Giải bài tập SGK Tin học 11 Bài 1: Các thành phần của ngôn ngữ lập trình

Tại sao người ta phải xây dựng các ngôn ngữ lập trình bậc cao?

Phương pháp giải

Từ các kiến thức đã học và nội dung chính được trình bày ở bài 1 SGK môn Tin học 11 để phân tích và đưa ra lí giải phù hợp.

- Ngôn ngữ lập trình bậc cao gần với ngôn ngữ tự nhiên

- Ngôn ngữ lập trình bậc cao nói chung không phụ thuộc vào loại máy

- Ngôn ngữ bậc cao dễ hiểu, dễ hiệu chỉnh...

Hướng dẫn giải

Người ta phải xây dựng các ngôn ngữ lập trình bậc cao, bởi những lí do sau:

- Ngôn ngữ lập trình bậc cao gần với ngôn ngữ tự nhiên hơn, thuận tiện cho đông đảo người lập trình (không cho những người lập trình chuyên nghiệp).

- Ngôn ngữ lập trình bậc cao nói chung không phụ thuộc vào loại máy, cùng một chương trình có thể thực hiện trên nhiều loại máy khác nhau.

- Chương trình viết bằng ngôn ngữ bậc cao dễ hiểu, dễ hiệu chỉnh và dễ nâng cấp hơn.

- Ngôn ngữ lập trình bậc cao cho phép làm việc với nhiều kiểu dữ liệu và cách tổ chức dữ liệu đa dạng, thuận tiện cho mô tả thuật toán.

Chương trình dịch là gì? Tại sao cần phải có chương trình dịch?

Phương pháp giải

Dựa vào các kiến thức đã học và nội dung chính được trình bày ở mục 1 trang 4 SGK môn Tin học 11 để phân tích và đưa ra câu trả lời phù hợp.

- Phân tích chức năng, ngôn ngữ của chương trình dịch.

- Chương trình dịch trải qua hai giai đoạn: phân tích và tổng hợp.

Hướng dẫn giải

- Chương trình dịch là chương trình đặc biệt, có chức năng chuyển đổi chương trình được viết trên ngôn ngữ lập trình bậc cao thành chương trình thực hiện được trên máy tính cụ thể.

- Chúng ta cần phải có chương trình dịch bởi vì chương trình dịch có chức năng chuyển đổi chương trình được viết bằng ngôn ngữ lập trình bậc cao thành chương trình thực hiện được trên máy cụ thể. Nó nhận đầu vào là chương trình viết bằng ngôn ngữ lập trình bậc cao (chương trình nguồn) là dữ liệu vào (Input), thực hiện chuyển đổi sang ngôn ngữ máy (chương trình đích) là kết qua ra (Output).

Ngoài ra, chương trình dịch trải qua hai giai đoạn: phân tích và tổng hợp.

- Giai đoạn phân tích nhằm phân tích chương trình nguồn về từ vựng và cú pháp.

- Giai đoạn tổng hợp nhằm tạo ra chương trình đích gồm ba bước, đó là:

+ Sinh mã trung gian (chuyển chương trình nguồn về chương trình trung gian);

+ Tối ưu mã (chỉnh sửa, tối ưu chương trình trung gian);

+ Sinh mã (tạo chương trình đích từ chương trình trung gian đã tối ưu).

Biên dịch và thông dịch khác nhau như thế nào?

Phương pháp giải

Dựa vào nội dung chính được trình bày ở mục a, b trang 5 SGK môn Tin học 11 để phân tích và đưa ra câu trả lời phù hợp.

Phân tích qua các điểm sau:

- Trình biên dịch duyệt, kiểm tra

- Dịch toàn bộ chương trình

- Trình thông dịch lần lượt dịch từng câu lệnh.

Hướng dẫn giải

Biên dịch và thông dịch khác nhau ở những điểm sau:

- Trình biên dịch duyệt, kiểm tra, phát hiện lỗi, xác định chương trình nguồn có dịch được không.

- Dịch toàn bộ chương trình nguồn thành một chương trình đích có thể thực hiện trên máy và có thể lưu trữ lại để sử dụng về sau khi cần thiết.

- Trình thông dịch lần lượt dịch từng câu lệnh ra ngôn ngữ máy rồi thực hiện ngay câu lệnh vừa dịch được hoặc thông báo lỗi nếu không dịch được.

Hãy cho biết các điểm khác nhau giữa tên dành riêng và tên chuẩn?

Phương pháp giải

Dựa vào các kiến thức đã học và nội dung chính được trình bày ở mục 2 trang 10, 11 SGK môn Tin học 11 để trả lời

- Ý nghĩa của tên

- Mục đích tên

Hướng dẫn giải

- Tên dành riêng được quy định dùng với ý nghĩa riêng xác định, người lập trình không được dùng với ý nghĩa khác.

- Tên chuẩn được ngôn ngữ lập trình dùng với ý nghĩa nhất định nào đó, tuy nhiên người lập trình có thể khai báo và dùng chúng với ý nghĩa và mục đích khác.

Hãy tự viết ra ba tên đúng theo quy tắc của Pascal.

Phương pháp giải

Từ hiểu biết của bản thân và nội dung chính được trình bày ở mục 2 trang 10, 11 SGK môn Tin học 11 để viết tên theo quy tắt Pascal.

Ví dụ:

+ tinhoc

+ tin_hoc_2007

+ hanoi2007

Hướng dẫn giải

- Ba tên đúng theo quy tắc của Pascal và có độ dài khác nhau:

+ tinhoc

+ tin_hoc_2007

+ hanoi2007

- Lưu ý: Tên trong Pascal được đặt theo quy tắc sau đây:

+ Chỉ bao gồm chữ cái, chữ số và dấu gạch dưới

+ Không bắt đầu bằng chữ số

- Độ dài theo quy định của trình dịch (Turbo Pascal không quá 127 kí tự, Free Pascal không quá 255 kí tự).

- Tuy nhiên, tên không nên đặt quá dài hay quá ngắn mà nên đặt sao cho gợi nhớ ý nghĩa đối tượng mang tên đó.

Những biểu diễn sau đây không phải là biểu diễn trong Pascal và chỉ rõ lỗi trong từng trường hợp.

a) 150.0              

b) -22                  

c) 6,23        

d) '43'                

e) A2                  

f) 1.06E-15  

g) 4+6                

h) c                      

i) 'True'

Phương pháp giải

Dựa vào các kiến thức đã học và nội dung chính được trình bày mục 2 trang 10-12 SGK môn Tin học 11 để phân tích và đưa ra lí giải phù hợp

Phân tích lỗi câu, chú ý các dấu chấm, phẩy, nháy, hằng xâu, hằng logic...

Hướng dẫn giải

Những biểu diễn không phải là biểu diễn trong Pascal và lỗi trong từng trường hợp:

c) 6,23 Dấu phẩy phải thay bằng dẩu chấm (.)

e) A20 Là tên chưa có giá trị

g) 4+6 Là biểu thức hằng trong Pascal chuẩn cũng được coi là hằng trong Turbo Pascal (TP)

h) ‘C Sai qui định về hằng xâu: thiếu dấu nháy đơn ở cuối,

i) ‘TRUE’ Là hằng xâu nhưng không phải là hằng lôgic.