Giải bài tập SGK Vật lý 6 Bài 8: Trọng lực- Đơn vị lực

Tiến hành thí nghiệm treo quả nặng vào lò xo và trả lời các câu hỏi sau:

Lò xo có tác dụng lực vào quả nặng không? Lực đó có phương và chiều như thế nào? Tại sao quả nặng vẫn đứng yên?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần quan sát thí nghiệm ở hình 8.1 và nắm rõ lý thuyết Vật lý về:

- Trọng lực là lực hút của Trái Đất.

- Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất.

Hướng dẫn giải

• Lò xo có tác dụng lực vào quả nặng (đó là lực kéo).

• Lực này có phương thẳng đứng, chiều ngược lại với chiều hướng vào Trái Đất. 

• Quả nặng vẫn đứng yên vì chịu tác dụng của hai lực cân bằng: Lực kéo của lò xo tác dụng vào đã cân bằng với trọng lượng của vật.

Điều gì chứng tỏ có một lực tác dụng lên viên phấn? Lực đó có phương và chiều như thế nào?

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần phân tích thí nghiệm và nắm:

- Trọng lực là lực hút của Trái Đất.

- Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất.

Hướng dẫn giải

• Viên phấn luôn luôn có xu hướng rơi xuống đất (do tác dụng của trọng lực).
• Trọng lực có phương thẳng đứng và chiều luôn hướng về phía trái đất.

Tìm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:

- Lò xo bị dãn dài ra đã tác dụng vào quả nặng một lực kéo lên phía trên. Thế mà quả nặng vẫn đứng yên. Vậy phải có một lực nữa tác dụng vào quả nặng hướng xuống phía dưới để (1)...........với lực của lò xo. Lực này do (2)............ tác dụng lên quả nặng.

- Khi viên phấn được buông ra, nó bắt đầu rơi xuống. Chuyển động của nó đã bị (3)..............Vậy phải có một (4)...........viên phấn xuống phía dưới. Lực này do (5)...........tác dụng lên viên phấn.

Phương pháp giải

Để tìm từ thích hợp trong khung điền vào chỗ trống ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về hai lực cân bằng, kết quả tác dụng của lực và trọng lực.

Hướng dẫn giải

• Lò xo bị dãn dài ra đã tác dụng vào quả nặng một lực kéo lên phía trên. Thế mà quả nặng vẫn đứng yên. Vậy phải có một lực nữa tác dụng vào quả nặng hướng xuống phía dưới để cân bằng với lực của lò xo. Lực này do Trái Đất tác dụng lên quả nặng.
• Khi viên phấn được buông ra, nó bắt đầu rơi xuống. Chuyển động của nó đã bị biến đổi. Vậy phải có một lực hút viên phấn xuống phía dưới. Lực này do Trái Đất tác dụng lên viên phấn.

Vậy, các từ cần điền vào chỗ trống là:

(1) - cân bằng;                          

(2) - Trái Đất;                            

(3) - biến đổi;

(4) - lực hút;

(5) - Trái Đất.

Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:

a) Khi quả nặng treo trên dây dọi đứng yên thì trọng lực tác dụng vào quả nặng đã (1)...... với lực kéo của sợi dây. Do đó, phương của trọng lực cũng là phương của (2)...., tức là phương (3).........

b) Căn cứ vào hai thí nghiệm ở hình 8.1 và 8.2 ta có thể kết luận là chiều của trọng lực hướng (4).......

Phương pháp giải

Để điền từ thích hợp trong khung để vào chỗ trống ta cần nắm:

- Trọng lực là lực hút của Trái Đất.

- Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất.

Hướng dẫn giải

a) Khi quả nặng treo trên dây dọi đứng yên thì trọng lực tác dụng vào quả nặng đã cân bằng với lực kéo của sợi dây. Do đó, phương của trọng lực cũng là phương của dây dọi, tức là phương thẳng đứng.

b) Căn cứ vào hai thí nghiệm ở hình 8.1 và 8.2 ta có thể kết luận là chiều của trọng lực hướng từ trên xuống dưới.

Vậy, từ cần điền vào chỗ trống là:

(1) - cân bằng;                   (3) - thẳng đứng;

(2) - dây dọi;                      (4) - từ trên xuống dưới.

Tìm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu:

Trọng lực có phương (1)................và có chiều (2)..............

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm

- Trọng lực là lực hút của Trái Đất.

- Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất.

Hướng dẫn giải

Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều từ trên xuống dưới.

Vậy, từ cần điền vào chỗ trống là:

(1) - thẳng đứng;

(2) - từ trên xuống dưới.

Treo một dây dọi phía trên mặt nước đứng yên của một chậu nước. Mặt nước là nằm ngang. Hãy dùng một thước êke để tìm mối liên hệ giữa phương thẳng đứng và mặt nằm ngang.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm

- Trọng lực là lực hút của Trái Đất.

- Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất.

Hướng dẫn giải

Mối liên hệ giữa phương thẳng đứng và mặt nằm ngang:

Phương thẳng đứng và phương ngang tạo với nhau 1 góc vuông.