống khổ cực, có tinh thần đấu tranh mạnh mẽ chống giới chủ nhằm cải thiện đời sống.

Hãy vẽ sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thực dân Pháp ở Đông Dương. Em có nhận xét gì về tổ chức bộ máy cai trị của thực dân Pháp?

- Nhận xét: ...

Phương pháp giải

Xem lại mục 1. Tổ chức bộ máy Nhà nước Việt Nam (1897 – 1914) trang 137 SGK Lịch sử 8 để phân tích và hoàn thành sơ đồ.

Toàn quyền Đông Dương → Bắc Kì (Thống sứ), Trung Kì (Khâm sứ), Nam Kì (Thống đốc), Cam-pu-chia (Khâm sứ), Lào (Khâm sứ)

Hướng dẫn giải

* Nhận xét: 

- Tổ chức bộ máy cai trị chặt chẽ, bộ máy chính quyền từ trung ương đến cơ sở đều do thực dân Pháp chi phối

- Có sự kết hợp giữa Nhà nước thực dân và chính quyền phong kiến.

- Tất cả đều nhằm phục vụ cho lợi ích của tư bản Pháp.

→ Nhà nước thuộc địa nửa phong kiến.