Giải SBT Sinh 6 Bài 30: Thụ phấn

Những hoa nhỏ thường mọc thành cụm có tác dụng gì đối với côn trùng và đối với sự thụ phấn của hoa ?

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết Thụ phấn
• Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhuỵ.
• Hoa có hạt phấn rơi vào đầu nhuỵ của chính hoa đỏ gọi là hoa tự thụ phấn
• Những hoa có hạt phấn chuyển đến đầu nhuỵ của hoa khác là hoa giao phấn.
• Những hoa thụ phấn nhờ sâu bọ thường có màu sắc sặc sỡ, có hương thơm, mật ngọt, hạt phấn to và có gai, đầu nhuỵ có chất dính.

Hướng dẫn giải

• Những hoa nhỏ thường mọc thành cụm có tác dụng thu hút côn trùng.
• Côn trùng có thể phát hiện ra chúng từ xa và bay đến hút mật hoặc lấy phấn hoa rồi lại sang hoa khác nên có thể giúp cho nhiều hoa được thụ phấn.

Em hãy nêu những đặc điểm khác nhau cơ bản giữa hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn.

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết Thụ phấn
• Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy 

Hướng dẫn giải

Người ta thường nuôi ong trong các vườn cây ăn quả nhằm mục đích gì ?

Phương pháp giải

Các loài hoa có thể tự thụ phấn, thụ phấn nhờ gió hoặc nhờ sâu bọ

Hướng dẫn giải

Việc nuôi ong trong các vườn cây ăn quả vừa có lợi cho cây, vừa có lợi cho con người:

• Ong lấy phấn hoa sẽ giúp cho sự thụ phấn của hoa, quả đậu nhiều hơn làm cho cây sai quả hơn.
• Ong lấy được nhiều phấn và mật hoa nên ong cũng làm được nhiều mật hơn, tăng nguồn lợi về mật ong.

Trong trường hợp nào con người thường chủ động thụ phấn cho hoa ?

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết Thụ phấn
• Có 2 hình thức thụ phấn là tự thụ phấn và giao phấn

Hướng dẫn giải

Con người thường chủ động thụ phấn cho hoa trong những trường hợp sau:

• Khi sự thụ phấn nhờ động vật hoặc nhờ gió gặp khó khăn, người ta đã thụ phấn bổ sung cho hoa.
• Khi muốn tăng khả năng cho quả và hạt người ta đã chủ động thụ phấn cho hoa hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho hoa giao phấn.
• Khi muốn tạo ra những giống lai mới theo ý muốn, con người đã chủ động thực hiện giao phấn giữa những giống cây khác nhau để kết hợp được nhiều đặc tính tốt vào giống mới.

Em hãy liệt kê vào bảng dưới đây, những điểm khác biệt giữa hoa thụ phấn nhờ sâu bọ và hoa thụ phấn nhờ gió mà em biết.

Phương pháp giải

• Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhuỵ.
• Hoa có hạt phấn rơi vào đầu nhuỵ của chính hoa đỏ gọi là hoa tự thụ phấn
• Những hoa có hạt phấn chuyển đến đầu nhuỵ của hoa khác là hoa giao phấn.
• Những hoa thụ phấn nhờ sâu bọ thường có màu sắc sặc sỡ, có hương thơm, mật ngọt, hạt phấn to và có gai, đầu nhuỵ có chất dính.

Hướng dẫn giải

Những điểm khác biệt giữa hoa thụ phấn nhờ sâu bọ và hoa thụ phấn nhờ gió:

Những cây có hoa nở về ban đêm như nhài, quỳnh, dạ hương có đặc điểm gì để thu hút sâu bọ ?

Phương pháp giải

• Xem lại  lý thuyết Thụ phấn
• Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ có đặc điểm: hạt phấn to và có gai, đầu nhụy có chất dính

Hướng dẫn giải

• Các hoa nở về đêm như hoa nhài, hoa quỳnh, hoa dạ hương thường có màu trắng, có tác dụng làm cho hoa nổi bật trong đêm tối khiến côn trùng dễ nhận ra.
• Ngoài ra, những hoa này còn có mùi thơm rất đặc biệt cũng có tác dụng dẫn đường để côn trùng tìm đến mặc dầu chúng có thể chưa nhìn thấy hoa.

Hoa tự thụ phấn là

A. hoa đơn tính, thời gian chín của nhị đồng thời so với nhuỵ.

B. hoa lưỡng tính, thời gian chín của nhị đồng thời so với nhuỵ.

C. hoa đơn tính, thời gian chín của nhị không đồng thời so với nhuỵ.

D. hoa lưỡng tính, thời gian chín của nhị không đồng thời so với nhuỵ.

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết Thụ phấn
• Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy.

Hướng dẫn giải

Hoa tự thụ phấn là hoa lưỡng tính, thời gian chín của nhị đồng thời so với nhuỵ.

Chọn B

Hoa giao phấn là

A. hoa đơn tính, thời gian chín của nhị đồng thời so với nhuỵ.

B. hoa lưỡng tính, thời gian chín của nhị đồng thời so với nhuỵ.

C. hoa đơn tính hoặc hoa lưỡng tính, thời gian chín của nhị đồng thời so với nhuỵ.

D. hoa đơn tính hoặc hoa lưỡng tính, thời gian chín của nhị không đồng thời so với nhuỵ.

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết Thụ phấn
• Ở thực vật có hoa có 2 hình thức thụ phấn là tự thụ phấn và giao phấn.

Hướng dẫn giải

Hoa giao phấn là hoa đơn tính hoặc hoa lưỡng tính, thời gian chín của nhị có thể không đồng thời so với nhuỵ.

Chọn D

Nhóm hoa nào sau đây gồm toàn những hoa tự thụ phấn ?

A. Hoa bưởi, hoa ngô, hoa mướp.

B. Hoa lúa, hoa đậu xanh, hoa lạc

C. Hoa phong lan, hoa dừa, hoa cau.

D. Hoa dưa chuột, hoa phi lao, hoa thị.

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết Thụ phấn
• Hoa tự thụ phấn thường là hoa lưỡng tính

Hướng dẫn giải

Nhóm hoa gồm toàn những hoa tự thụ phấn: Hoa lúa, hoa đậu xanh, hoa lạc.

Chọn B

Nhóm hoa nào sau đây gồm toàn những hoa thụ phấn nhờ gió ?

A. Hoa dạ hương, hoa quỳnh.

B. Hoa phong lan, hoa mướp.

C. Hoa ngô, hoa phi lao.

D. Hoa bưởi, hoa bìm bìm.

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết Thụ phấn
• Những cây thụ phấn nhờ gió thường có hoa nằm ở ngọn cây; bao hoa thường tiêu giảm; chỉ nhị dài, hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ; đầu nhuỵ thường có lông dính.

Hướng dẫn giải

Nhóm hoa gồm toàn những hoa thụ phấn nhờ gió: Hoa ngô, hoa phi lao.

Chọn C

Đặc điểm nào sau đây là của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ ?

A. Bao hoa tiêu biến hoặc có cấu tạo đơn giản.

B. Hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ.

C. Chỉ nhị dài, hoa thường ở đầu cành.

D. Hạt phấn to và có gai, đầu nhuỵ có chất dính.

Phương pháp giải

• Xem lại lý thuyết Thụ phấn
• Những hoa thụ phấn nhờ sâu bọ thường có các đặc điểm thu hút sự chú ý của sâu bọ, hạt phấn phải bám được trên người sâu bọ khi chúng bay đi.

Hướng dẫn giải

Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu bọ là: Hạt phấn to và có gai, đầu nhuỵ có chất dính.

Chọn D