Soạn bài Ông lão đánh cá và con cá vàng Ngữ văn 6 tóm tắt

- Những lần ông lão ra biển gặp cá vàng vì mong muốn của mụ vợ như sau:

+ Lần 1: Thế là ông lão đi ra biển.

+ Lần 2: Thế là ông lão lại đi ra biển.

+ Lần 3: Ông lão lại lóc cóc ra biển.

+ Lần 4: Ông lão đành lủi thủi ra biển.

+ Lần 5: Ông lại đi ra biển.

- Việc lặp lại hành động này là chủ ý của truyện cổ tích, nhằm:

+ Gợi ra các tình huống cuốn hút người nghe, người đọc.

+ Mỗi lần lại xuất hiện chi tiết mới: lòng tham của mụ vợ tăng lên, cảnh biển và tâm trạng của ông lão thay đổi.

- Chúng ta có thể thấy rất rõ sự thay đổi cảnh biển qua mỗi lần gọi cá như sau: biển gợn sóng êm ả -> biển xanh đã gợi sóng -> biển xanh nổi sóng dữ dội -> biển nổi sóng mù mịt -> một cơn dông tố kinh khủng kéo đến, mặt biển nổi sóng ầm ầm.

=> Biển xanh cũng nổi sóng dữ dội dần dần. Vì đó là sự giận dữ không chỉ của cá vàng và thiên nhiên mà còn cả sự tức giận của nhân dân trước sự tham lam vô đáy.

- Có thể thấy sự tham lam vô cùng của mụ vợ cũng tăng dần theo: đòi chiếc máng lợn -> đòi nhà rộng -> đòi làm nhất phẩm phu nhân -> mụ vợ đòi làm nhất phẩm phu nhân -> mụ vợ muốn làm Long Vương

- Sự phát triển của cốt truyện dựa trên việc lòng tham, đòi hỏi của mụ vợ ngày càng không giới hạn. Mụ vợ không có công gì với cá vàng nhưng lại đưa ra những đòi hỏi vô lý.

- Sự bội bạc của mụ đối với chồng: chửi chồng “đồ ngốc”, “đồ ngu”, “ngốc sao ngốc thế” -> đỉnh điểm khi mụ tát vào mặt ông lão “Mày cãi à? Mày dám cãi một bà nhất phẩm phu nhân à?".

- Sự bộ bạc đi tới cùng khi người chồng - cũng là ân nhân - mụ coi như chướng ngại vật, mụ gạt ra để cá vàng trực tiếp hầu hạ mụ.

Câu chuyện có kết thúc gợi nhiều suy nghĩ cho người đọc về lòng tham của con người:

- Kết thúc truyện, vợ chồng ông lão trở về cảnh sống như xưa.

- Ý nghĩa: Với ông lão kết thúc như thế, ông lão không mất gì cả mà chỉ như vừa qua một cơn ác mộng. Còn đối với mụ vợ thì đó là một sự trừng trị thích đáng. Câu chuyện nói về đạo lý ác giả ác báo của con người.

- Mụ vợ đã bị cá vàng trừng trị là lấy đi tất cả và trở về như xưa bởi hai tội: tham lam và bội bạc.

- Ý nghĩa hình tượng cá vàng:

+ Tượng trưng cho lòng biết ơn, là đại diện của lòng tốt, cái thiện.

+ Tượng trưng cho chân lí dân gian, trừng trị cái ác.

Có thể đặt như vậy, tuy nhiên nhan đề "Ông lão đánh cá và con cá vàng" sẽ hay hơn nhan đề "Mụ vợ ông lão đánh cá và con cá vàng" vì:

- Về mặt hình thức: nhan đề quá dài.

- Mụ vợ ông lão đánh cá là nhân vật chính, triển khai theo mạch mức độ tăng tiến theo những đòi hỏi vô lý của mụ nhưng sự đối thoại trực tiếp trong truyện là ông lão - con cá.

- Câu chuyện tô đậm lòng tốt, tính thiện của con người.