Giải bài tập SGK Hóa 9 Bài 11: Phân bón hóa học

Có những loại phân bón hóa học: KCl, NH₄NO₃, NH₄Cl, (NH₄)₂SO₄, Ca₃(PO₄)₂, Ca(H₂PO₄)₂, (NH₄)₂HPO₄, KNO₃.

a) Hãy cho biết tên hóa học của những phân bón nói trên.

b) Hãy sắp xếp những phân bón này thành hai nhóm phân bón đơn và phân bón kép.

c) Trộn những phân bón nào với nhau ta được phân bón kép NPK?

Phương pháp giải

a) Đọc tên = tên cation + tên gốc anion

b) Phân bón đơn: là phân bón chỉ chứa 1 nguyên tố dinh dưỡng.

+ Phân đạm: chỉ chứa nguyên tố N

+ Phân lân: chỉ chứa nguyên tố P

+ Phân kali: chỉ chứa nguyên tố K

- Phân bón kép: là loại phân chứa từ 2 nguyên tố dinh dưỡng trở lên

c) Ta trộn phân phân bón đơn chứa nguyên tố N, P, K theo một tỉ lệ nhất định.

Hướng dẫn giải

Câu a

KCl: kali clorua

NH₄NO₃: amoni nitrat

NH₄Cl:  amoni clorua

(NH₄)₂SO₄: amoni sunfat

Ca₃(PO₄)₂:  canxi photphat

Ca(H₂PO₄)₂: canxi đihidrophotphat

(NH₄)₂HPO₄: điamoni hiđrophotphat

KNO­₃: kali nitrat

Câu b

-Nhóm phân bón dạng đơn

+ Phân đạm: NH₄NO₃ ,NH₄Cl, (NH₄)₂SO₄

+ Phân lân: Ca₃(PO₄)_2, Ca(H₂PO₄)₂

+ Phân kali: KCl

- Nhóm phân bón dạng kép: (NH₄)₂HPO₄ ,KNO­₃

c) Để có phân bón kép NPK ta trộn các phân bón NH₄NO₃ , (NH₄)₂HPO₄ và KCl theo một tỉ lệ nhất định.

Có 3 mẫu phân bón hóa học không ghi nhãn là: phân kali KCl, phân đạm NH₄NO₃ và phân supephotphat (phân lân) Ca(H₂PO₄)₂. Hãy nhận biết mỗi mẫu phân bón trên bằng phương pháp hóa học.

Phương pháp giải

Để nhận biết các mẫu phân bón trên ta dựa vào tính chất hóa học đặc trưng của mỗi loại phân để lựa chọn hóa chất và phương pháp phù hợp.

Trong bài này dùng dung dịch Ca(OH)₂ làm thuốc thử để nhận biết.

Hướng dẫn giải

Dùng dung dịch Ca(OH)₂ làm thuốc thử để nhận biết.

Cho dung dịch Ca(OH)₂ vào mẫu thử của dung dịch các loại phân bón trên và đun nhẹ:

- Nếu có khí mùi khai NH₃ thoát ra là NH₄NO₃

2NH₄NO₃ + Ca(OH)₂  \(\xrightarrow{{{t^o}}}\) Ca(NO₃)₂ + 2NH₃↑ + 2H₂O

- Nếu có kết tủa xuất hiện là Ca(H₂PO₄)₂

2Ca(OH)₂ + Ca(H₂PO₄)₂ → Ca₃(PO₄)₂↓ + 4H₂O

- Không có hiện tượng gì là KCl.

Một người làm vườn đã dùng 500 g (NH₄)₂SO₄ để bón rau.

a) Nguyên tố dinh dưỡng nào có trong loại phân bón này?

b) Tính thành phần phần trăm của nguyên tố dinh dưỡng trong phân bón.

c) Tính khối lượng của nguyên tố dinh dưỡng bón cho ruộng rau.

Phương pháp giải

a) Trong loại phân trên có chứa nguyên tố N → nguyên tố dinh dưỡng.

b) Tính khối lượng mol phân tử phân bón đó, suy ra %N

c) Trong 132g (NH₄)₂SO₄ có 28g N

Trong 500g (NH₄)₂SO₄ có x g N

Suy ra x.

Hướng dẫn giải

Câu a

Nguyên tố dinh dưỡng là đạm (nitơ).

Câu b

Thành phần phần trăm của N trong (NH₄)₂SO₄:

\(\begin{gathered}
  {M_{{{(N{H_4})}_2}S{O_4}}} = 132\;g \hfill \\
  \% N = \frac{{28}}{{132.100\% }} = 21,21\;\%  \hfill \\ 
\end{gathered} \)

Câu c

Khối lượng của nguyên tố dinh dưỡng bón cho ruộng rau:

Trong 132g (NH₄)₂SO₄ có 28g N

Trong 500g (NH₄)₂SO₄ có x g N

\( \Rightarrow x = \frac{{28.500}}{{132}} = 106\;g\)

Vậy khối lượng nitơ có trong phân bón là 106 gam.