Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt Ngữ văn 10 siêu ngắn

- Hoạt động giao tiếp là hoạt động trao đổi tư tưởng, tình cảm giữa con người với con người trong xã hội.

- Trong hoạt động giao tiếp có hai quá trình cơ bản : Quá trình tạo lập văn bản (nói, viết) và quá trình tiếp nhận văn bản (nghe, đọc).

- Các nhận tố tham gia và chi phối hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ: nhân vật, nội dung, hoàn cảnh, mục đích, phương tiện và cách thức giao tiếp

a. Ngôn ngữ nói:

- Hoàn cảnh và điều kiện sử dụng:

Hoàn cảnh trực tiếp trong thời gian, không gian nhất định.

- Các yếu tố phụ trợ:

Từ khẩu ngữ, tiếng lóng, nét mặt, cử chỉ, điệu bộ

b. Ngôn ngữ viết:

- Hoàn cảnh và điều kiện sử dụng:

Gián tiếp (chữ viết), tiếp nhận bằng thị giác, không hạn chế không gian, thời gian

- Các yếu tố phụ trợ:

Hệ thống dấu câu, kí tự, bảng biểu, sơ đồ

Những đặc điểm cơ bản của văn bản:

+ Tập trung nhất quán vào một chủ đề và triển khai chủ đề trọn vẹn.

+ Các câu có sự liên kết chặt chẽ, các ý mạch lạc và có trình tự.

+ Hướng đến mục đích nhất định.

+ Văn bản có dấu hiệu mở đầu và kết thúc.

- Phân tích những đặc điểm của văn bản qua văn bản Ba Bể - huyền thoại và sự thật của Bùi Văn Định (Ngữ văn 10 tập 2, trang 26).

- Thống nhất một chủ đề : truyền thuyết về hòn đảo An Mạ.

- Sự liên kết câu, ý mạch lạc : Các câu trong văn bản được liên kết với nhau bằng các liên từ, từ chuyển tiếp (chuyện kể rằng, rồi bỗng một đêm, duy chỉ có ...) và liên kết theo mạch kể thời gian.

- Sơ đồ phân loại theo phong cách ngôn ngữ :

+ Văn bản:

• Văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ sinh hoạt.

• Văn bản thuộc hong cách ngôn ngữ nghệ thuật.

• Văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ khoa học

• Văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ hành chính

• Văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ chính luận

• Văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ báo chí

- Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt bao gồm:

+ Tính cụ thể

+ Tính cảm xúc

+ Tính cá thể

- Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật bao gồm:

+ Tính hình tượng

+ Tính truyền cảm

+ Tính cá thể hoá

a. Trình bày khái quát về:

 - Nguồn gốc và quan hệ họ hàng của tiếng Việt : thuộc họ Nam Á, gắn với quá trình hình thành và phát triển của dân tộc.

- Lịch sử phát triển tiếng Việt (4 giai đoạn) :

+ Thời kì dựng nước : tiếp xúc lâu dài với tiếng Hán.

+ Thời kì phong kiến độc lập tự chủ : Song song phát triển chữ Hán và chữ Nôm.

+ Thời kì Pháp thuộc : phát triển theo hướng hiện đại hóa.

+ Từ sau CMT8 năm 1945 : Hoàn thiện và chuẩn hóa.

b. Kể tên một số tác phẩm văn học Việt Nam

  - Viết bằng chữ Hán : Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo…

   - Viết bằng chữ Nôm : Truyện Kiều, thơ Nôm Hồ Xuân Hương,…

   - Viết bằng chữ quốc ngữ : Viếng lăng Bác, Mùa xuân nho nhỏ…

- Về ngữ âm và chữ viết:

+ Phát âm đúng, chuẩn.

+ Viết đúng chính tả, đúng quy định.

- Về từ ngữ:

+ Đúng âm thanh, cấu tạo và nghĩa, đặc điểm ngữ pháp của từ.

+ Từ ngữ phù hợp phong cách ngôn ngữ

- Về ngữ pháp:

+ Kết cấu mạch lạc, chặt chẽ, có liên kết.

+ Đúng cấu trúc, dấu câu thích hợp.

- Về phong cách ngôn ngữ:

Sử dụng yếu tố ngôn ngữ thích hợp với phong cách ngôn ngữ toàn văn bản.

 Những ý kiến đúng là : b, d, g, h