Sinh học 6 Bài 24: Phần lớn nước vào cây đi đâu?
Cây cần dùng nước để quang hợp và sử dụng cho một số hoạt động sống khác nên hằng ngày cây phải hút rất nhiều nước. Nhưng theo nghiên cứu của các nhà khoa học cây chỉ giữ lại một phần rất nhỏ. Còn phần lớn nước đi đâu? Cùng eLib giải đáp các thắc mắc này thông qua bài học dưới đây!
Mục lục nội dung
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1. Thí nghiệm xác định phần lớn nước vào cây đi đâu?
a. Thí nghiệm của Dũng và Tú:
Nước trong cây đi đâu?
- Tiến hành thí nghiệm
- Bước 1: Trồng 2 cây tươi vào 2 chậu: Chậu A: ngắt bỏ lá và Chậu B: không ngắt bỏ lá
- Bước 2: Trùm túi nilông vào cả 2 cây.
- Bước 3: Để 2 cây sau 1 giờ, quan sát hiện tượng.
- Nhận xét:
- Chậu đã ngắt bỏ lá sau 1h thành túi vẫn trong.
- Chậu chưa ngắt bỏ lá sau 1h thấy thành túi mờ không nhìn rõ lá nữa.
- Kết luận: Thí nghiệm chỉ chứng minh được ở cây có lá đã có hiện tượng thoát hơi nước, cây không có lá không có hiện tượng đó. Thí nghiệm chưa chứng minh được lượng nước thoát ra là do rễ hút lên.
b. Thí nghiệm của Tuấn và Hải
- Tiến hành thí nghiệm:
- Bước 1: Hai lọ thủy tinh A và B có mức nước bằng nhau trên phủ lớp dầu. Lọ A: cây tươi có rễ, thân, lá. Lọ B: cây tươi có rễ, thân, không có lá
- Bước 2: Đặt cả 2 lọ lên bàn cân sao cho cân thăng bằng.
- Nhận xét: Mực nước ở lọ A giảm hẳn, mực nước ở lọ B giữ nguyên. Cán cân lệch về phía đĩa có lọ B.
- Kết luận:
- Thí nghiệm đã chứng minh được lượng nước do rễ hút lên đã được thoát ra ngoài qua lá.
- Vì mức nước của lọ A (cây có lá) đã bị giảm, chứng tỏ rễ của cây có lá đã hút một lượng nước. Mức nước ở lọ B (cây không có lá) gần như giữ nguyên. Do vậy cán cân lệnh về phía đĩa có lọ B.
1.2. Ý nghĩa của sự thoát hơi nước ở lá
- Tạo sức hút giúp vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá.
- Giúp lá cây khỏi bị đốt nóng dưới ánh nắng mặt trời.
1.3. Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước qua lá?
Các điều kiện bên ngoài như: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm không khí đã ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước.
2. Bài tập minh họa
Câu 1: Vì sao vào những ngày nắng nóng, khô hanh, có gió khô thổi mạnh người ta thường phải tưới nhiều nước hơn những ngày râm mát, nồm ẩm hay lặng gió?
Hướng dẫn giải
Vì những ngày đó cây bị mất nước nhiều. Nên cần cung cấp thêm lượng nước.
Câu 2: Khi nào lá cây thoát hơi nước nhiều?
Hướng dẫn giải
Khi trời nắng nóng, khô hanh, gió khô thổi mạnh.
Câu 3: Nếu cây thiếu nước sẽ xảy ra hiện tượng gì?
Hướng dẫn giải
Lá không quang hợp được, các hoạt động sống khác cũng bị ngưng, cây khô héo và cũng có thể bị chết.
Câu 4: Tại sao khi đánh cây đi trồng ở nơi khác người ta phải chọn ngày râm mát và tỉa bớt lá hoặc cắt ngắn ngọn?
Hướng dẫn giải
Nhằm mục đích làm giảm sự thoát hơi nước qua lá khi cây chưa bén rễ.
3. Luyện tập
3.1. Bài tập tự luận
Câu 1: Vì sao trong thí nghiệm các bạn đều phải sử dụng hai cây tươi: Một cây có đủ thân lá rễ, một cây chỉ có rễ, thân mà không có lá?
Câu 2: Theo em thí nghiệm của nhóm nào đã kiểm tra được điều dự đoán ban đầu? Vì sao em chọn thí nghiệm này?
Câu 3: Sự thoát hơi nước qua lá phụ thuộc vào các điều kiện bên ngoài nào?
3.2. Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Phần lớn nước do rễ hút vào cây được thải ra ngoài môi trường nhờ hiện tượng
A. ra hoa, tạo quả
B. thoát hơi nước qua lá
C. hô hấp ở rễ
D. quang hợp ở lá
Câu 2: Lượng nước thoát ra từ tất cả thực vật trên Trái Đất trung bình mỗi năm là
A. 55 000 tỉ tấn
B. 45 000 tỉ tấn
C. 75 000 tỉ tấn
D. 95 000 tỉ tấn
Câu 3: Thoát hơi nước ở lá có vai trò nào dưới đây ?
A. Điều hoà không khí
B. Giữ cho lá khỏi bị đốt nóng dưới ánh nắng mặt trời
C. Giúp vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá
D. Tất cả các phương án đưa ra
Câu 4: Quá trình thoát hơi nước sẽ diễn ra mạnh mẽ trong điều kiện nào sau đây ?
A. Tất cả các phương án đưa ra
B. Thời tiết nắng nóng
C. Không khí khô hanh
D. Có gió thổi mạnh
4. Kết luận
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Lựa chọn được cách thiết kế 1 thí nghiệm chứng minh cho kết luận : Phần lớn nước do rễ hút vào cây đã được lá cây thải ra ngoài bằng sự thoát hơi nước hoặc cấu tạo lỗ khí phù hợp chức năng thoát hơi nước.
- Nêu được ý nghĩa quan trọng của sự thoát hơi nước qua lá.
- Nêu được những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước qua lá.
- Giải thích được ý nghĩa của một số biện pháp kĩ thuật trong trồng trọt.
Tham khảo thêm
- doc Sinh học 6 Bài 19: Đặc điểm bên ngoài của lá
- doc Sinh học 6 Bài 20: Cấu tạo trong của phiến lá
- doc Sinh học 6 Bài 21: Quang hợp
- doc Sinh học 6 Bài 22: Ảnh hưởng của điều kiện bên ngoài đến quang hợp, ý nghĩa quá trình
- doc Sinh học 6 Bài 23: Cây hô hấp không?
- doc Sinh học 6 Bài 25: Biến dạng của lá