So sánh (tiếp theo) Ngữ văn 6

- Có hai kiểu so sánh: So sánh ngang bằng và so sánh không ngang bằng.

- Ví dụ:

+ So sánh ngang bằng: Trời xanh trong điểm những áng mây bồng bềnh trôi như má thiếu nữ ngày xuân.

+ So sánh không ngang bằng: Tình yêu thương đối với các em học sinh của thầy cô giáo còn rộng lớn hơn biển cả.

- So sánh có tác dụng gợi hình giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động.

- So sánh có tác dụng giúp biểu hiện tư tưởng, tình cảm một cách sâu sắc.

Câu 1: Em hãy phân loại và nêu tác dụng của các kiểu so sánh trong những ngữ liệu dưới đây:

(1) “Người là cha, là bác, là anh

Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ”.

(Sáng tháng Năm - Tố Hữu)

(2) “Con đi trăm núi ngàn khe

Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm

Con đi đánh giặc mười năm

Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi”.

(Bầm ơi - Tố Hữu)

Gợi ý trả lời:

- Ngữ liệu (1) là so sánh ngang bằng. Nhằm nhấn mạnh vai trò và ca ngợi những tình cảm mà Bác đã dành cho nhân dân Việt Nam.

- Ngữ liệu (2) là so sánh không ngang bằng. Nhằm khắc họa nỗi nhớ, tình yêu thương của người con dành cho người mẹ của mình ở quê nhà.

Câu 2: Em hãy viết một đoạn văn có sử dụng kiểu so sánh ngang bằng.

Gợi ý trả lời:

Em rất thích được về quê vì nơi đây rất yên bình, đặc biệt em rất thích được ngắm nhìn cánh đồng lúa chín quê em. Mỗi buổi sáng ở cánh đồng lúa đều ngào ngạt hương thơm, trên bầu trời có những đám mây trắng bay lơ lửng trên cao như những cây kẹo bông gòn. Trên đường đi dạo nhìn lại phía cánh đồng mới thật là đẹp, cánh đồng lúa rộng bao la, vàng ươm. Sáng sớm, trên cánh đồng không khí mát mẻ, yên tĩnh, cảm giác thật là yên bình. Những cây lúa vàng óng đung đưa trong gió như đang vui đùa. Những cây lúa rì rầm chuyện trò, nô đùa trông thật vui. Trên cành cây gần đó, Những chú chim hot líu lo nghe thật vui tai. Chị gió, chị mây nô đùa làm cho không khí càng thêm dịu. Cánh đồng lúa buổi sáng sớm mới đẹp làm sao! Không khí ở quê buổi sáng hòa trộn lại với cánh đồng lúa trông thật đẹp và yên bình. Em rất thích ngắm cảnh cánh đồng lúa vào buổi sáng.

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Nắm được các kiểu so sánh

- Nắm được tác dụng của phép so sánh.

- Biết vận dụng phép so sánh khi viết văn.