- Đối với những vật thể có nhiều phần rỗng bên trong như lỗ, rãnh… nếu dùng hình chiếu để biểu diễn thì hình vẽ có nhiều nét đứt, làm bản vẽ không rõ ràng, sáng sủa. Trên các bản vẽ kĩ thuật thường dùng mặt cắt và hình cắt để biểu diễn hình dạng và cấu tạo bên trong vật thể.

- Giả sử dùng một mặt phẳng tưởng tượng song song với một mặt phẳng hình chiếu cắt vật thể ra làm hai phần. Chiếu vuông góc phần vật thể ở sau mặt phẳng cắt lên mặt phẳng hình chiếu song song với mặt phẳng cắt đó, được các hình:

- Hình biểu diễn đường bao của vật thể trên mặt phẳng cắt gọi là mặt cắt.

- Hình biểu diễn mặt cắt và đường bao của vật thể sau mặt phẳng cắt gọi là hình cắt.

- Mặt cắt được thể hiện bằng đường kẻ gạch gạch.

- Mặt cắt dùng để biểu diễn tiết diện vuông góc của vật thể.

a. Mặt cắt chập

- Mặt cắt chập được vẽ ngay trên hình chiếu tương ứng, đường bao của mặt cắt được vẽ bằng nét liền mảnh. Mặt cắt chập dùng để biểu diễn vật thể có hình dạng đơn giản

b. Mặt cắt rời

- Mặt cắt rời được vẽ ở ngoài hình chiếu tương ứng, đường bao của mặt cắt được vẽ bằng nét liền đậm. Mặt cắt được vẽ gần hình chiếu và liên hệ với hình chiếu bằng nét gạch chấm mảnh

- Tùy theo cấu tạo của vật thể mà dùng các loại hình cắt khác nhau.

a. Hình cắt toàn bộ

- Sử dụng một mặt phẳng cắt để chia vật thể thành hai phần. Dùng biểu diễn hình dạng bên trong của vật thể

b. Hình cắt một nửa: (bán phần)

- Hình biểu diến môt nửa hình cắt ghép với một nửa hình chiếu, đường phân cách là trục đối xứng vẽ bằng nét gạch chấm mảnh. Hình cắt một nửa dùng để biểu diễn vật thể đối xứng. Thường không vẽ các nét đứt ở phần hình chiếu khi chúng được thể hiện trên phần hình cắt.

c. Hình cắt cục bộ

- Hình biểu diễn một phần vật thể dưới dạng hình cắt. Đường giới hạn của phần hình cắt vẽ bằng nét lượn sóng.

Bài 1: So sánh mặt cắt rời và mặt cắt chập qua 3 đặc điểm (vị trí vẽ, nét vẽ của đường bao và ứng dụng)?

Hướng dẫn giải

Bài 2: Nêu định nghĩa và ứng dụng các loại hình cắt.

Hướng dẫn giải

Câu 1: Hình cắt và mặt cắt dùng để làm gì?

Câu 2: Phân biệt các loại hình cắt: hình cắt toàn bộ, hình cắt một nửa và hình cắt cục bộ.

Câu 1: Mặt cắt là gì?

A. Là hình biểu diễn các đường bao của vật thể nằm trên mặt phẳng cắt

B. Là hình biểu diễn các đường bao của vật thể nằm trên mặt phẳng hình chiếu

C. Là hình biểu diễn các đường bao của vật thể nằm dưới mặt phẳng hình chiếu

D. Là hình biểu diễn các đường bao của vật thể nằm dưới mặt phẳng cắt

Câu 2: Hình cắt là gì?

A. Là hình biểu diễn mặt cắt

B. Là hình biểu diễn mặt cắt và các đường bao của vật thể sau mặt phẳng cắt

C. Là hình biểu diễn các đường bao của vật thể sau mặt phẳng cắt

D. Là hình biểu diễn mặt cắt và các đường bao của vật thể trước mặt phẳng cắt

Câu 3: Có mấy loại mặt cắt:

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Câu 4: Có mấy loại hình cắt?

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Câu 5: Đâu là hình cắt đã học trong chương trình công nghệ 11?

A. Hình cắt toàn bộ

B. Hình cắt một nửa

C. Hình cắt cục bộ

D. Cả 3 đáp án trên

- Sau khi học xong bài này, các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm:

• Khái niệm mặt cắt và hình cắt.
• Ứng dụng và cách vẽ của các mặt cắt: Mặt cắt chập và mặt cắt rời.
• Ứng dụng và cách vẽ của các hình cắt: Hình cắt toàn phần, hình cắt một nửa, hình cắt cục bộ.