Giải bài tập SGK Vật lý 6 Bài 10: Lực kế- Phép đo lực. Trọng lượng và khối lượng

Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:

Lực kế(1)… một đầu gắn vào vỏ lực kế, đầu kia gắn một cái móc và một cái (2) ….

Kim chỉ thi chạy trên một (3)……

Phương pháp giải

Để điền từ thích hợp trong khung để vào chỗ trông ta cần nắm rõ cấu tạo của lực kế.

Hướng dẫn giải

• Lực kế lò xo một đầu gắn vào vỏ lực kế, đầu kia gắn một cái móc và một cái kim chỉ thị.
• Kim chỉ thị chạy trên một bảng chia độ.

Vây, từ cần điền vào chỗ trống là:

(1) lò xo

(2) kim chỉ thị

(3) bảng chia độ

Hãy tìm hiểu ĐCNN và GHĐ của lực kế ở nhóm em.

Phương pháp giải

Để tìm hiểu ĐCNN và GHĐ của lực kế ta cần nắm:

- Giới hạn đo (GHĐ) của thước là độ dài lớn nhất ghi trên thước.

- Độ chia nhỏ nhất (ĐCNN) của thước là độ dài giữa hai vạch chia liên tiếp trên thước.

Hướng dẫn giải

Học sinh nghiên cứu lực kế mà nhóm có trên lớp để trả lời. 

• GHĐ của lực kế là giá trị lực lớn nhất ghi trên lực kế.
• ĐCNN của lực kế là khoảng đo giữa 2 vạch chia liên tiếp trên lực kế.

Ví dụ: GHĐ của lực kế là 5N, ĐCNN của lực kế là 0,1 N.

Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:

Thoạt tiên phải điều chỉnh số 0, nghĩa là điều chỉnh sao cho khi chưa đo lực, kim chỉ thị nằm đúng (1)….. Cho (2)…... tác dụng vào lò xo của lực kế. Phải cầm vào vỏ lực kế và hướng sao cho lò xo của lực kế nằm dọc theo (3)…..của lực cần đo.

Phương pháp giải

Để điền từ thích hợp trong khung  vào chỗ trống ta cần nắm rõ cách đo vật bằng lực kế.

Hướng dẫn giải

Thoạt tiên phải điều chỉnh số 0, nghĩa là điều chỉnh sao cho khi chưa đo lực, kim chỉ thị nằm đúng vạch 0. Cho lực cần đo tác dụng vào lò xo của lực kế. Phải cầm vào vỏ lực kế và hướng sao cho lò xo của lực kế nằm dọc theo phương của lực cần đo.

Hãy tìm cách đo trọng lượng của một cuốn sách giáo khoa vật lí 6. So sánh kết quả với các bạn trong nhóm.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta biết cách để móc quyển sách vào lực kế.

Hướng dẫn giải

Khi đo phải cầm lực kế ở tư thế như thế nào? Tại sao phải cầm như thế?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: 

• Trọng lực là lực hút của Trái Đất.
• Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất.

Hướng dẫn giải

• Khi đo, cần phải cầm vào vỏ lực kế và hướng sao cho lò xo của lực kế nằm ở tư thế thẳng đứng.
• Giải thích: vì lực cần đo là trọng lượng có phương thẳng đứng.

Hãy tìm nhưng con số thích hợp để điền vào chỗ trống trong những câu sau:

a) Một quả nặng có khối lượng 100g thì có trọng lượng (1) …N.

b) Một quả cân có khối lượng (2) thì có trong lượng 2N.

c) Một túi đường có khối lượng 1 kg thì có trọng lượng (3)….

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: 

• Trọng lượng của quả cân 100g là 1N.
• Trọng lượng của quả cân 1kg là 10N.

Hướng dẫn giải

Hãy giải thích vì sao trên các cân bỏ tủi bán ở ngoài phố ngưới ta không chia độ theo đơn vị Niuton mà lại chia độ theo đơn vị kilogram? Thực tế các cân bỏ túi là dụng cụ gì?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: 

- Hệ thức giữa trọng lượng và khối lượng của cùng một vật : P = 10.m

trong đó: P là trọng lượng (đơn vị niutơn), m là khối lượng của (đơn vị kilôgam).

Hướng dẫn giải

• Người ta chia độ theo kilôgam mà không chia độ theo Niutơn vì trong cuộc sống người ta cần biết khối lượng của vật, nếu cần biết trọng lượng vật người ta dùng hệ thức P = 10m đế xác định trọng lượng vật.

• Thực chất “cân bỏ túi” chính là một lực kế lò xo. 

Về nhà, hãy làm thử một lực kế, phải nhớ chia độ cho lực kế đó.

Phương pháp giải

Để thử một lực kế ta cần nắm nắm rõ cấu tạo và cơ chế hoạt động của lực kế.

Hướng dẫn giải

Một xe tải có khối lượng 3,2 tấn sẽ có trọng lượng bao nhiêu Niuton.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: 

- Hệ thức giữa trọng lượng và khối lượng của cùng một vật : P = 10m

Trong đó : P là trọng lượng (đơn vị niutơn), m là khối lượng (đơn vị kilôgam).

Hướng dẫn giải

Xe tải có khối lượng là: m = 3,2 tấn = 3 200 (kg)

⇒ Trọng lượng của xe tải là: P = 10.m = 10.3200 = 32 000 (N).

Vậy, trọng lượng của xe tải là P = 32 000 (N).