Giải bài tập SGK Sinh học 11 Bài 29: Điện thế hoạt động và sự lan truyền xung thần kinh

- Điện thế hoạt động là gì? Điện thế hoạt động được hình thành như thế nào?

Phương pháp giải

- Xem Điện thế hoạt động và sự lan truyền xung thần kinh, trình bày khái niệm điện thế hoạt động, cơ chế hình thành điện thế hoạt động.

Hướng dẫn giải

- Điện thế hoạt động là sự biến đổi điện thế nghỉ ở màng tế bào từ phân cực sang mất phân cực, đảo cực và tái phân cực.

- Điện thế hoạt động được hình thành như sau:

+ Giai đoạn mất phân cực: Khi bị kích thích, tính thấm của màng tế bào thay đổi, cổng Na+ mở nên Na+ khuếch tán từ phía ngoài vào phía trong màng. Do các ion Na lích điện dương nên khi vào làm trung hòa điện tích âm ở bên trong tế bào dẫn đến sự chênh lệch điện thế ở hai bên màng tế bào giảm nhanh từ 70mV tới 0mV (hình 29.2A).

+ Chú thích:

• A: Giai đoạn mất phân cực và đảo cực.
• B: Giai đoạn tái phân cực

+ Giai đoạn đảo cực: Các ion Na tích điện dương đi vào trong không những đủ để làm trung hòa điện tích âm ở bên trong mà các ion Na còn vào dư thừa dẫn đến bên trong màng tích điện dương (+35mV) so với bên ngoài màng tích điện âm.

+ Giai đoạn tái phân cực: Do bên trong màng lúc này tích điện dương nên tính thấm của màng đối với Na+ giảm, cổng Na+ đóng lại. Tính thấm của màng đối với K+ lúc này tăng lên, cổng K* mở rộng ra. Vì vậy, K+ khuếch tán từ trong ra ngoài màng làm cho bên ngoài màng trở nên tích điện đương so với bên trong tích điện âm và khôi phục lại điện thế nghỉ ban đầu - 70mV (hình 29.2B).

Đánh dấu X vào ô □ cho các vị trí trả lời đúng về điện thế hoạt động

□ a) Trong giai đoạn mất phân cực, Na+ khuếch tán từ trong ra ngoài tế bào

□ b) Trong giai đoạn mất phân cực, Na+ khuếch tán từ ngoài vào trong tế bào

□ c) Trong giai đoạn tái phân cực, Na+ khuếch tán từ trong ra ngoài tế bào

□ d) Trong giai đoạn tái phân cực, K+ khuếch tán từ ngoài vào trong tế bào

Phương pháp giải

- Xem lại các giai đoạn hình thành điện thế hoạt động.

Hướng dẫn giải

- Câu đúng về điện thế hoạt động là:

• Trong giai đoạn mất phân cực, Na+ khuếch tán từ ngoài vào trong tế bào
• Trong giai đoạn tái phân cực, Na+ khuếch tán từ trong ra ngoài tế bào

⇒ Đáp án: b và c

- So sánh cách lan truyền của xung thần kinh trên sợi thần kinh không có bao miêlin và có bao miêlin.

Phương pháp giải

- Xem lại Điện thế hoạt động và sự lan truyền xung thần kinh, so sánh cách lan truyền của xung thần kinh không có bao miêlin và có bao miêlin.

Hướng dẫn giải

- So sánh cách lan truyền của xung thần kinh trên sợi thần kinh không có bao miêlin và có bao miêlin:

• Trên sợi thần kinh không có bao miêlin. xung thần kinh lan truyền liên tục từ vàng này sang vàng khác.
• Trên sợi thần kinh có bao miêlin, xung thần kinh lan truyền theo cách nhảy cóc, từ co Ranvie này sang eo Ranvie khác. Do lan truyền theo lối nhảy cóc nên tốc độ lan truyền nhanh hơn so với trên sợi thần kinh không có bao miêlin.