Giải bài tập SGK Vật lý 7 Bài 8: Gương cầu lõm

Ảnh của cây nến quan sát được trong gương cầu lõm ở thí nghiệm trên là ảnh gì? So với cây nến thì ảnh của nó lớn hơn hay nhỏ hơn?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần quan sát thí nghiệm.

Hướng dẫn giải

Ảnh của cây nến quan sát được trong gương cầu lõm ở thí nghiệm trên là ảnh ảo, lớn hơn cây nến.

Hãy bố trí một thí nghiệm để so sánh ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm với ảnh của cùng vật đó tạo bởi gương phẳng. Mô ta cách bố trí thí nghiệm. Nêu kết quả so sánh.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần bố trí thí nghiệm như hình 8.1 sau đó quan sát ảnh.

Hướng dẫn giải

• Cách bố trí thí nghiệm: Đặt hai cây nến giống nhau thẳng đứng, cách gương phẳng và gương cầu lõm một khoảng bằng nhau.

• Nhận thấy ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm lớn hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gương phẳng.
• Đặt một vật gần sát gương cầu lõm, nhìn vào gương thấy một ảnh ảo không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật.

Quan sát chùm tia phản xạ xem nó có đặc điểm gì?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần quan sát thí nghiệm ở hình 8.2

Hướng dẫn giải

Chùm tia phản xạ giao nhau (hội tụ) tại một điểm ở trước gương.

Chiếu một chùm tia tới song song lên một gương cầu lõm ta thu được một chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm ở trước gương.

Hình 8.3 là một thiết bị dùng gương cầu lõm hứng ánh sáng mặt trời để nung nóng vât. Hãy giải thích vì sao vật đó lại nóng lên.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: Chiếu một chùm tia tới song song lên một gương cầu lõm, ta thu được một chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm ở trước gương.

Hướng dẫn giải

• Chùm sáng từ mặt trời tới gương coi như chùm tia tới song song có nhiệt năng lớn.

• Mặt Trời ở rất xa ta nên chùm sáng từ mặt trời tới gương coi như chùm tia tới song song, cho chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm ở phía trước gương.

• Ánh sáng Mặt Trời có nhiệt năng lớn cho nên vật để ở chỗ ánh sáng hội tự sẽ nóng lên.

Bằng cách di chuyển đèn pin, hãy tìm vị trí của S để thu được chum phản xạ là một chùm sang song song

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần tiến hành thí nghiệm như hình 8.4

Hướng dẫn giải

Một nguồn sáng nhỏ S đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp, có thể cho một chùm tia phản xạ song song.

Xoay pha đèn đến vị trí thích hợp để thu được chùm phản xạ song song từ pha đèn chiếu xạ. Giải thích vì sao nhờ có pha đèn mà đèn pin có thể chiếu ánh sáng đi xa mà vẫn sáng rõ?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: Gương cầu lõm có tác dụng biến đổi một chùm tia tới song song thành một chùm tia phản xạ hội tụ vào một điểm và ngược lại, biến đổi một chùm tia tới phân kì thích hợp thành một chùm tia phản xạ song song.

Hướng dẫn giải

Nhờ có gương cầu lõm trong pha đèn pin nên khi xoay pha đèn đến vị trí thích hợp ta sẽ thu được một chùm sáng phản xạ song song ánh sáng sẽ truyền đi được xa không bị phân tán mà vẫn sáng rõ.

Muốn thu được chùm sáng hội tụ từ đèn ra thì phải xoay pha đèn để cho bóng đèn ra xa hay lại gần gương?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta quan sát thực tế.

Hướng dẫn giải

Muốn thu được chùm sáng hội tụ từ đèn pin phát ra thì chùm tia sáng chiếu vào phải là chùm tia sáng song song.

⇒ Ta phải xoay pha đèn để cho bóng đèn ra xa gương.