Giải bài tập SBT Sinh học 9 Bài 3: Lai một cặp tính trạng (tt)

Cho hai nòi thuần chủng lông đen và lông trắng lai với nhau được F1 đều lông đen.

a) Cho F1 tiếp tục giao phối với nhau được F2 cũng chỉ xuất hiện lông đen và lông trắng. Xác định tỉ lệ kiểu hình ở F2.

b) Cho F1 lai phân tích thì kết quả về kiểu gen và kiểu hình của phép lai như thế nào? Biết rằng, màu lông do 1 gen quy định và nằm trên NST thường.

Phương pháp giải

- Dựa vào F1 toàn lông đen suy ra lông đen là tính trạng trội.

- Quy ước gen viết sơ đồ lai, dựa vào sơ đồ tính tỉ lệ.

Hướng dẫn giải

a) F1 đều lông đen, chứng tỏ lông đen là tính trạng trội.

- Quy ước : A - lông a - lông trắng.

- Sơ đồ lai

P: Lông đen x Lông trắng

       AA        aa

Gp:  A         a

F1: Aa - lông đen

F1 x F1: Aa x Aa 

GF1:( 1A : 1a) x ( 1A : 1a)

F2:1 AA : 2Aa : 1 aa → 3 lông đen : 1 lông trắng

b) F₁ Lai phân tích

P: Lông đen x Lông trắng

   Aa              aa

G:  A,a              a

Fa: 1Aa : 1 aa (1 lông đen : 1 lông trắng )

Sau đây là kết quả của một số phép lai ở ruồi giấm.

a) P: Cái mắt nâu x đực mắt đỏ thảm → F₁ : 100% mắt đỏ thẫm

b) P: Cái mắt đỏ thẫm x đực mắt nâu → F₁ : 100% mắt đỏ thẫm

- Xác định kiểu gen của P của 2 cặp lai trên.

- Cho F₁ của phép lai a tiếp tục giao phối với nhau thì kết quả ở F₂ như thế nào? Cho biết màu mắt do 1 gen quy định.

Phương pháp giải

- Từ F1 100% mắt đỏ thẫm suy ra đỏ thẫm trội hoàn toàn so với mắt nâu

+ Quy ước gen.

+ Suy ra P.

- Viết sơ đồ lai suy ra F2.

Hướng dẫn giải

- Từ F1 100% mắt đỏ thẫm suy ra đỏ thẫm trội hoàn toàn so với mắt nâu

- Quy ước N - mắt đỏ thẫm ; n - mắt nâu

a) P : nn x NN

b) P : NN x nn.

- F₁ của phép lai a tiếp tục giao phối với nhau thì kết quả ở F₂ là 3 mắt đỏ thẫm : 1 mắt nâu

- Sơ đồ lai

 F₁a x F₁b: (mắt đỏ thẫm x mắt đỏ thẫm)

  Nn x Nn

G: N,n x N, n

Kiểu gen: 1Nn, 2 Nn, 1 nn

Kiểu hình: 3 mắt đỏ thẫm : 1 mắt nâu

- Kết quả lai 1 cặp tính trạng trong thí nghiệm của Menđen cho tỉ lệ kiểu hình ở F2 là

A. 1 trội: 1 lặn.

B. 2 trội: 1 lặn.

C. 3 trội: 1 lặn.

D. 4 trội : 1 lặn.

Phương pháp giải

- Kết quả lai 1 cặp tính trạng trong thí nghiệm của Menđen cho tỉ lệ kiểu hình ở F2 là 3 trội: 1 lặn.

Hướng dẫn giải

• Chọn C.

Khi cho hai cây đậu Hà Lan hoa đỏ giao phấn với nhau được F1 có tỉ lệ 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng. Kiểu gen của P như thế nào?

A. P: AA x AA

B. P: AA x Aa

C. P: Aa x AA

D. P: Aa x Aa

Phương pháp giải

Từ tỉ lệ kiểu hình F2 suy ra tính trạng trội lăn 

Quy ước gen.

Suy ra P.

Hướng dẫn giải

F1: 3 hoa đỏ : 1 hoa trắng 

Suy ra hoa đỏ trội hoàn toàn so với hoa trắng và P dị hợp 2 cặp gen

A: hoa đỏ, a hoa trắng 

Suy ra P: Aa x Aa

• Chọn D.

Cặp lai nào dưới đây được xem là lai thuận nghịch?

A. ♀ AA x ♂ aa và ♀Aa x ♂ AA

B. ♀ Aa x ♂ Aa và ♀aa x ♂ AA

C. ♀ AA x ♂ aa và ♀aa x ♂ AA

D. ♀ AA x ♂ AA và ♀aa x ♂ aa

Phương pháp giải

- Lai thuận nghịch là phép lai được tiến hành theo 2 hướng khác nhau: Ở hướng thứ nhất dạng này được dùng làm bố thì ở hướng thứ 2 nó được dùng làm mẹ.

Hướng dẫn giải

• Chọn C.

Có công thức lai nào sau đây được thấy trong phép lai phân tích?

I. Aa x aa

II. Aa x Aa

III. AA x aa

IV. AA x Aa

V. aa x aa

A. I, III, V

B. I, III

C. II

D. I, V

Phương pháp giải

- Lai phân tích là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cá thể mang tính trạng lặn.

- Dựa vào khái niệm lai phân tích thì phép lai I, III phù hợp.

Hướng dẫn giải

• Chọn B.

Cho giao phấn giữa cây hoa đỏ thuần chủng với cây hoa trắng được  F1  hoa đỏ, cho F1 tự thụ phấn thì kiểu hình ở cây F2 là 3 hoa đỏ : 1 hoa trắng. Cách lai nào sau đây không xác định được kiểu gen của cây hoa đỏ F2?

A. Lai phân tích cây hoa đỏ F2.

B. Lai cây hoa đỏ F2 với cây F1.

C. Cho cây hoa đỏ tự thụ phấn.

D. Lai hoa đỏ F2 với cây hoa đỏ ở P.

Phương pháp giải

- Cây hoa đỏ P thuần chủng khi lai với cây đỏ ở F2 thì đều cho ra cây đỏ nên không thể xác định kiểu gen.

Hướng dẫn giải

• Chọn D.

Khi lai phân tích cây hoa đỏ F1 trong thí nghiệm của Menđen thu được

A. toàn hoa đỏ.

B. toàn hoa trắng.

C. 1 hoa đỏ: 1 hoa trắng.

D. 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng.

Phương pháp giải

- Khi lai phân tích cây hoa đỏ F1 trong thí nghiệm của Menđen thu được 1 hoa đỏ: 1 hoa trắng.

Hướng dẫn giải

• Chọn C.

Ở chó, lông ngắn trội hoàn toàn so với lông dài.

P: Lông ngắn không thuần chủng X lông ngắn không thuần chủng, kết quả ở F1 như thế nào?

A. Toàn lông ngắn.

B. Toàn lông dài.

C. 1 lông ngắn : 1 lông dài.

D. 3 lông ngắn : 1 lông dài.

Phương pháp giải

- Quy ước gen.

- Viết sơ đồ lai xác định tỉ lệ kiểu hình

Hướng dẫn giải

- Quy ước gen

A : lông ngắn

a : lông dài

- Sơ đồ lai:

P: Lông ngắn X Lông ngắn

        Aa        x      Aa

G:   A, a               A,a

F1: 1 AA, 2 Aa, 1 aa

Kiểu hình 3 lông ngắn, 1 lông dài

• Chọn D.