Giải bài tập SGK Toán 4 Bài: Phép trừ phân số (tiếp theo)

Tính: 

a) \(\dfrac{4}{5}-\dfrac{1}{3}\);                             b) \(\dfrac{5}{6}-\dfrac{3}{8}\) 

c) \(\displaystyle {8 \over 7} - {2 \over 3}\)                              d) \(\dfrac{5}{3}-\dfrac{3}{5}\)

Phương pháp giải

Muốn trừ hai phân số khác mẫu số, ta quy đồng mẫu số của hai phân số, rồi trừ hai phân số đó.

Hướng dẫn giải

a) \(\dfrac{4}{5}-\dfrac{1}{3}\);       

+ Quy đồng mẫu số hai phân số: 

\(\dfrac{4}{5}= \dfrac{4×3}{5×3}=\dfrac{12}{15}\);                  \(\dfrac{1}{3}= \dfrac{1×5}{3×5}=\dfrac{5}{15}\).

+ Trừ hai phân số: \(\dfrac{4}{5}-\dfrac{1}{3}=\dfrac{12}{15}-\dfrac{5}{15}=  \dfrac{7}{15}\)

b) \(\dfrac{5}{6}-\dfrac{3}{8}\)

+ Quy đồng mẫu số hai phân số: 

\(\dfrac{5}{6}= \dfrac{5×8}{6×8}=\dfrac{40}{48}\);                  \(\dfrac{3}{8}= \dfrac{3×6}{8×6}=\dfrac{18}{48}\)

+ Trừ hai phân số: \(\dfrac{5}{6}-\dfrac{3}{8}= \dfrac{40}{48}- \dfrac{18}{48}= \dfrac{22}{48} =\dfrac{11}{24} \)

Hoặc :

+ Quy đồng mẫu số hai phân số: 

\(\dfrac{5}{6}= \dfrac{5×4}{6×4}=\dfrac{20}{24}\);                  \(\dfrac{3}{8}= \dfrac{3×3}{8×3}=\dfrac{9}{24}\)

+ Trừ hai phân số: \(\dfrac{5}{6}-\dfrac{3}{8}= \dfrac{20}{24}- \dfrac{9}{24}=\dfrac{11}{24} \)

c) \(\displaystyle {8 \over 7} - {2 \over 3}\) 

+ Quy đồng mẫu số hai phân số: 

\(\displaystyle {8 \over 7} = {{8×3} \over {7×3}} = {{24} \over {21}}\);                  \(\displaystyle {2 \over 3} = {{2×7} \over {3×7}} = {{14} \over {21}}\)

+ Trừ hai phân số: \(\displaystyle {8 \over 7} - {2 \over 3} = {{24} \over {21}} - {{14} \over {21}} = {{10} \over {21}}\)

d) \(\dfrac{5}{3}-\dfrac{3}{5}\)

+ Quy đồng mẫu số hai phân số:

\(\dfrac{5}{3}= \dfrac{5×5}{3×5}= \dfrac{25}{15}\);                  \(\dfrac{3}{5}= \dfrac{3×3}{5×3}= \dfrac{9}{15}\)

+ Trừ hai phân số: \(\dfrac{5}{3}-\dfrac{3}{5}= \dfrac{25}{15}- \dfrac{9}{15}=  \dfrac{16}{15}\)

Tính :

a) \(\dfrac{20}{16}- \dfrac{3}{4}\);                         b) \(\dfrac{30}{45}- \dfrac{2}{5}\)

c) \(\dfrac{10}{12}- \dfrac{3}{4}\) ;                        d) \(\dfrac{12}{9}- \dfrac{1}{4}\)

Phương pháp giải

Rút gọn các phân số thành các phân số tối giản (nếu được), sau đó thực hiện phép trừ hai phân số như thông thường.

Hướng dẫn giải

a) \(\dfrac{20}{16}- \dfrac{3}{4}= \dfrac{20:4}{16:4}-\dfrac{3}{4}= \dfrac{5}{4}- \dfrac{3}{4}\) \(=\dfrac{2}{4} = \dfrac{1}{2} \)

b) \(\dfrac{30}{45}- \dfrac{2}{5}=\dfrac{30:15}{45:15}- \dfrac{2}{5}= \dfrac{2}{3}- \dfrac{2}{5}\)\(= \dfrac{10}{15}-\dfrac{6}{15}=\dfrac{4}{15}\)

c) \(\dfrac{10}{12}- \dfrac{3}{4}= \dfrac{10:2}{12:2}- \dfrac{3}{4}= \dfrac{5}{6}- \dfrac{3}{4}\)\(= \dfrac{20}{24}- \dfrac{18}{24}= \dfrac{2}{24} = \dfrac{1}{12}\)

Hoặc : \(\dfrac{10}{12}- \dfrac{3}{4}= \dfrac{10:2}{12:2}- \dfrac{3}{4}= \dfrac{5}{6}- \dfrac{3}{4}\)\(= \dfrac{10}{12}- \dfrac{9}{12}= \dfrac{1}{12}\)

d) \(\dfrac{12}{9}- \dfrac{1}{4}= \dfrac{12:3}{9:3}- \dfrac{1}{4}= \dfrac{4}{3}- \dfrac{1}{4}\)\(= \dfrac{16}{12}-\dfrac{3}{12}=\dfrac{13}{12}\).

Trong một công viên có \( \dfrac{6}{7}\) diện tích đã trồng hoa và cây xạnh, trong đó \( \dfrac{2}{5}\) diện tích của công viên đã trồng hoa. Hỏi diện tích để trồng cây xanh là bao nhiêu phần diện tích của công viên ?

Phương pháp giải

Diện tích trồng cây xanh \(=\) tổng diện tích đã trồng hoa và cây xanh \( -\) diện tích đã trồng hoa.

Hướng dẫn giải

Diện tích trồng cây xanh chiếm số phần diện tích công viên là :

\(\dfrac{6}{7}- \dfrac{2}{5}= \dfrac{16}{35}\) (diện tích công viên)

Đáp số: \( \dfrac{16}{35}\) diện tích công viên.