Giải bài tập SGK Toán 4 Bài: Luyện tập trang 131

Tính:

a) \(\dfrac{8}{3}-\dfrac{5}{3}\);                 b) \(\dfrac{16}{5}-\dfrac{9}{5}\)                c) \(\dfrac{21}{8}-\dfrac{3}{8}\)

Phương pháp giải

Muốn trừ hai phân số cùng mẫu số, ta trừ tử số của phân số thứ nhất cho tử số của phân số thứ hai và giữ nguyên mẫu số.

Hướng dẫn giải

a) \(\dfrac{8}{3}-\dfrac{5}{3}= \dfrac{8-5}{3}=\dfrac{3}{3}=1\) 

b) \(\dfrac{16}{5}-\dfrac{9}{5}= \dfrac{16-9}{5}=\dfrac{7}{5}\)

c) \(\dfrac{21}{8}-\dfrac{3}{8}= \dfrac{21-3}{8}= \dfrac{18}{8}=\dfrac{9}{4}\)

Tính:

a) \(\dfrac{3}{4}-\dfrac{2}{7}\);                           b) \(\dfrac{3}{8}-\dfrac{5}{16}\); 

c) \(\dfrac{7}{5}-\dfrac{2}{3}\)                            d) \(\dfrac{31}{36}-\dfrac{5}{6}\)

Phương pháp giải

Muốn trừ hai phân số khác mẫu số, ta quy đồng mẫu số của hai phân số, rồi trừ hai phân số đó.

Hướng dẫn giải

a) \(\dfrac{3}{4}-\dfrac{2}{7} = \dfrac{21}{28}- \dfrac{8}{28}= \dfrac{13}{28}\)

b) \(\dfrac{3}{8}-\dfrac{5}{16}= \dfrac{6}{16}-\dfrac{5}{16}= \dfrac{1}{16}\)

c) \(\dfrac{7}{5}-\dfrac{2}{3}= \dfrac{21}{15}-\dfrac{10}{15}= \dfrac{11}{15}\)

d) \(\dfrac{31}{36}-\dfrac{5}{6}= \dfrac{31}{36}-\dfrac{30}{36}= \dfrac{1}{36}\)

Tính (theo mẫu) :

Mẫu:   \(2-\dfrac{3}{4}= \dfrac{8}{4}-\dfrac{3}{4}= \dfrac{5}{4}\)

a) \(2-\dfrac{3}{2}\);                  b) \(5-\dfrac{14}{3}\);                   c) \(\dfrac{37}{12}- 3\)

Phương pháp giải

Viết số tự nhiên dưới dạng phân số thích hợp rồi thực hiện phép trừ hai trừ hai phân số như thông thường.

Hướng dẫn giải

a) \(2-\dfrac{3}{2}= \dfrac{4}{2}-\dfrac{3}{2}= \dfrac{1}{2}\)

b) \(5-\dfrac{14}{3}= \dfrac{15}{3}-\dfrac{14}{3}= \dfrac{1}{3}\)

c) \(\dfrac{37}{12}- 3= \dfrac{37}{12}-\dfrac{36}{12}=\dfrac{1}{12}\)

Rút gọn rồi tính :

a) \(\dfrac{3}{15}-\dfrac{5}{35}\);                       b) \(\dfrac{18}{27}-\dfrac{2}{6}\);  

c) \(\dfrac{15}{25}-\dfrac{3}{21}\);                       d) \(\dfrac{24}{36}-\dfrac{6}{12}\)

Phương pháp giải

Rút gọn các phân số thành phân số tối giản (nếu được), sau đó thực hiện phép trừ hai phân số như thông thường.

Hướng dẫn giải

a) \(\dfrac{3}{15}-\dfrac{5}{35}= \dfrac{1}{5}-\dfrac{1}{7}=\dfrac{7}{35}-\dfrac{5}{35}\)\(=\dfrac{2}{35}\)

b) \(\dfrac{18}{27}-\dfrac{2}{6}= \dfrac{2}{3}-\dfrac{1}{3}=\dfrac{1}{3}\)

c) \(\dfrac{15}{25}-\dfrac{3}{21}= \dfrac{3}{5}-\dfrac{1}{7}=\dfrac{21}{35}-\dfrac{5}{35}\)\(=\dfrac{16}{35}\)

d) \(\dfrac{24}{36}-\dfrac{6}{12}= \dfrac{2}{3}-\dfrac{1}{2}= \dfrac{4}{6}-\dfrac{3}{6}\)\(=\dfrac{1}{6}\)

Trong một ngày thời gian để học và ngủ của bạn Nam là \( \dfrac{5}{8}\) ngày, trong đó thời gian học của Nam là \( \dfrac{1}{4}\) ngày. Hỏi thời gian ngủ của bạn Nam là bao nhiêu phần của một ngày ? 

Phương pháp giải

Thời gian ngủ của bạn Nam trong một ngày \(=\) thời gian để học và ngủ của Nam \(-\) thời gian học của Nam.

Hướng dẫn giải

Thời gian ngủ của bạn Nam trong một ngày chiếm số phần của một ngày là:

                   \(\dfrac{5}{8}-\dfrac{1}{4}=\dfrac{3}{8}\) (ngày)

                                      Đáp số: \( \dfrac{3}{8}\) ngày.